Trong bối cảnh chi phí năng lượng gia tăng và áp lực từ dịch bệnh ngày càng lớn, nhiều nông dân Đức đang tìm kiếm giải pháp thay thế cho hình thức canh tác trong nhà kính vốn tốn kém và dễ tổn thương. Tại Ginsheim, miền nam Hesse, vụ thu hoạch rau năm nay đã bắt đầu cách đây vài tuần. Theo lời chủ trang trại Kai Reinheimer, ngoài những nông sản quen thuộc như măng tây, thảo mộc và rau củ, nông trại còn cung cấp các loại rau đặc sản, tiêu biểu là củ cải May.
Giống củ cải này được trồng dưới dạng cây con thay vì gieo hạt trực tiếp. "Cách làm này giúp tiết kiệm công chăm sóc trên diện tích nhỏ, hình dáng củ cải sẽ thon dài thay vì tròn như bình thường", ông cho biết. "Tuy điều này có thể khiến các hệ thống bán lẻ lớn từ chối, nhưng nông trại vẫn có đầu ra ổn định nhờ bán trực tiếp ở chợ phiên, cửa hàng nông trại và các nhà buôn nhỏ".
Chủ nông trại Kai Reinheimer kiểm tra những luống cà chua trồng ngoài trời. Ảnh: Hortidaily.
Nông trại Reinheimer nằm giữa một vùng đất trù phú, đầy nắng, chuyên trồng ngoài trời hơn 150 loại cây. Ngoài những loại rau quả quen thuộc, họ còn thử nghiệm nhiều sản phẩm lạ như atisô, đu đủ hay sung. Reinheimer cũng là một trong số ít nông dân canh tác cà chua ngoài trời. Tuy nhiên, điều kiện khí hậu thất thường, đặc biệt là mưa nhiều và sương muộn, đã khiến vụ cà chua năm ngoái kết thúc sớm. Nông trại phải thu hoạch xong từ cuối tháng 9, trong khi có năm từng kéo dài đến tận tháng 11. Sản lượng cà chua giảm gần 1/3 so với trung bình nhiều năm.
Mặc dù vậy, tình hình tiêu thụ nhìn chung vẫn thuận lợi. Một phần nguyên nhân do sản lượng rau nhà kính trong nước giảm, giúp thị trường tiêu thụ ổn định và tránh dư thừa.
"Giá năng lượng leo thang cùng dịch bệnh khiến ngày càng nhiều nông dân nhỏ phải bỏ sản xuất. Điều này sẽ tác động rõ rệt đến nguồn cung rau nhà kính của Đức trong tương lai", ông Reinheimer cảnh báo.
Theo Reinheimer, cần tìm kiếm những mô hình thay thế cho phương thức canh tác trong nhà kính truyền thống. Không chỉ trồng ngoài trời hoàn toàn, ông còn hướng đến các giải pháp tích hợp, chẳng hạn như hệ thống nhà kính dạng tunnel, hay kết hợp trồng trọt với năng lượng mặt trời (agri-PV). Những hình thức này vừa tiết kiệm năng lượng, vừa giảm chi phí, lại phù hợp với yêu cầu ngày càng cao về tính bền vững trong nông nghiệp.
Nếu như trước đây, nhà kính được xem là giải pháp để kéo dài mùa vụ và đảm bảo sản lượng ổn định, thì nay, chi phí và rủi ro đã đặt ra câu hỏi lớn về hiệu quả lâu dài. Với các mô hình linh hoạt, kết hợp giữa trồng ngoài trời và công nghệ hỗ trợ, nông nghiệp Đức đang mở ra hướng đi mới trong kỷ nguyên năng lượng đắt đỏ và biến đổi khí hậu.
