Bất động sản đô thị trước sức ép giảm khí thải nhà kính

Xanh hóa bất động sản

Trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển bền vững với cam kết đạt mức phát thải ròng bằng “0” (Net Zero) vào năm 2050, ngành bất động sản cũng dần thay đổi để tồn tại và phát triển. Theo các nghiên cứu gần đây của các tổ chức môi trường, bất động sản đang là lĩnh vực chiếm đến 38% tổng lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu. Tại Việt Nam, các doanh nghiệp địa ốc cũng đang chuyển dịch tích cực nhằm đóng góp vào mục tiêu quốc gia, với các công trình “carbon-neutral” (hay còn gọi là trung hòa các-bon) và chứng chỉ LEED, EDGE hay LOTUS nổi lên như một xu hướng tất yếu.

Nếu như vài năm trước, khái niệm công trình xanh còn xa lạ, thì nay nó đã dần trở thành “chuẩn mực mới” trong quy hoạch đô thị và phát triển nhà ở. Sự thay đổi này xuất phát từ hai động lực song hành: Áp lực giảm phát thải khí nhà kính toàn cầu và nhu cầu sống xanh của người tiêu dùng hiện đại.

Thực tế cho thấy, nhu cầu của người mua nhà cũng đang thay đổi rõ rệt. Không như trước đây, người mua nhà chỉ chú trọng vào vị trí, giá cả, chất lượng công trình, thì nay họ còn quan tâm đến môi trường sống trong lành, khả năng tiết kiệm năng lượng và các tiêu chí về an toàn sức khỏe.

Chị Vũ Thu Hương, ngụ phường An Hội Đông (TP.HCM) cho biết, gia đình chị dự tính tìm mua nhà, tiêu chí chọn lựa là những dự án có không gian và tiện ích xanh. “Vợ chồng tôi chuẩn bị sinh em bé, vì thế khi đưa ra quyết định mua nhà, ngoài yếu tố tiện ích, giá cả và vị trí dự án, chúng tôi chú trọng vào không gian có thật nhiều cây xanh. Vì hiện nay mức độ ô nhiễm tăng cao, gia đình tôi sắp có con nhỏ nên muốn chọn một khu đô thị có môi trường sống trong lành để con được phát triển tốt hơn”, chị Hương chia sẻ.

Không chỉ gia đình chị Hương mà nhiều người mua nhà khác cũng đang dịch chuyển theo xu hướng này. Kết quả khảo sát của Batdongsan.com.vn cho thấy, có tới 86% người tham gia quan tâm đến việc mua một ngôi nhà có yếu tố thân thiện với môi trường và 88% sẵn sàng trả thêm tiền để sở hữu nó. Sự thay đổi hành vi tiêu dùng này tạo ra một “đòn bẩy thị trường” mạnh mẽ, thúc đẩy các doanh nghiệp địa ốc đầu tư vào mô hình phát triển xanh, bền vững và trung hòa các-bon.

Theo Báo cáo Thị trường bất động sản Việt Nam Quý 3/2025 của Savills, bức tranh kinh tế vĩ mô tiếp tục duy trì sắc tích cực. GDP tăng 7,9%, FDI đăng ký đạt 28,5 tỷ USD và xuất khẩu tăng 16% so với cùng kỳ, cho thấy nền tảng vĩ mô vững chắc. Thị trường bất động sản cũng có nhiều chỉ báo tăng trưởng, với điểm sáng tích cực đến từ sự chuyển dịch sang các công trình đạt chứng chỉ xanh.

Còn báo cáo của Tổ chức Tài chính quốc tế IFC chỉ ra, tính đến cuối năm 2024, Việt Nam đã có 559 công trình với 13,6 triệu mét vuông diện tích sàn đạt chứng chỉ công trình xanh, cùng hơn 31.000 căn hộ và 3.200 nhà ở riêng lẻ được chứng nhận xanh. Chỉ riêng năm 2024, cả nước có 163 công trình đạt chứng nhận, gấp hơn hai lần năm 2023 và gấp ba lần năm 2022. Con số ấy không chỉ thể hiện sự chuyển động nhanh của thị trường, mà còn phản ánh nhận thức đang thay đổi mạnh mẽ trong cộng đồng doanh nghiệp.

Hành trình hướng tới Net Zero

Theo nhận định của các chuyên gia bất động sản, phát triển công trình xanh không chỉ mang ý nghĩa môi trường mà còn là chiến lược kinh doanh thông minh của doanh nghiệp. Ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS) phân tích, so các dự án thông thường, các dự án xanh có khả năng giữ giá tốt hơn trên thị trường thứ cấp. Giá trị tài sản của công trình xanh có thể tăng tới 7% trong vòng 5 năm nhờ tiết kiệm năng lượng, chi phí vận hành thấp và khả năng duy trì giá trị bền vững.

Ngoài ra, chủ đầu tư các dự án xanh còn có thể tiếp cận nguồn vốn ưu đãi thông qua trái phiếu xanh, chương trình tài chính khí hậu hay hỗ trợ kỹ thuật từ các tổ chức quốc tế như IFC, GIZ hoặc AFD. Đây là cơ hội lớn để các doanh nghiệp Việt Nam nâng cao khả năng cạnh tranh và tiếp cận dòng vốn ESG, vốn đầu tư chú trọng đến yếu tố môi trường, xã hội và quản trị bền vững.

Ông Trey Archer - Giám đốc Phát triển Kinh doanh Global Real Estate Sustainability Benchmark (GRESB) cho biết, Việt Nam và Đông Nam Á đang là khu vực tăng trưởng nhanh nhất toàn cầu về báo cáo phát triển bền vững. Theo thống kê GRESB 2025, các doanh nghiệp áp dụng tiêu chuẩn xanh có thể giảm tới 30% chi phí năng lượng, tiết kiệm 25% nước và cắt giảm trung bình 5,5% khí thải nhà kính, cao hơn mức trung bình toàn cầu. Ngoài lợi ích môi trường, các công trình đạt chứng nhận xanh cũng có giá trị định giá tăng 5–10% và thu hút khách thuê sẵn sàng trả phí cao hơn 7–15%.

Ở góc độ của doanh nghiệp, ông Lee Leong Seng - Giám đốc Phát triển Bất động sản Keppel Việt Nam chia sẻ, chiến lược phát triển dự án xanh của đơn vị là chú trọng đến ESG và xem như là “DNA” trong mọi hoạt động từ thiết kế, thi công đến vận hành. Keppel đặt mục tiêu giảm 50% phát thải các-bon phạm vi 1 và 2 vào năm 2030, hướng tới Net Zero vào 2050, đồng thời đảm bảo 100% điện năng từ nguồn tái tạo trong vòng 5 năm tới.

Ông Võ Minh Nghi - Phó giám đốc quản trị rủi ro, đại diện Ban ESG của Công ty Nam Long khẳng định, giảm phát thải trong bất động sản không phải là một nhiệm vụ ngắn hạn mà là hành trình dài hơi, đòi hỏi chiến lược bài bản và sự kiên định. Vì thế, với Nam Long khởi đầu là một doanh nghiệp tư nhân trách nhiệm hữu hạn trong lĩnh vực bất động sản nên đã sớm xác định hướng đi phát triển gắn với bảo vệ môi trường.

Theo đó, trong quy hoạch và thiết kế, Nam Long chú trọng các yếu tố kỹ thuật nhằm tiết kiệm năng lượng. Các tòa nhà được thiết kế để tận dụng thông gió tự nhiên, giúp giảm đáng kể nhu cầu sử dụng điều hòa. Mật độ xây dựng được tính toán hợp lý để dành không gian cho cây xanh, mảng xanh nội khu, tạo sự thoáng đãng và cải thiện chất lượng không khí cho cư dân. Bên cạnh đó, Nam Long cũng ưu tiên sử dụng vật liệu tái chế, vật liệu xanh thân thiện với môi trường như: gạch không nung, panel, xi măng xanh, gỗ tái chế, bê tông nhẹ...

Nhiều chuyên gia cho rằng, cam kết đạt Net Zero vào năm 2050 của Chính phủ được đánh giá là đang tạo nên những chuyển biến mạnh mẽ trong nhiều lĩnh vực kinh tế. Với thị trường bất động sản, phát triển xanh không còn là khẩu hiệu hay chiêu thức truyền thông, mà trở thành chuẩn mực mới để đo lường mức độ bền vững của các đô thị. Mặc dù còn nhiều thách thức như: chi phí đầu tư ban đầu cao; thiếu chuyên gia, tư vấn và nhà thầu đủ năng lực; nhận thức còn hạn chế; chính sách ưu đãi chưa rõ ràng... Song, xu hướng tạo lập dự án bất động sản “carbon-neutral” và đạt chứng chỉ xanh tại Việt Nam là tất yếu.