Nạo vét kênh mương sau lũ để kịp phục vụ sản xuất

Nạo vét kênh mương lần hai

Theo ông Hồ Nguyên Sĩ, Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty TNHH Khai thác công trình thủy lợi (KTCTTL) Bình Định, đơn vị này đang quản lý, vận hành 1.442 km kênh mương, trong đó có khoảng 440 km còn là kênh đất, chưa được kiên cố.

Trước đợt mưa lũ xảy ra trong tháng 11/2025, Công ty TNHH KTCTTL Bình Định đã huy động 4 máy đào cùng hàng trăm nhân công triển khai nạo vét, khơi thông hơn 90 tuyến kênh với tổng chiều dài hơn 220 km trên toàn tỉnh nhằm đảm bảo hệ thống kênh mương được thông thoáng, tiêu thoát nước tốt trong mùa lũ và để phục vụ tưới cho sản xuất vụ đông xuân 2025-2026.

“Trước mùa mưa lũ hằng năm, Công ty huy động lực lượng tổ chức nạo nét, khơi thông các tuyến kênh tiêu và các tuyến kênh tưới tiêu kết hợp để thông thoáng dòng chảy, vừa để tiêu thoát lũ vừa phục vụ sản xuất vụ đông xuân”, ông Hồ Nguyên Sĩ, Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty TNHH KTCTTL Bình Định cho hay.

Tuy nhiên, Công ty TNHH KTCTTL Bình Định vừa hoàn thành việc nạo vét các tuyến kênh thì đợt lũ lịch sử ập về từ ngày 16-20/11 với sức nước kinh khủng đã gây sạt lở, bồi lấp 90 tuyến kênh; trong đó, có 24 tuyến gồm 4 tuyến kênh kiên cố và 20 tuyến kênh đất bị sạt lở, đứt gãy, bồi lấp hoàn toàn tại nhiều vị trí, không còn khả năng dẫn nước.

“Đợt lũ trong tháng 11/2025 đã làm sạt lở bờ kênh toàn hệ thống với khối lượng đất lên đến 2.140 m3 và bồi lấp kênh mương toàn hệ thống với khối lượng đất 7.080 m3, những tuyến kênh này cần khắc phục khẩn trương để phục vụ sản xuất vụ đông xuân sắp tới”, ông Hồ Nguyên Sĩ cho biết thêm.

Do đó, từ sau khi nước lũ rút, Công ty huy động toàn bộ lực lượng 270 công nhân thủy lợi ra sức sửa chữa, nạo vét, khơi thông dòng chảy các tuyến kênh để kịp phục vụ sản xuất. Những tuyến kênh mương bị sạt lở, hư hỏng nghiêm trọng sức người không kham được Công ty phải thuê cơ giới thi công.

Đến nay, lực lượng công nhân thủy lợi của Công ty TNHH KTCTTL Bình Định vẫn còn bám công trình để nạo vét, khơi thông các tuyến kênh bị sạt lở, bồi lấp sau lũ. Trong đó có những tuyến kênh đã nạo vét trước lũ sau khi lũ xảy ra bị nước lùa bèo, rác từ thượng nguồn lấp đầy lòng kênh giờ cũng được nạo vét trở lại.

“Gánh nặng” những tuyến kênh đất

Cũng theo ông Hồ Nguyên Sĩ, Công ty TNHH KTCTTL Bình Định hiện có 7 xí nghiệp thủy lợi trực thuộc, sau lũ, mỗi xí nghiệp phải tổ chức nạo vét, khơi thông ít nhất hai chục tuyến kênh, có xí nghiệp hiện phải nạo vét đến 30-40 tuyến kênh bị bồi lấp nặng. Đối với những hạng mục nạo vét  kênh mương Công ty động viên công nhân thủy lợi thực hiện, những hạng mục hồ, đập bị hư hỏng do bão lũ thì Công ty báo cáo tỉnh để xin kinh phí và đợi kế hoạch sửa chữa.

Xã Tuy Phước Đông nằm ở hạ nguồn sông Kôn là vùng có hệ thống kênh mương dày đặc, để vừa phục vụ sản xuất nông nghiệp, vừa là cửa ngõ tiêu thoát nước ra đầm Thị Nại. Hầu hết các tuyến kênh ở đây trong đợt lũ vừa qua đều bị lấp đầy bèo rác.

Thời gian vừa qua, Xí nghiệp Thủy lợi 4 (đơn vị trực thuộc Công ty TNHH KTCTTL Bình Định) điều nhân sự về phối hợp với chính quyền địa phương và các HTX Nông nghiệp nỗ lực vớt bèo, đất bồi lấp bỏ trên bờ để thông thoáng dòng chảy, đặc biệt là 2 tuyến kênh chính, trong đó có tuyến kênh Văn Khám dài hơn 6,3 km để kịp phục vụ nước tưới cho vụ đông xuân 2025-2026.

Theo ông Sĩ, hằng năm, trước 2 vụ sản xuất đông xuân và hè thu, Công ty TNHH KTCTTL Bình Định phải tổ chức nạo vét đồng loạt toàn bộ các tuyến kênh mương để đảm bảo dẫn nước tưới cho đồng ruộng. Trong vụ sản xuất thì trách nhiệm của công nhân thủy lợi là phải thường xuyên kiểm tra hệ thống kênh mương mình quản lý, để phát hiện bờ kênh bị xói lở, sạt trượt do tác động của dòng chảy và bị bèo hoặc cây cỏ phát triển làm nghẽn dòng chảy thì khắc phục ngay để đảm bảo dòng chảy thông thoáng.

“Các địa phương như phường An Nhơn Đông, phường An Nhơn Bắc, xã Tuy Phước Đông, xã Tuy Phước Bắc (Gia  Lai) là những vùng tưới trọng điểm của tỉnh nên hệ thống kênh mương dày đặc, trong khi hệ thống kênh mương ở đây còn nhiều tuyến kênh đất chưa được kiên cố nên thường bị sạt lở, nhất là trong mùa mưa lũ, đây là nỗi lo lớn của Công ty”, ông Hồ Nguyên Sĩ, Chủ tịch kiêm Giám đốc Công ty TNHH KTCTTL Bình Định cho hay.