Một nghiên cứu mới của Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), vừa công bố trên tạp chí Nature, cho thấy lỗ thủng tầng ozone đang thu hẹp một cách ổn định, không chỉ đơn thuần là biến động theo mùa như quan sát trước đây. Đây được xem là tín hiệu tích cực, phản ánh hiệu quả của nỗ lực toàn cầu nhằm loại bỏ các chất gây hại cho tầng ozone.
Các nhà khoa học vừa ghi nhận tín hiệu lạc quan về quá trình phục hồi tầng ozone, lá chắn tự nhiên bảo vệ Trái đất khỏi bức xạ cực tím. Ảnh: La Voce di New York.
Khủng hoảng tầng ozone bắt đầu được chú ý từ năm 1985, khi các nhà khoa học phát hiện lỗ thủng lớn xuất hiện tại khu vực Nam Cực. Nguyên nhân là do chlorofluorocarbons (CFCs) - loại hóa chất từng được sử dụng phổ biến trong bình xịt và tủ lạnh cũ - phá hủy khả năng tự tái tạo của ozone. Trước nguy cơ đó, cộng đồng quốc tế đã thông qua Nghị định thư Montreal năm 1987 (có hiệu lực từ năm 1989), nhằm loại bỏ dần CFCs và các chất tương tự.
Theo các số liệu quan trắc từ năm 2016 đến nay, kích thước lỗ thủng tầng ozone đã giảm dần qua từng năm, củng cố niềm tin vào sự phục hồi. Giáo sư Susan Solomon, đồng tác giả nghiên cứu cho biết đây là đánh giá định lượng đầu tiên về tiến trình này và khẳng định những nỗ lực kiểm soát CFCs đã mang lại kết quả rõ rệt.
Tuy vậy, các nhà khoa học cũng cảnh báo khí nhà kính và thời tiết cực đoan có thể tiếp tục ảnh hưởng đến quá trình hình thành ozone. Điều đó đồng nghĩa thế giới vẫn cần duy trì cảnh giác và kiên định trong việc thực hiện các cam kết bảo vệ khí quyển.
Nếu xu hướng tích cực hiện nay tiếp tục duy trì, tầng ozone có thể phục hồi hoàn toàn vào năm 2035. Khi đó, Nghị định thư Montreal sẽ trở thành một trong những thỏa thuận môi trường thành công nhất trong lịch sử, minh chứng cho sức mạnh của sự đồng thuận quốc tế trong việc giải quyết những thách thức toàn cầu.
