Biến nghệ thuật thành cảm hứng sống xanh
Trong một căn phòng nhỏ tại trung tâm Hà Nội, những đôi tay trẻ tuổi đang tỉ mỉ cắt dán, ghép từng mảnh vụn thành hình chú mèo, chú cún... Đây là hình ảnh quen thuộc diễn ra mỗi cuối tuần tại workshop do VN&5C (Vietnam Five Continents) tổ chức, với mục tiêu biến những mảnh phế liệu thành nghệ thuật, và từ đó, biến nghệ thuật thành cảm hứng sống xanh.

Các bạn sinh viên trường Đại học Kiến trúc Hà Nội đang thực hiện dự án tái chế từ bìa và chai nhựa. Ảnh: Hoàng Hiền.

Các bạn trẻ tham gia workshop do VN&5C tổ chức. Ảnh: VN&5C.
VN&5C là một tổ chức xúc tiến văn hóa - nghệ thuật quốc tế, được sáng lập từ năm 2023 bởi chị Quỳnh Nga - người được cộng đồng yêu mến gọi bằng cái tên thân mật “người chị đồng hành của giới trẻ”. Trong vài năm gần đây, VN&5C đã kiên trì theo đuổi sứ mệnh gắn kết cộng đồng qua các hoạt động mang tính giáo dục, nghệ thuật và môi trường. Tại đây, các hoạt động diễn ra không chỉ là các buổi workshop gói gọn trong từng chủ đề, mà còn là thực hành sống bền vững hàng ngày.
Điểm nhấn nổi bật trong hành trình của VN&5C chính là chuỗi workshop tái chế sáng tạo, được tổ chức đều đặn hàng tuần. Dưới bàn tay dẫn dắt của các nghệ sĩ trẻ và tình nguyện viên quốc tế từ các nước như Pháp, Ý, Tây Ban Nha… những vật liệu tưởng như bỏ đi được biến hóa thành tranh ghép, đồ chơi, thiệp chúc, thậm chí là các mô hình nhỏ mang đậm yếu tố văn hóa Việt Nam.
Không chỉ dừng lại ở kỹ thuật thủ công, các buổi workshop còn là nơi chia sẻ câu chuyện về rác thải, thói quen tiêu dùng và cả trách nhiệm công dân trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng.

Chị Quỳnh Nga - người được cộng đồng yêu mến gọi bằng cái tên thân mật “người chị đồng hành của giới trẻ”. Ảnh: VN&5C.
“Mình thấy rác thải nhựa dọc sông Hồng, ống hút nằm lẫn trong cát biển, tiếng xe máy ngập khói trong một buổi sáng Hà Nội… và mình thấy khó hiểu khi mọi người coi đó là bình thường. Nhưng khi tham gia VN&5C, mình thấy tia hy vọng khi thấy những em nhỏ đang loay hoay nghĩ cách để tái chế những thứ bỏ đi, những ông bố, bà mẹ dạy con về môi trường, và những người trẻ Việt Nam đang sống với tinh thần 5C: Cùng học - Cùng làm - Cùng sáng tạo - Cùng phát triển - Cùng lan tỏa”, Eva, tình nguyện viên người Tây Ban Nha chia sẻ.
Điều đặc biệt ở VN&5C là mọi đối tượng đều được chào đón: từ học sinh cấp 1, sinh viên đại học đến người nước ngoài sinh sống tại Hà Nội. Các em nhỏ ban đầu rụt rè, chỉ dám cắt thử vài nét, sau vài giờ đã háo hức khoe những bức tranh đầy màu sắc do chính tay mình tạo ra. Không ít phụ huynh ngạc nhiên khi thấy con mình về nhà bắt đầu phân loại rác, giữ lại giấy gói kẹo để làm thiệp tặng cô giáo.
“Chúng tôi không dạy các em cách vẽ đẹp, mà hướng các em đến việc nhìn lại mối quan hệ giữa con người và môi trường. Một mảnh giấy thừa cũng có thể mang giá trị nếu ta cho nó thêm một cơ hội sống khác”, chị Quỳnh Nga chia sẻ trong một buổi sinh hoạt gần đây.
Điểm hẹn văn hóa xanh của Thủ đô
Ngoài vai trò giáo dục và nâng cao nhận thức, các sản phẩm từ workshop còn được trưng bày tại các phiên chợ cuối tuần, nơi công chúng không chỉ được chiêm ngưỡng mà còn có thể mang một “mảnh xanh” về nhà. Số tiền có được từ việc bán các sản phẩm tái chế này được VN&5C gây quỹ từ thiện, hỗ trợ trẻ em khó khăn ở vùng cao.

Sản phẩm thời trang từ dây thừng, vải vụn do các tình nguyện viên thực hiện. Ảnh: Hoàng Hiền.

Tranh vẽ và chai thủy tinh từ các workshop được bài tại VN&5C. Ảnh: Hoàng Hiền.
Không gian của VN&5C vì thế không chỉ là nơi tổ chức sự kiện, mà dần trở thành một điểm hẹn văn hóa xanh của cộng đồng - nơi mọi người học cách yêu môi trường, sống có trách nhiệm từ những điều giản dị nhất. Với mong muốn đóng góp nhiều hơn cho xã hội và cộng đồng, VN&5C còn tổ chức các buổi nhặt rác và làm sạch không gian công cộng để người tham gia cảm nhận trực tiếp tác động tích cực từ hành động của mình.
Bên cạnh các hoạt động về môi trường, VN&5C còn tổ chức câu lạc bộ (CLB) đa ngôn ngữ dành cho trẻ em và các bạn trẻ. Với mục tiêu ngôn ngữ không còn là rào cản, CLB là nơi các thành viên có thể vừa học ngôn ngữ mới, thực hành giao tiếp, vừa trao đổi kiến thức về cuộc sống, văn hóa và môi trường.

Không gian xanh với vườn treo được làm từ vỏ chai nhựa đã qua sử dụng. Ảnh: Hoàng Hiền.
Trong bối cảnh xu hướng sống xanh đang trở thành lựa chọn cấp thiết, các mô hình cộng đồng như VN&5C cho thấy nghệ thuật có thể là công cụ chuyển hóa hành vi rất hiệu quả. Không cần hô hào lớn tiếng, mỗi buổi workshop là một cách âm thầm gieo mầm ý thức. Và điều quan trọng nhất, nó bắt đầu từ niềm vui, từ sáng tạo và từ sự kết nối người với người.
Ở một nơi nào đó trong thành phố, có thể vào cuối tuần này, lại có một nhóm bạn trẻ ngồi bên nhau cắt dán, tái chế, kể cho nhau nghe về “vòng đời thứ hai” của rác. Và đó chính là cách VN&5C tiếp tục hành trình lặng lẽ của mình: làm xanh tâm hồn trước khi làm sạch thế giới.