Theo UNESCO, các khu dự trữ sinh quyển là nơi lưu giữ những hệ sinh thái phong phú và mong manh nhất hành tinh. Khác với các khu bảo tồn nghiêm ngặt, các khu này bao gồm cả nơi con người sinh sống và làm việc, nhằm cân bằng giữa bảo tồn thiên nhiên, nghiên cứu khoa học và phát triển kinh tế - văn hóa địa phương.
Kể từ năm 1971 đến nay, UNESCO đã công nhận tổng cộng 785 khu dự trữ sinh quyển tại 142 quốc gia.
Bãi biển vắng vẻ của khu nghỉ dưỡng Bom Bom trên đảo Príncipe, nơi du lịch sinh thái gắn liền với bảo tồn thiên nhiên. Ảnh: Armado Franca.
Theo UNESO, 26 khu dự trữ sinh quyển mới được công nhận nằm tại 21 quốc gia.
Trong đó, tại Indonesia, quần đảo Raja Ampat rộng 135.000 km² là nơi sinh sống của hơn 75% loài san hô toàn cầu cùng rừng mưa nhiệt đới và rùa biển quý hiếm. Ở Iceland, bán đảo Snæfellsnes có sông băng, núi lửa, đồng cỏ, là nơi trú ngụ của hải cẩu, chim biển và hơn 70% hệ thực vật quốc gia. Còn tại Angola, vườn quốc gia Quiçama trải dài 206 km dọc bờ Đại Tây Dương, là “thiên đường” cho voi, lợn biển, rùa và hơn 200 loài chim.
Những con linh dương tụ tập trong bụi rậm sau khi được thả về Vườn quốc gia Quiçama, Angola. Ảnh: Armado Franca.
UNESCO cũng cho biết tại các khu vực này, người dân địa phương không chỉ tham gia bảo tồn mà còn giúp giới khoa học phát hiện thêm nhiều loài mới. Nổi bật là Philippines, nơi các nhà khoa học phối hợp với ngư dân phục hồi rạn san hô bị tàn phá bởi đánh bắt bằng thuốc nổ.
Tuy nhiên, ít nhất 60% khu dự trữ sinh quyển đã chịu ảnh hưởng của thời tiết cực đoan do biến đổi khí hậu, bao gồm các hiện tượng nắng nóng, hạn hán đến mực nước biển dâng. UNESCO hiện đang sử dụng ảnh vệ tinh và mô hình máy tính để giám sát các thay đổi này.
Một số khu dự trữ khác lại chịu áp lực từ khai thác nông nghiệp và suy thoái môi trường, như khu rừng Omo ở Nigeria, nơi sinh cảnh của voi rừng châu Phi đang bị đe dọa bởi các đồn điền ca cao mở rộng.
