Cụ thể, Lễ đón tiếng sấm của người Ơ Đu đã chính thức được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, thuộc loại hình Tập quán xã hội và tín ngưỡng. Chữ Thái ở Nghệ An được ghi danh thuộc loại hình Tiếng nói, chữ viết. Còn Nghệ thuật trống tế Yên Thành thuộc loại hình Nghệ thuật trình diễn dân gian.
Nghệ thuật trống tế Yên Thành vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo Quyết định số 2190/QĐ-BVHTTDL, ngày 27/6/2025. Ảnh: Hữu Tình.
Lễ đón tiếng sấm của người Ơ Đu còn được gọi là Tết Chăm Phtrong, gắn với tục thờ thần sấm. Xưa kia, người Ơ Đu không sử dụng lịch thông thường mà dựa vào hiện tượng thiên nhiên để xác định thời gian. Tiếng sấm là dấu hiệu để họ nhận biết mùa đông lạnh kéo dài đã kết thúc và bắt đầu năm mới.
Tiếng sấm đầu tiên trong năm cũng là lúc người Ơ Đu bắt đầu mùa gieo trồng và thực hiện những việc trọng đại trong gia đình, dòng họ, việc chung của cộng đồng.
Nghệ thuật trống tế Yên Thành là một loại hình âm nhạc truyền thống đặc sắc, không chỉ được sử dụng trong nghi thức thờ cúng mà còn xuất hiện trong các hoạt động văn hóa, văn nghệ ở các xã vùng quê. Trong các dịp lễ hội đền, chùa thường được tổ chức các cuộc thi đánh trống tế.
Đây là dịp để đội trống ở các dòng họ, địa phương giao lưu, học hỏi kinh nghiệm về nghệ thuật đánh trống tế, từ đó lan truyền và bảo tồn nét đẹp văn hóa truyền thống, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.
Chữ viết của người Thái từng đứng trước nguy cơ thất truyền, song hiện đang dần được khôi phục trở lại. Chữ Thái có nhiều hệ khác nhau, trong đó, được sử dụng phổ biến nhất hiện nay là hệ chữ Thái Lai tay và Thái Lai pao.
Đến nay, Nghệ An đã có 13 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Ngoài 3 di sản vừa được công nhận còn có, Nghề dệt thổ cẩm của người Thái tại tỉnh Nghệ An, Lễ hội đền Yên Lương, Lễ hội đền Nguyễn Cảnh Hoan, Lễ hội đền Cờn, Lễ hội đền Quả, Lễ hội đền Chín Gian, Lễ hội đền Bạch Mã, Lễ hội đền Thanh Liệt, Lễ hội đền Ông Hoàng Mười, Nghi lễ Xăng Khan của đồng bào dân tộc Thái miền Tây Nghệ An.
