Sau sáp nhập, xã Trà Leng có hơn 6.500 nhân khẩu với phần lớn là đồng bào dân tộc thiểu số. Đây là vùng đặc biệt khó khăn, địa hình chủ yếu là đồi núi dốc, dân cư sống phân tán, tỷ lệ hộ nghèo còn hơn 39%. Trong bối cảnh đó, việc xây dựng nông thôn mới (NTM) là hành trình đầy gian nan nhưng cũng mở ra cơ hội thay đổi diện mạo vùng cao.
Trà Leng là địa phương miền núi của TP Đà Nẵng, điều kiện kinh tế còn khó khăn. Ảnh: Đ.V.P.
Đến nay, địa phương đã đạt 14/19 tiêu chí, tập trung vào các hạng mục hạ tầng thiết yếu, cải thiện đời sống người dân và nâng cao nhận thức cộng đồng. Ông Châu Minh Nghĩa, Chủ tịch UBND xã Trà Leng chia sẻ: “Chúng tôi xác định xây dựng NTM mới không chỉ là hoàn thành các tiêu chí trên giấy tờ, mà là quá trình nâng cao chất lượng sống thực sự cho người dân. Điều quan trọng là phải khơi dậy nội lực, tinh thần tự lực vươn lên của cộng đồng”.
Tuy nhiên, hành trình này chưa bao giờ dễ dàng. Một trong những rào cản lớn nhất là nguồn lực đầu tư hạn chế, trong khi nhiều tiêu chí đòi hỏi kinh phí lớn. Các tiêu chí về cơ sở vật chất văn hóa, chợ nông thôn, giao thông và môi trường đều cần vốn đầu tư đáng kể. Đặc biệt, tiêu chí nâng cao thu nhập cho người dân gặp rất nhiều khó khăn do sản xuất nông nghiệp còn manh mún, thu nhập bấp bênh, sản phẩm ít tính cạnh tranh.
Bên cạnh đó, địa hình hiểm trở, thiên tai khắc nghiệt, trình độ dân trí còn thấp và sinh kế thiếu ổn định cũng khiến việc huy động nguồn lực trong dân trở nên khó khăn. Việc triển khai các mô hình sản xuất theo cộng đồng, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào nông nghiệp còn chậm. Một số cán bộ cơ sở vẫn còn tâm lý trông chờ vào hỗ trợ từ Nhà nước, chưa phát huy được vai trò chủ động trong vận động nhân dân.
“Để xây dựng NTM thành công, người dân phải là trung tâm. Chính quyền chỉ đóng vai trò dẫn dắt, tạo điều kiện. Nếu cộng đồng không chủ động, không thay đổi tư duy sản xuất thì các tiêu chí rất khó đạt được”, ông Nghĩa nhấn mạnh.
Sâm Ngọc Linh là loại cây dược liệu được xã Trà Leng tập trung phát triển trong thời gian tới. Ảnh: L.K.
Trong số các tiêu chí còn lại, giao thông là một trong những mục tiêu trọng tâm mà địa phương ưu tiên thực hiện trong thời gian tới. Khi hệ thống đường bê tông được mở rộng, việc giao thương, tiêu thụ nông sản của người dân sẽ thuận lợi hơn, qua đó tạo đòn bẩy phát triển kinh tế.
Hiện xã Trà Leng mới đạt khoảng 40-50% chiều dài đường giao thông được bê tông hóa, thấp hơn nhiều so với yêu cầu tối thiểu 80% để đạt chuẩn. Bên cạnh giao thông, tiêu chí về thu nhập và môi trường cũng là những thách thức lớn. Tập quán canh tác lạc hậu, thiếu đất sản xuất khiến người dân khó phát triển mô hình kinh tế hiệu quả.
Trước những khó khăn đó, Trà Leng xác định cần có cách làm linh hoạt, sáng tạo, tận dụng lợi thế địa phương để phát triển sinh kế bền vững. Xã sẽ ưu tiên đầu tư hạ tầng thiết yếu như thủy lợi, giao thông, điện và nước sạch. Song song đó, địa phương tập trung chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp theo hướng phát triển cây dược liệu đặc trưng như quế Trà My, sâm Ngọc Linh; phát triển vật nuôi bản địa như heo đen, bò vàng, dê cỏ… nhằm tăng thu nhập cho người dân.
Ngoài ra, xã cũng chú trọng tìm đầu ra ổn định cho nông sản, khuyến khích hình thành các tổ hợp tác, hợp tác xã và liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị để tạo vùng chuyên canh. Đây được xem là giải pháp quan trọng để người dân chủ động sản xuất hàng hóa, nâng cao giá trị sản phẩm, từ đó cải thiện thu nhập và đời sống.
“Chúng tôi đang huy động tối đa các nguồn lực để thực hiện chương trình xây dựng NTM, không chỉ trông chờ vào ngân sách nhà nước mà còn vận động doanh nghiệp, các tổ chức xã hội và chính người dân cùng chung tay. Khi cộng đồng thực sự vào cuộc, quá trình này sẽ bền vững hơn rất nhiều”, ông Châu Minh Nghĩa, Chủ tịch UBND xã Trà Leng khẳng định.
