Từ nỗi đau mất mát đến nghị lực vươn lên
Ở tuổi 66, ông Nguyễn Văn Hoàng ở xã Yên Trạch (trước là xã Yên Đổ, huyện Phú Lương, tỉnh Thái Nguyên) vẫn ngày ngày gánh trên vai trách nhiệm của cả một gia đình 7 nhân khẩu. Dù tuổi đã cao, sức đã yếu, ông vẫn là trụ cột duy nhất vừa làm cha, làm ông, lại làm chỗ dựa tinh thần cho vợ, các cháu nhỏ và người con gái thứ hai.
Bi kịch ập đến với gia đình ông Hoàng cách đây vài năm, khi người con trai không may qua đời vì tai nạn giao thông, để lại hai đứa trẻ sinh năm 2012 và 2015. Người mẹ sau đó đi lấy chồng xa, không còn liên lạc. Cả gánh nặng chăm sóc hai cháu nhỏ đè nặng lên vai người ông tóc bạc. Chưa dừng lại ở đó, con gái ông cũng rơi vào cảnh chia ly, một mình ôm con trở về nương tựa cha già.
Gia đình ông Nguyễn Văn Hoàng từng bước vượt qua khó khăn nhờ chăn nuôi dê. Ảnh: Quang Linh.
Cuộc sống của gia đình ông Hoàng quanh năm gắn với vài sào ruộng, thu nhập bấp bênh, ngày nắng còn đỡ, ngày mưa thì chẳng đủ gạo ăn. Thế nhưng, trong gian khó, ông vẫn kiên cường và lạc quan, tin rằng “chỉ cần còn sức, còn đôi tay, thì vẫn có thể lo cho con cháu có miếng ăn, manh áo”.
Cơ hội đổi thay từ dự án giảm nghèo
Thấu hiểu hoàn cảnh đặc biệt của ông Hoàng, chính quyền xã Yên Trạch đã đưa gia đình ông vào danh sách hỗ trợ thuộc Dự án 2: Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo. Đây là một phần trong Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, được triển khai đồng bộ trên địa bàn.
Cụ thể, xã hỗ trợ 160 con dê giống cho 16 hộ nghèo, cận nghèo và mới thoát nghèo (mỗi hộ 10 con, trọng lượng 18-22kg/con). Các hộ dân tham gia đối ứng 50% chi phí thức ăn chăn nuôi, tự lo chuồng trại và công lao động. Ngoài ra, cán bộ Hội Nông dân còn trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, phòng bệnh, và phổ biến kiến thức chăn nuôi dê để đạt hiệu quả kinh tế cao.
Ông Hoàng chia sẻ: “So với nuôi lợn, nuôi dê dễ hơn nhiều. Dê ăn tạp, hầu như loại lá cây rừng nào cũng có thể dùng làm thức ăn. Chi phí nuôi thấp, chỉ cần một người trông coi là đủ. Dê cái đẻ 2 lứa/năm, mỗi lứa 1-2 con, nên phát triển đàn nhanh. Chuồng trại thì đơn giản, chỉ cần khô ráo, thoáng mát, tận dụng vật liệu sẵn có”.
Nhờ chịu khó học hỏi, làm đúng kỹ thuật, đàn dê ban đầu của ông Hoàng từ 10 con đã phát triển lên 25 con. Tháng trước, ông xuất bán 5 con được gần 15 triệu đồng, có thêm nguồn thu để trang trải cuộc sống.
“Sau một năm nuôi dê, tôi đã thu hồi đủ vốn đầu tư ban đầu. Giờ chỉ cần cố gắng chăm sóc, mỗi năm có thể thu lãi vài chục triệu đồng. Quan trọng là con cháu có thêm niềm tin và thấy rằng, khó đến mấy, nếu chịu làm vẫn có đường thoát nghèo”, ông Hoàng nói.
Đàn dê được ông Nguyễn Văn Hoàng chăm sóc. Ảnh: Quang Linh.
Điểm tựa cho những phận đời khó khăn từ chương trình giảm nghèo
Theo bà Nguyễn Thu Hương - Chủ tịch UBND xã Yên Trạch, Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 được triển khai thuận lợi nhờ sự quan tâm chỉ đạo của các cấp, cùng nguồn ngân sách được bố trí kịp thời.
“Chương trình không chỉ giúp ổn định đời sống mà còn thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao nhận thức, thay đổi tư duy sản xuất của người dân. Các chính sách an sinh xã hội, hỗ trợ y tế, giáo dục, nhà ở, vay vốn, đào tạo nghề… được lồng ghép đồng bộ, tạo cơ hội cho người nghèo tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản, từng bước cải thiện sinh kế và nâng cao chất lượng cuộc sống”, bà Hương nhấn mạnh.
Tuy nhiên, thực tế cũng còn những tồn tại, hạn chế. Một số hộ sau khi thoát nghèo vẫn thiếu ổn định, dễ tái nghèo khi gặp rủi ro. Một bộ phận người dân còn tâm lý ỷ lại, chưa chủ động vươn lên. Ngoài ra, do đối tượng thụ hưởng giảm qua các năm trong khi nguồn vốn phân bổ tăng, nên một số tiểu dự án như “Cải thiện dinh dưỡng” hay “Phát triển giáo dục nghề nghiệp vùng khó khăn” chưa triển khai được như kế hoạch.
Ông Nguyễn Văn Hoàng dùng số vốn sau khi bán dê đầu tư chuồng trại kiên cố để mở rộng sản xuất. Ảnh: Quang Linh.
Từ quá trình tổ chức thực hiện, xã Yên Trạch rút ra nhiều bài học kinh nghiệm quý báu. Trước hết, cần duy trì sự chỉ đạo sát sao của Đảng ủy, UBND xã; tổ chức giám sát chặt chẽ, tháo gỡ kịp thời khó khăn. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền chính sách giảm nghèo và an sinh xã hội, để người dân hiểu, đồng hành và giám sát việc thực hiện.
Cán bộ phụ trách các dự án phải thường xuyên nghiên cứu văn bản hướng dẫn của Trung ương, mạnh dạn áp dụng thực tế phù hợp với địa phương. Nguyên tắc “dân biết, dân bàn, dân kiểm tra” được coi trọng, giúp tăng tính minh bạch, dân chủ và hiệu quả sử dụng nguồn vốn.
“Chúng tôi luôn quán triệt phương châm ‘Nhà nước và nhân dân cùng làm’, phát huy nội lực của người dân, để mỗi hộ nghèo không chỉ nhận hỗ trợ, mà còn biết cách tự tạo sinh kế, tự vươn lên thoát nghèo”, bà Hương cho biết thêm.
Thái Nguyên phấn đấu giảm 3.500 hộ nghèo
Từ nay đến cuối năm, Thái Nguyên phấn đấu giảm 0,8% hộ nghèo, tương ứng hơn 3.500 hộ. Để đạt mục tiêu này, tỉnh tập trung đẩy mạnh giải ngân nguồn vốn thực hiện Chương trình giảm nghèo bền vững, bao gồm vốn đầu tư phát triển và vốn sự nghiệp.
Các dự án, kế hoạch hỗ trợ sản xuất cộng đồng, phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội tại các xã vùng khó khăn được ưu tiên triển khai đồng bộ từ cấp tỉnh đến cơ sở. Cùng với đó, các địa phương thực hiện rà soát, cập nhật đầy đủ, khách quan số hộ nghèo, hộ cận nghèo; triển khai kịp thời các chính sách hỗ trợ thường xuyên, tạo điều kiện để người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số tiếp cận tốt hơn các dịch vụ xã hội cơ bản.
Theo kết quả rà soát, sau khi sáp nhập đơn vị hành chính, toàn tỉnh có trên 23.060 hộ nghèo, chiếm 5,46%; trên 15.480 hộ cận nghèo, chiếm 3,67%. Trong đó, hộ nghèo dân tộc thiểu số là trên 19.350 hộ, chiếm 83,93% trong tổng số hộ nghèo.
