Hôm 9/10, Bắc Kinh đã công bố các biện pháp kiểm soát xuất khẩu mới đối với một số khoáng sản chiến lược có mục đích lưỡng dụng trong các ứng dụng quân sự, tuyên bố rằng động thái này nhằm bảo vệ an ninh quốc gia và tuân thủ các nghĩa vụ quốc tế, bao gồm cả các nghĩa vụ liên quan đến việc không phổ biến vũ khí hạt nhân.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Getty.
Trong một bài đăng trên Truth Social hôm 10/10, ông Trump cho biết Trung Quốc đã có "một lập trường cực kỳ thù địch về thương mại" bằng cách gửi một bức thư toàn cầu tuyên bố kế hoạch thực hiện "các biện pháp kiểm soát xuất khẩu quy mô lớn đối với hầu hết mọi sản phẩm mà họ sản xuất, và một số thậm chí không phải do họ sản xuất". Theo Tổng thống Mỹ, các biện pháp này sẽ ảnh hưởng đến tất cả các quốc gia trên thế giới.
"Dựa trên thực tế là Trung Quốc đã có lập trường chưa từng có này... Hoa Kỳ sẽ áp đặt mức thuế 100% đối với Trung Quốc, bổ sung thêm vào các khoản thuế mà họ hiện đang đối mặt", ông Trump viết. Ông nói thêm rằng Washington cũng sẽ áp đặt các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đối với "bất kỳ và tất cả các phần mềm quan trọng".
Hồi tháng 8/2025, Mỹ và Trung Quốc đã đồng ý gia hạn thỏa thuận tạm hoãn thuế quan sau một cuộc chiến thương mại, trong đó hai quốc gia liên tục áp thuế với nhau. Việc tạm dừng 90 ngày đã khiến thuế quan của Mỹ đối với hàng hóa Trung Quốc giảm từ 145% xuống 30% và thuế quan của Trung Quốc đối với các sản phẩm của Mỹ giảm từ 125% xuống 10%. Thỏa thuận gia hạn sẽ kết vào tháng 11/2025.
Ông Trump mô tả động thái của Trung Quốc là "hoàn toàn chưa từng có tiền lệ trong thương mại quốc tế" và "một sự ô nhục về mặt đạo đức khi giao dịch với các quốc gia khác".
Thông báo của Tổng thống Mỹ đã gây chấn động trên thị trường toàn cầu, khiến chứng khoán Mỹ giảm mạnh hôm 10/10. Chỉ số S&P 500 giảm 2,7%, đánh dấu mức giảm sâu nhất trong một ngày kể từ tháng 4, trong khi chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones giảm gần 900 điểm, tương đương 1,9%. Chỉ số công nghệ nặng Nasdaq giảm 3,6% khi các nhà đầu tư tháo chạy khỏi các cổ phiếu tăng trưởng cao được cho là liên kết nhiều nhất với chuỗi cung ứng của Trung Quốc.
