Hội thảo “Mỹ phẩm: Từ công bố, sản xuất đến đảm bảo chất lượng” thu hút sự tham gia của đông đảo sinh viên, doanh nghiệp, các chuyên gia đầu ngành. Ảnh: Phạm Nguyễn.
Sáng 25/8, Báo Tiền Phong phối hợp với Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế), Viện Kiểm nghiệm thuốc TP.HCM và Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng tổ chức hội thảo với chủ đề “Mỹ phẩm: Từ công bố, sản xuất đến đảm bảo chất lượng”.
Ông Phùng Công Sưởng, Tổng Biên tập báo Tiền Phong, nhận định thị trường mỹ phẩm Việt Nam đang “bùng nổ” và được xem là một trong những thị trường năng động nhất khu vực ASEAN.
Việt Nam đang trong thời kỳ dân số vàng, với nữ giới chiếm hơn 50%. Tỷ lệ phụ nữ sử dụng mỹ phẩm tăng từ 76% lên 86% trong vòng 6 năm qua, cho thấy ngành làm đẹp không chỉ là xu hướng mà đã trở thành nhu cầu thiết yếu. Tuy nhiên, song song với sự phát triển là thực trạng đáng lo ngại: hàng giả, hàng nhái, mỹ phẩm kém chất lượng tràn lan, đặc biệt là trên các sàn thương mại điện tử (TMĐT).
“Thực tế này đang xói mòn niềm tin người tiêu dùng, gây tổn hại đến các doanh nghiệp làm ăn chân chính và đặt ra yêu cầu cấp thiết về minh bạch hóa thị trường”, ông Phùng Công Sưởng nhấn mạnh.
Theo TS Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế), ngành mỹ phẩm Việt Nam hiện có quy mô khoảng 2,3- 2,5 tỷ USD, tăng trưởng trung bình 10-15%/năm. Mặc dù thị trường ngày càng mở rộng, đặc biệt ở vùng nông thôn, miền núi, nhưng khoảng 80-90% mỹ phẩm vẫn là hàng nhập khẩu, đến từ Hàn Quốc, Nhật Bản, Thái Lan, châu Âu…
“Phần lớn sản phẩm nội địa mới dừng ở mức gia công đơn giản, thiếu công nghệ và thương hiệu. Trong khi đó, mỹ phẩm handmade, mỹ phẩm nhà làm lại nở rộ, nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro vì không tuân thủ quy định về sản xuất, công bố, ghi nhãn”, ông Tạ Mạnh Hùng cảnh báo.
TS Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) chia sẻ tại hội thảo. Ảnh: Phạm Nguyễn.
Cũng theo ông Tạ Mạnh Hùng, tình trạng kinh doanh mỹ phẩm chưa công bố, quảng cáo sai công dụng, hay sử dụng nguyên liệu không rõ nguồn gốc ngày càng phổ biến. Nhiều người tiêu dùng dù biết rủi ro vẫn chấp nhận sử dụng vì tâm lý “ham rẻ”, đây là nguyên nhân khiến mỹ phẩm giả tiếp tục tồn tại.
Bà Lê Thị Hà, Trưởng phòng Quản lý Hoạt động thương mại điện tử (Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương) cho biết, năm 2024, khoảng 60% người tiêu dùng mua mỹ phẩm qua các sàn thương mại điện tử như Shopee, TikTok Shop, Facebook.
“Nhiều sản phẩm được bán qua livestream, tiếp thị liên kết hoặc từ người bán xuyên biên giới chưa đăng ký kinh doanh tại Việt Nam. Họ sử dụng phiếu công bố giả, chỉnh sửa giấy tờ để hợp thức hóa hàng kém chất lượng, trong khi nền tảng TMĐT hiện chưa có công cụ đối chiếu dữ liệu với cơ quan quản lý nhà nước”, bà Hà thẳng thắn nhìn nhận.
Hiện nay, quy định pháp lý vẫn còn khoảng trống. Nghị định 93/2016 mới chỉ điều chỉnh hoạt động sản xuất mỹ phẩm, chưa có khung pháp lý rõ ràng cho kinh doanh trên nền tảng số. Trong khi đó, chế tài theo Nghị định 98/2020 còn “lỏng” với những mô hình mới như livestream, quảng cáo ẩn danh hay tiếp thị liên kết.
Phó Cục trưởng Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) cho rằng, giải pháp minh bạch thị trường mỹ phẩm, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng là cần tăng cường hậu kiểm, nâng chế tài xử phạt, xây dựng cơ sở dữ liệu truy xuất nguồn gốc minh bạch. Hỗ trợ doanh nghiệp trong nước phát triển sản phẩm, công nghệ, xây dựng thương hiệu gắn với nguyên liệu tự nhiên. Đẩy mạnh truyền thông về mỹ phẩm an toàn, hướng dẫn kiểm tra thông tin sản phẩm và khuyến khích người tiêu dùng phản ánh vi phạm. Đồng thời, tăng cường phối hợp liên ngành và học hỏi kinh nghiệm quốc tế để hoàn thiện hành lang pháp lý phù hợp với xu hướng thương mại điện tử.
