Châu Á - Thái Bình Dương tăng tốc huy động tài chính khí hậu

Cuộc đối thoại do Mạng lưới Tài chính khí hậu UNDP (CFN) và Quỹ Phát triển vốn Liên hợp quốc (UNCDF) đồng tổ chức, với sự hỗ trợ của Chính phủ Anh và Thụy Điển.

Châu Á - Thái Bình Dương là một trong những khu vực dễ bị tổn thương nhất trước biến đổi khí hậu, chiếm khoảng 60% dân số thế giới. Trong đó, rủi ro khí hậu ngày càng gia tăng đang đe dọa sinh kế và hệ sinh thái, đặc biệt tác động nặng nề đến phụ nữ và nhóm yếu thế. Mặc dù khu vực đã đầu tư vào hành động khí hậu, nhu cầu tài chính vẫn vượt xa nguồn lực sẵn có.

Phát biểu tại buổi đối thoại,Phó Giám đốc UNDP Khu vực châu Á - Thái Bình Dương Christophe Bahuet cho biết: “Mỗi cơn bão, hạn hán hay lũ lụt qua đi, những gì chúng để lại trước hết là khủng hoảng nhân sinh, tiếp đó là khủng hoảng tài chính. UNDP cam kết đồng hành cùng bộ tài chính, ngân hàng trung ương và chính quyền địa phương xây dựng cơ chế tài chính bền vững, tiếp cận được người cần nhất, và gắn kết với hệ thống quốc gia”.

Nhiều quốc gia trong khu vực đã triển khai các sáng kiến tài chính khí hậu sáng tạo: Quỹ tín thác khí hậu của Tonga, cơ chế “gắn nhãn ngân sách” của Tuvalu giúp huy động hàng triệu USD; Indonesia phát hành trái phiếu xanh Hồi giáo (green sukuk) thu về hơn 10 tỷ USD; Thái Lan huy động trên 800 triệu USD qua trái phiếu liên kết bền vững; Bangladesh tiên phong ngân sách nhạy cảm giới và phát hành “trái phiếu cam” hỗ trợ phụ nữ và chính quyền địa phương.

Ở cấp cơ sở, cơ chế tài trợ dựa trên hiệu quả chống chịu khí hậu (PBCRG) do UNCDF thiết kế đã giúp Bangladesh, Campuchia, Nepal, Tuvalu và Quần đảo Solomon tăng cường lập kế hoạch và đầu tư thích ứng khí hậu có lồng ghép giới. Trong đó, Campuchia đang chuẩn bị thành lập Quỹ Tài chính khí hậu cấp địa phương.

Bà Maria Perdomo, Trưởng nhóm Đầu tư khu vực của UNCDF, nhấn mạnh: “Trong bối cảnh viện trợ phát triển chính thức (ODA) sụt giảm, điều quan trọng là phải thu hút được vốn tư nhân, không chỉ tại các nền kinh tế thu nhập trung bình, mà cả những quốc gia dễ bị tổn thương, xung đột và khủng hoảng”. Theo OECD, ODA toàn cầu có thể giảm 9–17% trong năm 2025, sau mức giảm 9% năm 2024.

Đối thoại tại Bangkok không chỉ tạo cơ hội để các quốc gia học hỏi lẫn nhau, mà còn thúc đẩy hành động cụ thể nhằm thực hiện Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) và Kế hoạch thích ứng quốc gia (NAP), qua đó duy trì đà huy động tài chính khí hậu trong bối cảnh cạnh tranh phát triển và địa chính trị nhiều biến động.