Từng là hình mẫu về phát triển công nghiệp gắn liền với khai thác khí đốt, Hà Lan hiện đối mặt nguy cơ suy giảm nghiêm trọng trong lĩnh vực công nghiệp. Quá trình chuyển đổi năng lượng tại châu Âu, cùng với chi phí sản xuất tăng vọt và các rào cản pháp lý ngày càng dày đặc, đang làm xói mòn dần năng lực cạnh tranh của ngành công nghiệp Hà Lan.
Không chỉ là vấn đề kinh tế, sự suy yếu của ngành công nghiệp Hà Lan còn đe dọa an ninh năng lượng và quốc phòng châu Âu. Ảnh: Next-kraftwerke.
Đặc biệt, khu vực công nghiệp trọng điểm bao gồm ba cảng Antwerp, Rotterdam và Amsterdam, trung tâm lọc dầu và hóa chất lớn nhất châu Âu, đang chứng kiến làn sóng rút vốn và đóng cửa chưa từng có. Các tập đoàn như Gunvor, Global Energy Storage (GES) và Vynova đã lần lượt dừng hoạt động hoặc bán tài sản tại Hà Lan trong vòng một năm qua. Nhiều doanh nghiệp khác như LyondellBasell, Tronox, Indorama cũng nối bước với lý do chung: chi phí năng lượng cao, lưới điện thiếu ổn định và môi trường đầu tư thiếu hấp dẫn.
Ủy viên Công nghiệp EU Thierry Breton thừa nhận hơn 20 nhà máy công nghiệp trong khối đã đóng cửa trong những năm gần đây. Lý do không chỉ là cạnh tranh từ Trung Quốc mà còn là hậu quả của việc thiếu đầu tư, chính sách hạn chế nhiên liệu hóa thạch và kỳ vọng quá mức vào khả năng "thiết kế lại nền kinh tế".
Dù EC đã công bố kế hoạch hành động nhằm cứu ngành công nghiệp hóa chất và lọc dầu, nhiều chuyên gia lo ngại giải pháp đã đến quá muộn, nhất là với các khu công nghiệp chiến lược như Moerdijk, Geleen và Rotterdam.
Không chỉ là vấn đề kinh tế, sự suy yếu của ngành công nghiệp Hà Lan còn đe dọa an ninh năng lượng và quốc phòng châu Âu. Với cảng Rotterdam đóng vai trò then chốt trong cung ứng nhiên liệu cho NATO, việc mất năng lực lọc hóa dầu trong nước có thể khiến châu Âu phụ thuộc sâu hơn vào nguồn cung bên ngoài, điều đi ngược lại mục tiêu tự chủ chiến lược mà EU đang theo đuổi.
Sức ép từ chi phí, chính sách khí hậu và biến động thương mại toàn cầu đang bào mòn một trong những nền công nghiệp từng được xem là hiệu quả và năng động bậc nhất châu Âu. Hà Lan, từng là biểu tượng cho sự kết hợp giữa công nghệ, logistics và năng lượng, nay đang phải đối mặt với câu hỏi lớn: Liệu ngành công nghiệp của họ có thể tồn tại trong một châu Âu đang chuyển mình?
