| Hotline: 0983.970.780

Về một cuốn sách quan trọng của Max Weber

Thứ Tư 09/04/2008 , 07:00 (GMT+7)

Khi Nit - sơ trên đỉnh cao của thành tựu khoa học ở thế kỷ XIX tuyên bố luận điểm nổi tiếng: Thượng đế đã chết, cả nhân loại hoang mang còn nhà thờ thì rơi vào cuộc khủng hoảng niềm tin gần suốt thế kỷ XX; Max Weber đã viết cả một tiểu luận để khẳng định: Niềm tin an lành vào kinh phúc âm chính là thượng đế.

Luận văn có ảnh hưởng sâu rộng đến mức châu Âu coi M. Weber là một người đắp đê vĩ đại, con đê niềm tin. Cũng ông, với tác phẩm quan trọng nhất: Wirtschaft und Gesellschaft (Kinh tế và xã hội, 1922) với nhận xét thuộc tính người không ngừng kiếm và tích luỹ tiền bạc để không ngừng khiến nó sinh sôi với đạo đức khắc kỷ phương Đông làm nền tảng sẽ dẫn nhà tư bản tiến gần tới đạo đức tin lành, tới chủ nghĩa xã hội. Công trình này không những đã làm thay đổi tư duy châu Âu, nó còn khiến một người phương Đông lừng danh là Lý Quang Diệu coi là kinh thư để vận dụng và hoạch định chính sách cho Singapore. Các chuyên gia nhận xét rằng: Với Đạo đức Tin lành của Max Weber kết hợp với tinh thần khắc kỷ Khổng tử, Lý Quang Diệu đã đưa Sinhgapore hoá rồng mà tránh thoát khỏi tính chất khốc liệt của thời kỳ tiền tích luỹ tư bản.

Max Weber (1864-1920) hồi trẻ ảnh hưởng những cách phân tích Marxit, về sau, tìm cách áp dụng vào khoa học xã hội một phương pháp dễ hiểu, cố gắng xây dựng cho mỗi thời kỳ lịch sử một kiểu mẫu lý tưởng và nhấn mạnh quá trình hợp lý hoá đặc trưng cho thế giới hiện đại. Ông phát triển và chứng minh luận điểm rằng: lối sống “khổ hạnh” của giáo thuyết Calvin đã có một ảnh hưởng quyết định đối với sự ra đời của chủ nghĩa tư bản hiện đại, với sự hợp lý hoá nền kinh tế - một đặc trưng của hệ thống thị trường xuất phát từ một thực tế thường nghiệm là: vào cuối thế kỷ 19, những tín đồ Tin lành là những người thành công nhất về hoạt động kinh tế. Khi nghề nghiệp trở thành “thiên chức”, thành “ơn kêu gọi” thì nó lại phù hợp với các tiêu chí có tính quy phạm của cơ chế thị trường hiện đại: việc tổ chức đời sống và tổ chức lao động một cách hợp lý và sử dụng vốn đầu tư một cách hiệu quả.

Weber thiết lập, bằng cách dựa trên những bài thuyết giáo của Benjamin Franklin, một hình mẫu lý tưởng về tinh thần của thị trường, tinh thần ấy khiến cho sự theo đuổi nhu cầu về tiền bạc là một nghĩa vụ đạo đức được đưa vào trong quy tắc chỉ đạo hằng ngày của người lương thiện. Kết tinh tư tưởng mới mẻ cho rằng “bổn phận được thực hiện thông qua các nghề nghiệp trần thế, rằng bổn phận ấy là hoạt động đạo đức cao nhất mà con người có thể đảm nhiệm ở đời này”, khái niệm ấy (beruf) thực ra là một sản phẩm bất ngờ của cuộc Cải cách Tin lành mà Weber đã thuật lại sự phát triển thông qua ý nghĩa (của từ beruf) mà cuộc Cải cách này đã dùng ở thời Luther.

Nền đạo đức tin lành và tinh thần của thị trường có hai phần. Phần đầu, nhan đề “Vấn đề”, bắt đầu bằng một bản tường trình những kết quả của một nghiên cứu dựa vào kinh nghiệm do một học trò của Weber chủ trì, M. Offenbache, người đã chỉ ra sự xuất hiện nhiều người theo đạo Tin lành trong tầng lớp kinh doanh và kỹ nghệ của vùng Baden. Với nhan đề “Quan niệm về đạo đức nghề nghiệp trong đạo Tin lành khổ hạnh”, phần hai trở lại phân tích những mối quan hệ được thiết lập trước đó, bằng cách hướng về những hình thức của đạo Tin lành có thể làm nổi bật tốt hơn nét độc đáo về ngữ cảnh của ý niệm Beruf.

Nhóm dịch giả của cuốn sách gồm những người hoạt động trong các lĩnh vực khác nhau: Bùi Văn Nam Sơn, Nguyễn Tùng, Nguyễn Nghị, Trần Hữu Quang. Sách do Nhà xuất bản Tri thức ấn hành tháng 01 năm 2008. Đây là một cuốn sách quan trọng đối với các nhà quản lý, nhà đầu tư, nhất là những ai có chí lập nghiệp.

Xem thêm
U16 nữ Hà Nội bảo vệ thành công ngôi vô địch quốc gia

U16 nữ Hà Nội giành chiến thắng 2-1 trước Hà Nam, chính thức bảo vệ thành công danh hiệu vô địch giải U16 bóng đá nữ quốc gia 2025.

Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam sắp thu vé tham quan

Từ ngày 12/4/2025, người dân và du khách khi vào tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam cần mua vé với mức giá 40.000 đồng/người/lượt.

Ươm tạo 100 doanh nghiệp du lịch tiên phong quản lý rác hiệu quả

Mục tiêu của ‘Mạng lưới du lịch Việt Nam không rác’ là đến năm 2030 ươm tạo được ít nhất 100 hạt nhân doanh nghiệp tiên phong thực hành quản lý rác hiệu quả.

Vật liệu cũ ‘kể chuyện mới’

Vườn hoa Diên Hồng (Hoàn Kiếm, Hà Nội) bất ngờ ‘kể chuyện mới’ với một không gian nghệ thuật đầy màu sắc, được tạo dựng hoàn toàn từ vật liệu cũ.

Bình luận mới nhất