Sau khi sáp nhập hành chính, xã Trà Tân (TP Đà Nẵng) đứng trước nhiều cơ hội nhưng cũng không ít thách thức trong hành trình xây dựng nông thôn mới (NTM). Những kết quả đạt được trong giai đoạn trước tạo nền tảng quan trọng, song thực tế sau sáp nhập lại đặt ra yêu cầu cao hơn, đòi hỏi chính quyền và người dân cùng chung sức, chung lòng để vượt qua khó khăn, hướng đến mục tiêu phát triển bền vững.
Chính quyền xã Trà Tân đang quyết liệt triển khai các giải pháp hướng đến xây dựng NTM bền vững, thực chất. Ảnh: L.K.
Ông Lê Minh Chiến, Chủ tịch UBND xã Trà Tân, cho biết: “Trước khi sáp nhập, cả hai xã Trà Tân và Trà Giác đều đã duy trì được những kết quả quan trọng. Xã Trà Tân cũ đạt 18/19 tiêu chí, còn Trà Giác cũ đạt 14/19 tiêu chí theo chuẩn mới. Hạ tầng giao thông, điện, trường học, thủy lợi được cải thiện rõ rệt; nhiều mô hình sản xuất mới được triển khai; người dân ngày càng có ý thức tham gia, giữ gìn cảnh quan và môi trường nông thôn”.
Tuy nhiên, ông Chiến cũng thẳng thắn nhìn nhận rằng nguồn lực đầu tư trước đây còn dàn trải, chưa tạo được đột phá ở các tiêu chí khó. Một số tiêu chí như môi trường, thu nhập hay an ninh trật tự duy trì chưa ổn định. Bên cạnh đó, diện tích nhỏ và dân số ít khiến việc mở rộng sản xuất, hình thành vùng nguyên liệu còn nhiều trở ngại.
Sau sáp nhập, quy mô địa bàn và dân số của Trà Tân được mở rộng, nguồn lực cũng tăng lên, tạo điều kiện thuận lợi để tích hợp, quy hoạch lại không gian phát triển. Tiềm năng đất đai và lao động được bổ sung, từ đó mở ra cơ hội tổ chức sản xuất với quy mô lớn hơn.
Dẫu vậy, những khó khăn mới cũng nảy sinh. “Một số tiêu chí từng đạt trước đây thì nay lại không đạt theo chuẩn mới. Ví dụ như giao thông, thu nhập hay tỷ lệ nghèo đa chiều. Ngoài ra, chênh lệch phát triển giữa các thôn khiến mặt bằng chung bị kéo xuống, buộc xã phải mất nhiều thời gian và kinh phí để rà soát, lập lại quy hoạch hạ tầng, đất đai, sản xuất”, ông Chiến nhìn nhận.
Xã Trà Tân đang khuyến khích người dân chuyển đổi cây trồng có giá trị kinh tế cao. Ảnh: L.K.
Hiện tại, khó khăn lớn nhất của Trà Tân là nguồn vốn đầu tư chưa đáp ứng yêu cầu hoàn thiện các tiêu chí. Vốn về chậm khiến tiến độ thi công nhiều công trình bị ảnh hưởng, trong khi một số công trình cũ đã xuống cấp cần duy tu, nâng cấp. Việc chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông nghiệp còn chậm, thiếu sự gắn kết chặt chẽ với thị trường…
“Các tiêu chí về môi trường, an toàn thực phẩm và giảm nghèo đa chiều cũng khó duy trì ổn định. Đặc biệt, sau sáp nhập, xã chưa có cơ chế linh hoạt để xử lý tình trạng ‘tụt chuẩn’ ở một số tiêu chí. Nguồn vốn hỗ trợ lại phân tán, không tập trung đủ lớn để giải quyết những tiêu chí then chốt cần đột phá”, ông Chiến nhấn mạnh.
Do đó, xã Trà Tân xác định hướng đi không chạy theo thành tích mà chú trọng tính thực chất, bền vững. Thời gian trước mắt, địa phương sẽ tập trung vào các tiêu chí: hoàn thiện hệ thống giao thông, nhất là đường trục xã, thôn và đường nội đồng phục vụ sản xuất; nâng cao thu nhập và giảm nghèo đa chiều thông qua phát triển mô hình sản xuất hàng hóa chủ lực, khuyến khích chuyển đổi cây trồng vật nuôi có giá trị kinh tế cao, đẩy mạnh liên kết sản xuất – tiêu thụ và nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX.
Để đạt mục tiêu đó, lãnh đạo xã Trà Tân kiến nghị TP Đà Nẵng cần ưu tiên bố trí nguồn vốn hỗ trợ cho các xã sau sáp nhập, đặc biệt là các tiêu chí đã đạt trước đây nhưng “rớt chuẩn” do chuẩn mới nâng cao. Cùng với đó, thủ tục đầu tư cần được đơn giản hóa, nhất là đối với các dự án quy mô nhỏ ở cấp xã. Thành phố cũng cần ban hành cơ chế khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, nhất là trong lĩnh vực công nghệ cao, chế biến, tiêu thụ nông sản. Ngoài ra, việc tập huấn, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ cơ sở cũng là yếu tố then chốt để triển khai hiệu quả chương trình NTM.
“Chúng tôi mong muốn thành phố có cơ chế đặc thù cho các xã vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn như Trà Tân, để vừa khắc phục tình trạng chênh lệch phát triển giữa các thôn, vừa tạo điều kiện cho xã duy trì và nâng chuẩn các tiêu chí”, ông Chiến nói.
