Quần đảo Cook xem hiệp ước toàn cầu về ô nhiễm nhựa là cơ hội để tăng cường nguồn lực tài chính và kỹ thuật nhằm xử lý rác thải nhựa – vấn đề nghiêm trọng với các quốc đảo nhỏ.
“Việc xây dựng năng lực, tiếp cận tài chính và chuyển giao công nghệ đóng vai trò then chốt giúp đẩy nhanh tiến độ xử lý ô nhiễm nhựa. Chúng tôi mong muốn sớm cải thiện các yếu tố này thông qua các cơ chế khu vực như SPREP, cùng với các công ước Waigani và Noumea", ông Halatoa Fua, Giám đốc Cơ quan Môi trường Quốc gia, nhấn mạnh.
Rác thải nhựa gây tác động nghiêm trọng đến hệ sinh thái và tiềm ẩn nguy cơ đối với sức khỏe con người. Ảnh minh họa.
Tại Hội nghị Chuẩn bị khu vực Thái Bình Dương (INC-5.2), Quần đảo Cook cho biết đã thông qua luật mới về chất thải rắn và nguy hại, cấm thêm 8 sản phẩm nhựa dùng một lần và áp dụng phí xử lý đối với hàng nhập khẩu.
Với vùng đặc quyền kinh tế rộng hơn 2 triệu km² nhưng đất liền chỉ chiếm chưa đến 1%, Cook đang đối mặt trực tiếp với ô nhiễm nhựa đại dương. Quốc gia này cũng vừa nhận 10 triệu USD từ Quỹ Môi trường Toàn cầu (GEF) để thực hiện các chương trình thay đổi hành vi tiêu dùng, thúc đẩy tái sử dụng và giảm nhựa dùng một lần.
Giám đốc Halatoa Fua thông tin thêm, các cuộc thương lượng đã có tiến triển và hy vọng sẽ đạt được đồng thuận tại phiên họp tiếp theo (INC-5.2) ở Geneva vào cuối năm nay. Tuy nhiên, việc đàm phán sẽ không dễ dàng.
"Việc đạt được thỏa thuận là vô cùng quan trọng đối với Cook và các quốc đảo Thái Bình Dương. Nếu không đạt được, chúng ta vẫn cần một lộ trình rõ ràng để tiếp tục ưu tiên xử lý ô nhiễm nhựa trong khuôn khổ Liên Hợp Quốc", ông nhấn mạnh.
Ông đặc biệt đề cao ba điều khoản trọng yếu trong hiệp ước: Điều 3 (sản phẩm nhựa), Điều 6 (sản xuất) và Điều 11 (tài chính) - những yếu tố quyết định hiệu quả thực thi tại các quốc gia có năng lực xử lý rác còn hạn chế.
Với sự điều phối khu vực từ Palau và Tuvalu, các quốc đảo nhỏ đang thể hiện sự đoàn kết vững chắc: “Chúng tôi sẽ đến Geneva với tinh thần sẵn sàng thỏa hiệp để tìm được tiếng nói chung. Đó là cách duy nhất để tiến tới một hiệp ước hiệu quả,” ông khẳng định.
Hội nghị Chuẩn bị khu vực Thái Bình Dương (INC-5.2) do Ban Thư ký Chương trình Môi trường Khu vực Thái Bình Dương điều phối và Chính phủ Australia tài trợ thông qua Dự án Rác thải đại dương Thái Bình Dương. Các quốc gia tham dự gồm: Australia, Cook Islands, Micronesia, Fiji, Kiribati, Nauru, New Zealand, Niue, Palau, Papua New Guinea, Samoa, Tonga, Tuvalu và Vanuatu.
