Một nghiên cứu toàn cầu do nhóm chuyên gia về vi nhựa của Eurofins Environment Testing dẫn đầu cho thấy, ô nhiễm vi nhựa đã vượt khỏi phạm vi đại dương, lan rộng trong khí quyển và đang trở thành mối đe dọa nghiêm trọng đối với chất lượng không khí toàn cầu.
Rác thải nhựa dạt vào bờ biển Kamilo, Hawaii, Mỹ. Ảnh: The 5 Gyres Institute, CC-BY 4.0.
Trong khuôn khổ dự án PlasticDustCloud, các nhà khoa học đã thu thập mẫu phân tích tại 12 địa điểm thuộc 9 quốc gia trên 3 châu lục. Kết quả cho thấy, mức độ ô nhiễm vi nhựa trong không khí ở các khu vực đô thị có thể đạt tới 1.300 hạt vi nhựa trên mỗi mét vuông mỗi ngày. Trong đó, hai loại polymer phổ biến nhất được phát hiện là polyethylene (PE) và polypropylene (PP) - những vật liệu được sử dụng trong bao bì, đồ gia dụng và sản phẩm tiêu dùng.
Đáng lo ngại, phần lớn các hạt vi nhựa có kích thước dưới 100 micromet, đủ nhỏ để xâm nhập sâu vào phổi, đi vào hệ tuần hoàn và đã được phát hiện trong máu, nhau thai và sữa mẹ. Các chuyên gia cảnh báo rằng, hít phải vi nhựa trong thời gian dài có thể dẫn tới các bệnh viêm mãn tính, rối loạn miễn dịch và tổn thương hệ hô hấp - đặc biệt đối với trẻ nhỏ và người cao tuổi.
Báo cáo nhận định, ô nhiễm vi nhựa trong không khí đang nổi lên như một vấn đề y tế cộng đồng toàn cầu, tương tự như ô nhiễm bụi mịn PM2.5. Nhóm nghiên cứu kêu gọi các quốc gia xây dựng hệ thống giám sát quốc tế thống nhất về vi nhựa trong không khí, đồng thời thúc đẩy giảm phát thải nhựa từ sản xuất, tiêu dùng đến xử lý rác thải.
Các nhà khoa học nhấn mạnh, khi bằng chứng về sự hiện diện và tác hại của vi nhựa ngày càng rõ ràng, thế giới cần hành động khẩn cấp và phối hợp để kiểm soát loại “ô nhiễm vô hình” này - trước khi nồng độ vi nhựa trong không khí tăng nhanh như cách rác thải nhựa đã tràn ngập các đại dương.
