Bệnh lây lan chủ yếu do côn trùng như ruồi, muỗi và các côn trùng khác, đặc biệt virus đậu gà sống lâu trong cơ thể muỗi và xâm nhập cơ thể gà qua vết muỗi đốt.
Gà bị bệnh đậu thường thể hiện dưới hai dạng, dạng ngoài da (dạng khô), mụn đậu mọc nhiều ở phần da không có lông như mào, mép, quanh mắt, chân… đôi khi cả ở hậu môn và phần da bên trong cánh. Các mụn này lúc đầu sưng tấy, màu hồng nhạt hoặc trắng trong, sau đó khô dần đóng thành vẩy và bong ra. Ở dạng này gà vẫn ăn uống bình thường, nếu chữa khỏi gà lại tiếp tục phát triển.
Dạng niêm mạc (dạng ướt), bắt đầu là miệng, họng, thanh quản viêm. Các vết viêm loang dần phồng lên thành các nốt màu hồng, chuyển dần sang tím sẫm dày lên thành các màng giả trong khoang miệng và họng. Gà thở và ăn uống khó, bỏ ăn, gầy yếu dần và chết. Cũng có khi gà chết đột ngột do mụn đậu che lấp cuống thở.
Nhiều khi gà bị cả hai thể kết hợp, bệnh tiến triển nhanh hơn và chết dễ hơn.
Bệnh đậu gà được phòng bằng chủng vắc xin. Vắc xin phòng bệnh đậu gà được đóng trong lọ kín và luôn luôn được bảo quản ở nhiệt độ thấp.
Kinh nghiệm chọn vắc xin và chủng đậu cho gà: Chọn mua vắc xin đậu gà của những hãng sản xuất thuốc thú y lớn có uy tín, đảm bảo chất lượng. Mua ở những cửa hàng thuốc thú y có đủ điều kiện bảo quản vắc xin đúng tiêu chuẩn kỹ thuật ngành. Lọ vắc xin phải còn nguyên nhãn mác, thời hạn sử dụng, cơ sở sản xuất rõ ràng.
Dùng vắc xin nội với liều gấp 1,5 lần so với hướng dẫn cho hiệu quả phòng bệnh cao. Pha lọ vắc xin liều 200 con với 1ml nước cất hoặc nước đun sôi để nguội chủng cho 150 con là vừa. Dùng kim chủng đậu (loại chuyên dùng) hoặc kim máy khâu, ngòi bút học sinh để chủng.
Cách chủng: Chấm kim vào lọ vắc xin (đã pha) xong đâm xuyên qua màng cánh (nơi không có lông). Tốt nhất là dùng đoạn chỉ khâu dài 2cm luồn qua lỗ kim khâu vá thủ công, nhúng đít kim và đoạn chỉ vào lọ vắc xin, xuyên kim qua màng cánh theo chiều từ trên xuống dưới sao cho vắc xin ngấm vào da qua vết thương không rơi xuống đất là được.
Sau khi chủng đậu 7 ngày phải kiểm tra, nếu có vết đậu mọc là tốt, nếu không thấy phải chủng lại.
