Malta - cửa ngõ vào EU của nhiều người giàu có từ Nga và châu Á (indec.vn/abc.net.au)
Khi Younghee Wait, quốc tịch Mỹ đưa gia đình tới Malta, quốc đảo thuộc vùng Địa Trung Hải, chuyến đi này còn hơn cả một đợt du lịch. Đây là bước đầu tiên trong kế hoạch mua quốc tịch Malta cho cả gia đình cô. Điều này cho phép mọi người trong nhà sống và làm việc ở bất cứ đâu trong khu vực Liên minh châu Âu (EU).
Đua nhau bán
Không có lợi thế về thuế nào đối với gia đình cô Wait trong việc lấy quốc tịch Malta, nhưng từ đây, công ăn việc làm và lợi thế di trú ở châu Âu đã mở ra.
Cô Wait mong hoàn tất tiến trình lấy quốc tịch thông qua một khoản đầu tư trong năm nay. Số tiền cô phải bỏ ra không nhỏ: 650.000 euro (khoảng 16 tỷ đồng), kèm theo đó là các khoản đầu tư khác vào bất động sản và trái phiếu cũng những đóng góp khác liên quan đến vợ/chồng và con cái.
Chương trình đổi quốc tịch lấy vốn đầu tư của Malta gây nhiều tranh cãi. Trong năm 2014, một số thành viên Nghị viện châu Âu đồng loạt chỉ trích kế hoạch của Malta. Họ lý luận rằng hộ chiếu của một thành viên EU cấp không thể gắn với giá tiền.
Đầu tháng 4 năm nay, báo cáo của Quốc hội Malta một lần nữa làm dấy lên những chỉ trích mới về chương trình “đổi tiền lấy quốc tịch”.
Mặc dù vậy, EU vẫn đẩy mạnh việc bán quốc tịch thông qua động thái cấp thị thực miễn phí cho một loạt quốc gia ở vùng Caribbe, bắt đầu từ năm 2009, làm sống dậy một chủ trương tưởng chừng đã lụi hẳn từ lâu.
St Kitts và Nevis ở vùng Carribe đã áp dụng chính sách đổi tiền lấy quốc tịch từ năm 1984. Quốc gia với hai đảo lớn hứa hẹn với vẻ đẹp thiên nhiên nguyên sơ, bầu trời đầy nắng, nước biển ấm áp, những bãi cát trắng tinh khôi, nhưng các công dân mới không bắt buộc phải ở đây, thậm chí không cần đặt chân tới đây. Chỉ với khoản tiền 250.000 USD, nhà đầu tư có thể giữ quyền ra vào hàng chục quốc gia có ký kết miễn thị thực với St Kitts và Nevis trong thời gian nhiều năm.
Giới nhà giàu thi nhau nộp đơn vào đây xin quốc tịch. Tiền bán quốc tịch chiếm 13% tổng thu nhập 787 triệu USD của quần đảo St Kitts và Nevis trong năm 2013.
Những điểm đến hàng đầu
Financial Times cho hay, tiền đầu tư để có quốc tịch thứ hai có nhiều mức, tùy thuộc nước tiếp nhận. Rẻ nhất là ở St Kitts and Nevis với chỉ 400.000 euro. Đắt thì như đảo Síp, yêu cầu khoản đầu tư tới 5 triệu euro (khoảng 122 tỷ đồng).
Trong bản báo cáo về tài sản thế giới, hãng Knight Frank điểm ra một danh sách các quốc gia, từ khu vực Carribe như St Kitts và Nevis, quốc gia đi tiên phong trong việc bán quốc tịch, Antigua, Barbuda, tới các nước châu Âu như Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Malta và Hy Lạp.
Tuy nhiên, trong số quốc gia này, có những nước kèm theo các điều kiện ngoài tiền bạc. Ví dụ, Bồ Đào Nha không chỉ đòi một khoản đầu tư trị giá 500.000 euro mà còn yêu cầu người nộp đơn cần biết tiếng địa phương ở mức độ tối thiểu để có được quốc tịch sau thời gian 6 năm.
Gần đây, Tây Ban Nha tung ra chương trình “thị thực vàng” dành cho đối tượng không phải là công dân thuộc khối EU, yêu cầu khoản đầu tư thấp nhất 500.000 euro. Tuy nhiên, không giống như Bồ Đào Nha, Tây Ban Nha đòi hỏi nhà đầu tư phải cư trú ít nhất 183 ngày/năm tại lãnh thổ nước này. Đây được xem là một rào cản. “Giới nhà giàu không muốn sống tại một nước nào đó. Họ muốn sống “du mục”, một nhà tư vấn đầu tư nói với Financial Times.
Malta, trong khi đó, vẫn trung thành với chương trình khuyến khích các nhà đầu tư cá nhân của mình, yêu cầu người muốn nhập tịch phải cư trú trên quốc đảo này ít nhất 12 tháng và một gia đình phải đầu tư 1,25 triệu USD, trong đó có 350.000 euro đầu tư vào bất động sản, trước khi nhận được quốc tịch.
Malta vẫn trung thành với chương trình khuyến khích các nhà đầu tư cá nhân của mình, yêu cầu người muốn nhập tịch phải cư trú trên quốc đảo này ít nhất 12 tháng và một gia đình phải đầu tư 1,25 triệu USD
Một trong những lý do sâu xa của hiện tượng tìm kiếm quốc tịch thứ hai là “để đối phó với các yêu cầu mới bắt nguồn từ sự toàn cầu hóa”, Micha Emmett, giám đốc điều hành của công ty tư vấn quốc tịch CS Global Partner nói. Theo công ty này, trong vòng 5 năm qua, số người mua quốc tịch tăng lên gấp đôi.
“Nếu bạn là một doanh nhân Nga giàu có với các hợp đồng kinh tế trị giá nhiều triệu USD đang được thực hiện ở Pháp hay Anh, bạn sẽ không muốn mất thời gian xếp hàng xin thị thực trước mỗi chuyến đi”, bà nói.
Antigua đã kế tục mô hình của St Kitts sau khi nền kinh tế nước này suy sụp do khủng hoảng tài chính. Quốc đảo nhỏ bé ở vùng Carribe rộng 281 km2, dân số 80.000 người này miễn phí thị thực đối với 131 quốc gia, bao gồm 26 nước châu Âu và với bất kỳ ai có khoảng 400.000 USD đầu tư vào các dự án bất động sản do chính phủ phê duyệt.
Kể từ khi tung ra chương trình vào tháng 10/2013, Antigua đã chứng kiến làn sóng đầu tư từ các nhà đầu tư bất động sản nước ngoài, với số tiền 100 triệu USD. Người muốn nhập tịch trước đây thường đến từ Mỹ và Tây Âu, nhưng từ khi có chương trình đổi đầu tư lấy quốc tịch, khách hàng chủ yếu là người Trung Quốc, Nga và Nam Phi.