Kinh tế thế giới đang chuyển mình rõ rệt khỏi nhiên liệu hóa thạch, khi mục tiêu khí hậu và lợi ích kinh doanh ngày càng song hành. Năng lượng tái tạo hiện là nguồn phát điện rẻ nhất thế giới: năm 2023, 96% công suất điện mặt trời và gió mới có chi phí thấp hơn than, trong khi 75% dự án tái tạo còn rẻ hơn cả chi phí vận hành nhà máy than hiện hữu.
Diễn đàn Chính sách Khí hậu: Năng lượng – Thúc đẩy các Mục tiêu Năng lượng Toàn cầu. Ảnh: E3G.
Kể từ sau Thỏa thuận Paris, số dự án nhiệt điện than ở giai đoạn tiền xây dựng đã giảm 76% và Mỹ Latinh hiện không còn dự án mới. Dù vậy, than vẫn chiếm tới 35% tổng sản lượng điện toàn cầu, khiến mục tiêu của COP28 về việc gấp ba công suất năng lượng tái tạo và gấp đôi hiệu quả năng lượng đến năm 2030 vẫn còn xa vời.
Tại Tuần lễ Hành động vì Khí hậu London 2025, nhiều diễn đàn nhấn mạnh rằng năng lượng sạch đang trở thành lợi thế cạnh tranh mới. Theo khảo sát, 97% lãnh đạo doanh nghiệp ủng hộ quá trình chuyển dịch khỏi nhiên liệu hóa thạch, với hơn một nửa sẵn sàng chuyển hoạt động đến những thị trường có nguồn năng lượng tái tạo dồi dào.
Các chuyên gia cho rằng đầu tư vào hạ tầng lưới điện sạch mang lại lợi tức phát triển vượt trội, trong khi việc loại bỏ than không những giúp cắt giảm phát thải mà còn tạo thêm nhiều việc làm xanh chất lượng cao. Trước thềm COP30 diễn ra tại Belém (Brazil), thách thức đặt ra là làm sao biến sự đồng thuận toàn cầu hiện nay thành hành động chính trị và tài chính cụ thể, để thực hiện cam kết khí hậu một cách hiệu quả và công bằng.
