Ngành nông nghiệp Lào Cai đặt mục tiêu tăng trưởng cao để... đi nhanh

Đâu là động lực, giải pháp và thách thức trong tiến trình phát triển nông nghiệp tai Lào Cai? Phóng viên Báo Nông nghiệp và Môi trường đã có cuộc trao đổi với ông Trần Minh Sáng, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Lào Cai về vấn đề này.

Đặt mục tiêu cao hơn chỉ tiêu tỉnh giao

Thưa ông, năm 2024 ngành nông nghiệp Lào Cai tăng trưởng 1,74%, thấp hơn nhiều so với mục tiêu đề ra cho năm 2025. Tỉnh đã đặt ra các chỉ tiêu cụ thể như thế nào?

Năm 2025, tỉnh Lào Cai đặt mục tiêu tăng trưởng ngành nông - lâm - thủy sản từ 4,5 đến 5%. Riêng Sở Nông nghiệp và Môi trường Lào Cai xác định phải đạt 5%, cao hơn cả chỉ tiêu tỉnh giao. Đây là mục tiêu đầy thách thức, nhưng cần thiết nếu muốn nông nghiệp đóng góp lớn vào phát triển kinh tế chung của tỉnh Lào Cai.

Để đạt được mục tiêu này, chúng tôi đã rà soát kỹ và xác định ba trụ cột chính có dư địa lớn để phát triển gồm: chăn nuôi, lâm nghiệp và các ngành hàng chủ lực như dược liệu, chè, quế, chuối, dứa...

Chúng tôi cũng đang phối hợp với các ngành chức năng để thúc đẩy nhanh các dự án lớn như: Nhà máy chế biến chè Ô Long, Công ty CP Sản xuất và Xuất khẩu quế, hồi Việt Nam; Công ty TNHH MTV TraphacoSapa, Công ty Cổ phần PROSI Thăng Long, Nhà máy tinh dầu Quế Thái Tuấn, CT Cổ phần chè Thanh Bình và một số cơ sở nuôi cá nước lạnh tại Sa Pa, Bát Xát.

Chăn nuôi là một trong những trụ cột quan trọng, vậy đâu là định hướng cụ thể, thưa ông?

Chúng tôi hướng đến phát triển quy mô lớn, hiện đại và bền vững. Ngoài việc tăng sản lượng, khuyến khích các dự án quy mô lớn áp dụng công nghệ tiên tiến trong chăn nuôi để bảo vệ môi trường.

Ví dụ cụ thể như: Tháng 6/2024, Công ty TNHH Đầu tư chăn nuôi công nghệ cao Gia Hưng (gọi tắt là Công ty Gia Hưng) có trụ sở tại Hà Nội được UBND tỉnh Lào Cai ký Quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư và chấp thuận nhà đầu tư thực hiện Dự án trang trại chăn nuôi lợn sinh sản công nghệ cao khép kín tại xã Thái Niên, huyện Bảo Thắng.

Quy mô dự án đầu tư thực hiện trên diện tích 13,36 ha, năng lực sản xuất duy trì 2.400 lợn nái sinh sản, mỗi năm sinh 2 lứa, nếu trung bình một lợn nái sinh 12 con/lứa thì hằng năm cơ sở có thể xuất chuồng 57.600 con lợn giống. Đặc biệt, đây là dự án chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao, tự động hóa hoàn toàn các khâu bảo ôn chuồng nuôi kín (chuồng lạnh) và tự động khâu cho ăn, uống. Dự án có đánh giá tác động môi trường (ĐTM) do cấp có thẩm quyền ban hành, sản phẩm đầu ra đảm bảo sạch bệnh, cao sản.

Với lĩnh vực chăn nuôi, ngành Nông nghiệp và Môi trường tập trung phát triển quy mô, nâng cao chất lượng ngành, chuẩn bị các điều kiện cho xuất khẩu sản phẩm, thanh toán một số bệnh dịch để đón cơ hội khi thị trường xuất khẩu sản phẩm chăn nuôi sang Trung Quốc được khai thông.

Ngành cũng tiếp tục ưu tiên phát triển gia súc nhỏ, gia cầm theo hướng bền vững, tích cực tham gia chuỗi sản phẩm toàn cầu ở những vùng trọng điểm và phát triển chăn nuôi bản địa, sản phẩm đặc sản tại khu vực vùng cao. Dự ước chăn nuôi sẽ có giá trị tăng thêm gần 200 tỷ đồng (giá so sánh năm 2010).

Dự tính giá trị sản xuất toàn ngành đạt khoảng 9.700 tỷ đồng

Với lĩnh vực lâm nghiệp, ông đánh giá đâu là cơ hội và thách thức?

Lào Cai sở hữu diện tích rừng tự nhiên và rừng trồng rộng lớn, với tỷ lệ che phủ rừng đạt năm 2024 là 59,37% với nhiều đai khí hậu, nhiều dạng địa hình đồi núi, khe suối có cảnh quan đẹp. Đây là điều kiện thuận lợi để phát triển chế biến lâm sản, các sản phẩm lâm sản ngoài gỗ (quế, măng các loại, dược liệu…), du lịch sinh thái, dịch vụ môi trường rừng… mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân địa phương.

Xu hướng toàn cầu về sử dụng sản phẩm từ rừng trồng và các sản phẩm lâm sản ngoài gỗ đang tăng cao, mở ra cơ hội lớn cho ngành lâm nghiệp Lào Cai phát triển thị trường trong và ngoài nước.

Lâm nghiệp được dự báo tăng thêm 134 tỷ đồng giá trị trong năm 2025. Cơ hội lớn nằm ở việc khai thác các dịch vụ môi trường rừng, tín chỉ carbon (đang thực hiện điều tra rừng xong trong năm 2025), du lịch sinh thái (đã được phê duyệt 4 đề án DLST), đồng thời phát triển rừng nguyên liệu ở vùng thấp để cung cấp cho các nhà máy chế biến, phát triển cây đa mục đích vùng cao.

Tuy nhiên những thách thức mà ngành lâm nghiệp gặp phải cũng là một bài toán nan giải cần phải giải quyết sớm như: Ngành chế biến lâm sản tại Lào Cai chủ yếu tập trung vào sản phẩm thô, chưa phát triển mạnh các sản phẩm chế biến sâu, làm giảm giá trị gia tăng và khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Việc xây dựng chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm lâm nghiệp còn hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế và khả năng mở rộng thị trường.

Để giải quyết những thách thức này, ngoài các chính sách hỗ trợ của nhà nước cần đẩy mạnh xã hội hóa đầu tư vào phát triển rừng thông qua các cơ chế, chính sách khuyến khích về đất đai, tín dụng, thị trường. Đối với khu vực vùng cao, tỉnh Lào Cai nghiên cứu lựa chọn các loại cây trồng bản địa, cây đa mục đích, cây cho lâm sản ngoài gỗ; phát huy tối đa các dịch vụ lâm nghiệp, dịch vụ môi trường rừng, du lịch sinh thái, tín chỉ carbon rừng... Đối với vùng thấp tuyên truyền, vận động nhân dân trồng cây gỗ lớn, cây lâm nghiệp có giá trị kinh tế cao (hiện nay tỉnh đang hỗ trợ trồng cây gỗ lớn từ kinh phí từ nguồn trồng rừng thay thế).

Sau hơn 3 năm thực hiện Nghị quyết số 10 của Tỉnh ủy Lào Cai, kết quả triển khai như thế nào? Ông dự báo về giá trị sản xuất toàn ngành trong năm 2025?

Sau hơn 3 năm thực hiện Nghị quyết số 10 của Tỉnh ủy Lào Cai, chúng tôi đã đạt được một số thành tựu như: Toàn tỉnh Lào Cai đã thu hút được 34 dự án đầu tư vào nông - lâm - thủy sản, trong đó có 22 dự án mới. Các vùng trồng chuyên canh được mở rộng như: diện tích chè đạt 8.600 ha, sản lượng trên 42.000 tấn, giá trị hơn 300 tỷ đồng; diện tích quế đạt trên 59.000 ha, giá trị ngành hàng quế đạt 900 tỷ đồng.

Diện tích dược liệu gần 4.300 ha, sản lượng 18.161 tấn, thu nhập 390 tỷ đồng; diện tích chuối đạt 3.174 ha, giá trị mang lại 184 tỷ đồng… Chương trình OCOP tiếp tục gặt hái nhiều thành công. Điều quan trọng là người dân nông thôn được nâng cao thu nhập, ổn định đời sống.

Về dự báo về giá trị sản xuất toàn ngành trong năm 2025, chúng tôi dự tính giá trị sản xuất toàn ngành đạt khoảng 9.700 tỷ đồng, tăng thêm gần 500 tỷ đồng so với năm trước. Qua đó, góp phần đưa GRDP toàn tỉnh đạt 87.000 tỷ đồng, tạo nền tảng vững chắc để xây dựng nền nông nghiệp sinh thái, hiện đại và bền vững tại Lào Cai.

Xin cảm ơn ông Trần Minh Sáng về những chia sẻ tâm huyết!