Bắc Giang muốn sớm an cư cho người dân làng chài Nguyệt Đức

Ổn định dân cư vùng thiên tai, thoát lũ

Năm 2011, tỉnh Bắc Giang phê duyệt chủ trương sắp xếp, ổn định dân cư vùng thiên tai, đưa 139 hộ dân vạn chài Nguyệt Đức lên bờ. Dự án có tên gọi “sắp xếp, ổn định dân cư vùng thiên tai tại xã Vân Hà”, tỉnh đã có phương án bố trí quỹ đất quy hoạch khu tái định cư cho các hộ dân làng chài; nguồn vốn thực hiện dự án đã được HĐND huyện Việt Yên (nay là thị xã Việt Yên) phê duyệt cùng rất nhiều văn bản, công văn trả lời, phúc đáp, chấp thuận… giữa các cơ quan nhà nước.

Người dân làng chài 100% đều đồng thuận, mong muốn cuộc sống ổn định, và những thế hệ kế tiếp không còn cảnh bấp bênh, nổi nênh như cha ông suốt một thế kỷ qua…

Tuy nhiên, 14 năm qua, dự án này vẫn bị... tắc. Cuối năm 2021, người dân làng chài Nguyệt Đức viết lá đơn thống thiết gửi Chủ tịch UBND tỉnh và nhiều cơ quan chức năng tỉnh Bắc Giang khẩn khoản đề nghị chính quyền xem xét, hỗ trợ giao đất để bà con vạn chài có đất… lên bờ, an cư lạc nghiệp.

Vì sao chủ trương, phương án, nguồn kinh phí đã có, nhưng dự án vẫn chưa được thực hiện? Câu hỏi này, mới đây, tỉnh Bắc Giang đã có văn bản gửi Bộ NN-MT đề nghị thẩm định các nội dung liên quan đến thoát lũ, an toàn đê điều của dự án trên bãi sông Vân Hà - Tiên Sơn, thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang. 

Theo tỉnh Bắc Giang, mục tiêu dự án nhằm sắp xếp ổn định dân cư vùng thiên tai xã Vân Hà để đảm bảo an toàn tính mạng cho các hộ dân vùng thiên tai, thực hiện chủ trương an sinh xã hội trên địa bàn; hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật thúc đẩy phát triển kinh tế, đặc biệt là phát triển dịch vụ đáp ứng yêu cầu phát triển công nghiệp, dịch vụ.

Theo đó, sẽ xây dựng khu dân cư mới để người dân làng chài có cuộc sống tốt hơn, an toàn hơn, người già, trẻ em được sống trong môi trường với cơ sở hạ tầng thiết yếu, đáp ứng an sinh xã hội. Diện tích dành để xây dựng khu dân cư là 4,96 ha trên phần diện tích chủ yếu là đất nông nghiệp, một phần đất phi nông nghiệp, địa điểm triển khai tại bãi sông Vân Hà - Tiên Sơn, xã Vân Hà, thị xã Việt Yên, tỉnh Bắc Giang.

Tổng mức đầu tư của dự án khoảng 90 tỷ đồng từ nguồn vốn ngân sách thị xã và ngân sách tỉnh hỗ trợ. Thời gian dự kiến thực hiện dự án từ 2024 - 2027.

Điểm vướng mắc duy nhất khiến dự án chưa triển khai, đó là những lo ngại liên quan tới vấn đề hành lang thoát lũ trên sông Như Nguyệt. Tuy nhiên, để giải đáp vấn đề này, Bắc Giang đã thuê các đơn vị tư vấn có chuyên môn xây dựng đề án, các phương án liên quan tới giải pháp kỹ thuật và kết cấu công trình.

Vùng dân cư đảm bảo thoát lũ, an toàn đê điều

Theo Bắc Giang, dự án phù hợp về quy hoạch phòng, chống thiên tai và thủy lợi, quy hoạch phòng, chống lũ của tuyến sông có đê; phù hợp với quy hoạch đê điều, quy hoạch tỉnh, quy hoạch sử dụng đất cấp huyện, quy hoạch xây dựng đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.

Vị trí xây dựng dự án nằm ngoài phạm vi bảo vệ đê điều, phù hợp với Quyết định số 257 ngày 18/02/2016 của Thủ tướng Chính phủ (được sửa đổi bổ sung một số điều tại Quyết định số 429 ngày 21/4/2023) phê duyệt quy hoạch phòng chống lũ và quy hoạch hệ thống sông Hồng, sông Thái Bình; Quyết định số 847 ngày 14/7/2023 phê duyệt Quy hoạch phòng, chống thiên tai và thủy lợi thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, đảm bảo tần suất thoát lũ 2%.

Ngoài ra, dự án cũng phù hợp với Quy hoạch tỉnh Bắc Giang được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 219 ngày 17/02/2022, Quyết định số 1279 ngày 28/10/2024 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch tỉnh Bắc Giang thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050; quy hoạch chung đô thị Việt Yên được phê duyệt tại Quyết định số 88 ngày 19/01/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đồ án Quy hoạch chung đô thị Việt Yên đến năm 2045…

Chủ tịch thị xã Việt Yên Nguyễn Đại Lượng cho biết, ngày 4/12/2024, thị xã đã công bố phê duyệt Đồ án Quy hoạch chi tiết xây dựng Dự án, tỷ lệ 1/500; phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án Sắp xếp ổn định dân cư vùng thiên tai xã Vân Hà.

Dự án thuộc danh mục dự án cần thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng vào các mục đích khác năm 2022 trên địa bàn tỉnh Bắc Giang; thuộc kế hoạch sử dụng đất năm 2024 của UBND thị xã Việt Yên được UBND tỉnh Bắc Giang phê duyệt tại Quyết định số 354 ngày 11/4/2024.

Danh mục các dự án dự kiến sẽ triển khai thực hiện trên trên bãi sông Vân Hà - Tiên Sơn, gồm có: Dự án đầu tư xây dựng trường Trung học cơ sở Vân Hà có diện tích xây dựng khoảng 1 ha (đã xây dựng xong).

Dự án sắp xếp ổn định dân cư vùng thiên tai xã Vân Hà trên diện tích khoảng 5 ha gồm có xây dựng trụ sở Đảng ủy - HĐND - UBND - Trạm y tế xã Vân Hà, diện tích xây dựng khoảng 1 ha. Tuy nhiên, do công tác sắp xếp tổ chức, bộ máy chính quyền nên hiện tại đang tạm dừng triển khai theo chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh.

Ngoài ra, dự án xây dựng trụ sở Công an xã Vân Hà trên diện tích khoảng 0,29 ha, do công tác sắp xếp tổ chức, bộ máy chính quyền hiện tại đang tạm dừng triển khai.

Tổng diện tích xây dựng tối đa các dự án dự kiến sẽ thực hiện trên bãi sông Vân Hà - Tiên Sơn khoảng 7,29 ha. Quỹ đất này phù hợp với quy định tại Quyết định số 257 của Thủ tướng Chính phủ (được sửa đổi bổ sung một số điều tại Quyết định số 429 ngày 21/4/2023) phê duyệt quy hoạch phòng chống lũ và quy hoạch hệ thống sông Hồng, sông Thái Bình. Diện tích tối đa có thể nghiên cứu xây dựng công trình, nhà ở mới và các hoạt động tôn cao bãi sông Vân Hà - Tiên Sơn không vượt quá 16,7 ha (5% của tổng số 335 ha).

Ngoài ra, Bắc Giang cũng tiến hành kiểm tra, rà soát việc tính toán, thẩm tra đánh giá ảnh hưởng của việc xây dựng công trình đến khả năng đảm bảo thoát lũ, an toàn đê điều, ổn định bờ, bãi sông, lòng dẫn trong khu vực bằng công tác mô phỏng tính toán, thủy văn, thủy lực để đánh giá khả năng đảm bảo thoát lũ, an toàn đê điều, ổn định bờ, bãi sông, lòng dẫn trong khu vực.

“Việc xây dựng, sắp xếp ổn định dân cư vùng thiên tai xã Vân Hà đảm bảo thoát lũ, an toàn đê điều, ổn định bờ, bãi sông, lòng dẫn trong khu vực; đảm bảo nằm trong giới hạn cho phép của lưu lượng lũ thiết kế với các trận lũ điển hình tần suất 2% và trận lũ lịch sử tháng 9/2024; không làm tăng quá giới hạn cho phép của mực nước lũ thiết kế, không ảnh hưởng đến dòng chảy của khu vực lân cận, thượng lưu, hạ lưu khu vực xây dựng công trình.

Bắc Giang mong muốn Bộ NN-MT, Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai quan tâm, xem xét thẩm định các nội dung liên quan đến thoát lũ, an toàn đê điều để có cơ sở triển khai các bước tiếp theo theo đúng quy định” - Chủ tịch thị xã Việt Yên bày tỏ.