Chính sách tín dụng thuế mới của Mỹ, gọi là Mục 45Z, đang mở ra cơ hội lớn cho việc sản xuất nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) từ ngô. Đây được xem là bước đi vừa giúp ngành hàng không giảm khí thải, vừa mở rộng thị trường tiêu thụ cho nông dân Mỹ.
Theo ông Monte Shaw, Giám đốc Hiệp hội Nhiên liệu Tái tạo Iowa, nếu nhà máy ethanol sử dụng ngô trồng theo phương pháp giảm phát thải, họ có thể được cộng điểm “cường độ carbon” và hưởng tín dụng thuế. Ví dụ, giảm được 30 điểm sẽ mang về khoảng 60 cent/gallon ethanol, tương đương 1,80 USD cho mỗi giạ ngô. Dù chưa rõ phần lợi ích nông dân nhận được, ông Shaw cho rằng lịch sử cho thấy giá trị ngô tăng thì nông dân luôn được hưởng một phần.
Ngô có tiềm năng tham gia thị trường nhiên liệu hàng không bền vững, nhưng còn nhiều rào cản cần vượt qua. Ảnh: Adkins Energy.
Tiềm năng lớn nhất của chính sách này là thúc đẩy SAF. Ngành hàng không hiện chiếm khoảng 10% lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu và đặt mục tiêu đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Theo Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA), SAF có thể đóng góp tới 65% mức giảm phát thải cần thiết, trong đó một phần đáng kể đến từ ethanol ngô.
Hiện thị trường SAF vẫn còn rất nhỏ: năm 2024, chỉ sản xuất khoảng 340 triệu gallon, trong khi thị trường nhiên liệu phản lực toàn cầu là 100 tỷ gallon. Nếu SAF phát triển đúng hướng, nhu cầu ngô có thể tăng thêm hàng tỷ giạ mỗi năm, thậm chí vượt khả năng cung ứng hiện tại của nông dân Mỹ.
Tuy nhiên, việc triển khai SAF đang gặp khó. Trong luật mới, mức tín dụng thuế tối đa cho SAF bị cắt từ 1,75 USD xuống còn 1 USD/gallon. Điều này khiến chi phí sản xuất cao, vì một phần lớn khoản tín dụng phải chi cho việc chứng nhận quy trình canh tác, cải thiện hiệu suất nhà máy và thay thế khí tự nhiên bằng khí tái tạo trong sản xuất.
Một số nghị sĩ, như bà Joni Ernst (bang Iowa), đang đề xuất điều chỉnh chính sách để SAF được ưu đãi hơn. Nếu kế hoạch khử carbon của hàng không diễn ra đúng lộ trình, đây có thể là thị trường tiêu thụ “khổng lồ” cho ngô Mỹ.
Tuy vậy, triển vọng của SAF còn phụ thuộc vào chính sách năng lượng của chính quyền tương lai. Nếu ưu tiên chuyển sang xe điện và giảm hỗ trợ nhiên liệu sinh học, đà tăng trưởng của SAF và ethanol từ ngô có thể bị chững lại.
