Nhân sự mỏng, áp lực lớn
Trước đây khi còn đơn vị hành chính cấp huyện, Văn phòng Đăng ký đất đai cấp tỉnh, thành bố trí chi nhánh của đơn vị tại các quận, huyện, thành phố, thị xã trực thuộc. Các chi nhánh phân công chuyên viên trực tiếp hướng dẫn công dân làm thủ tục, hoàn thiện hồ sơ và tiếp nhận hồ sơ đăng ký đất đai tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính (hay còn gọi là bộ phận “Một cửa”) tại các quận, huyện, thành phố, thị xã.
Tuy nhiên trên thực tế, từ ngày 1/7 đến nay, sau hợp nhất thành lập thành phố Đà Nẵng mới và vận hành chính quyền địa phương hai cấp, chuyên viên của Văn phòng Đăng ký đất đai thành phố không thể có mặt thường trực tại tất cả 93 xã, phường để hướng dẫn, tiếp nhận hồ sơ đăng ký đất đai của công dân.
Các Trung tâm phục vụ hành chính công tại Đà Nẵng thường xuyên quá tải công dân đến làm thủ tục hành chính về đăng ký đất đai. Ảnh: Lan Anh.
Theo ghi nhận, đến cuối tháng 7/2025 tại một số xã vùng cao của Đà Nẵng, vẫn chưa có cán bộ của Văn phòng Đăng ký đất đai thành phố đến trực tiếp tiếp nhận hồ sơ. Ông Nguyễn Văn Kỳ, Phó Chủ tịch UBND xã Hùng Sơn, cho biết: “Đến thời điểm hiện nay địa phương chưa có người dân đến làm thủ tục đất đai. Tuy nhiên, về lâu về dài chúng tôi cũng mong muốn bố trí cán bộ Văn phòng đăng ký đất đai về xã để hỗ trợ địa phương tiếp nhận hồ sơ, xử lý hồ sơ khi cần”.
Tương tự, tại xã Sông Kôn, cán bộ tại trung tâm hành chính công vẫn đảm nhận việc tiếp nhận hồ sơ đất đai. Đối với các trường hợp phức tạp, chuyên viên Phòng Kinh tế được mời hỗ trợ. Sau khi phân loại, nếu hồ sơ thuộc thẩm quyền xử lý của xã thì giải quyết tại chỗ, còn nếu vượt thẩm quyền sẽ chuyển về chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai khu vực.
Trong khi đó, ở các phường trung tâm thành phố – nơi người dân đến làm thủ tục đất đai đông, tình trạng quá tải thường xuyên xảy ra. Tại một số phường như Ngũ Hành Sơn, Hòa Xuân, số lượng cán bộ, thực tập sinh, công chức hỗ trợ tiếp nhận hồ sơ được tăng cường. Riêng tại Hòa Xuân, UBND phường phải tận dụng cả Nhà văn hóa để mở rộng không gian làm việc, phục vụ tiếp nhận hồ sơ cho người dân.
Đẩy mạnh áp dụng dịch vụ bưu chính công ích
Theo Quyết định số 2267/QĐ-UBND ngày 26/6/2025 công bố danh mục thủ tục hành chính trong lĩnh vực đất đai thuộc thẩm quyền giải quyết của Sở NN-MT, UBND cấp xã trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, có 14 thủ tục hành chính cấp xã và 34 thủ tục cấp tỉnh. Người dân có thể nộp hồ sơ của 34 thủ tục cấp tỉnh tại Trung tâm phục vụ hành chính công thành phố Đà Nẵng hoặc cấp xã.
Việc phân quyền cho cấp xã và rút ngắn thời gian giải quyết là những bước cải cách mang tính hệ thống, đột phá trong lĩnh vực đất đai. Tuy nhiên với 93 đơn vị cấp xã, phường trên toàn địa bàn đang tạo áp lực lớn lên hệ thống tiếp nhận hồ sơ khi lực lượng hiện có của Văn phòng Đăng ký đất đai thành phố không đủ để phủ khắp.
Hơn nữa, đơn vị này hoạt động theo cơ chế tự chủ tài chính, trong khi nguồn thu lại phụ thuộc nhiều vào tình hình giao dịch bất động sản, vốn không nhiều tại các khu vực miền núi. Việc bố trí nhân sự, trang thiết bị ở các khu vực này sẽ khiến chi phí phát sinh cao, không tương xứng với nguồn thu thực tế.
Để tháo gỡ khó khăn, Sở NN-MT đã kiến nghị UBND thành phố xem xét phương án sử dụng nhân viên bưu điện để tiếp nhận hồ sơ đất đai tại địa phương, đồng thời đề xuất sử dụng ngân sách Nhà nước để hỗ trợ chi phí dịch vụ bưu chính.
Văn phòng Đăng ký đất đai TP Đà Nẵng không thể bố trí đủ người ở tất cả 93 phường, xã trên địa bàn. Ảnh: Lan Anh.
Theo bà Trần Thị Kim Hiền, Phó Giám đốc phụ trách Văn phòng Đăng ký đất đai TP Đà Nẵng nhìn nhận, nhân sự của đơn vị chủ yếu làm công tác chuyên môn là giải quyết hồ sơ đăng ký đất đai của công dân và không đủ người để bố trí tiếp nhận hồ sơ tại các trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã.
Việc giao cho nhân viên bưu điện tiếp nhận, luân chuyển hồ sơ giữa xã và các đơn vị chuyên môn xử lý sẽ giúp giảm tải cho đội ngũ hiện có. Tuy nhiên, chi phí thực hiện có thể cao hơn mức phí người dân nộp, đặc biệt tại khu vực miền núi.
Bà Hiền cho rằng, về lâu dài, cần đẩy mạnh áp dụng dịch vụ bưu chính công ích để hỗ trợ người dân nộp hồ sơ và nhận kết quả thuận tiện hơn như mô hình đã được triển khai hiệu quả tại Nhật Bản. Đặc biệt, giải pháp này đã được quy định rõ tại Nghị định số 118/2025/NĐ-CP ngày 9/6/2025 của Chính phủ. Văn phòng Đăng ký đất đai thành phố sẵn sàng hướng dẫn nghiệp vụ cho nhân viên bưu điện để đảm bảo chất lượng tiếp nhận hồ sơ theo đúng quy trình chuyên môn.
