Hết năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo tại Lạng Sơn sẽ còn dưới 3%

Tỷ lệ hộ nghèo giảm 2,95% trong giai đoạn 2021-2024

Theo ông Hoàng Văn Chiều, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lạng Sơn, trong giai đoạn 2021-2025, tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để hiện thực hóa các mục tiêu của Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững với tinh thần chủ động và bám sát thực tiễn địa phương.

Ngay từ đầu giai đoạn, Tỉnh ủy, HĐND, UBND và Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Lạng Sơn đã tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo thông qua việc ban hành và tổ chức thực hiện hiệu quả các chính sách đặc thù của tỉnh, đồng thời nghiêm túc triển khai các chỉ tiêu, nhiệm vụ theo Chương trình chung của Trung ương. Nguồn lực dành cho công tác giảm nghèo được bố trí cơ bản đầy đủ, kịp thời, với sự kết hợp giữa ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương và các nguồn lực xã hội hóa.

Trong lĩnh vực đầu tư hạ tầng và hỗ trợ nhà ở, giai đoạn 2021-2025, Lạng Sơn đã hoàn thành việc xây mới và sửa chữa hơn 1.300 căn nhà cho hộ nghèo, hộ cận nghèo tại các huyện nghèo. Cùng với đó là hàng loạt công trình giao thông, thủy lợi, hệ thống điện, trạm y tế và cơ sở giáo dục được đầu tư xây dựng, góp phần cải thiện điều kiện sống và tạo nền tảng cho phát triển sinh kế bền vững.

Các nội dung về đa dạng hóa sinh kế cũng được triển khai rộng khắp. Toàn tỉnh đã hỗ trợ 249 mô hình giảm nghèo và 164 dự án phát triển sản xuất, giúp hơn 8.400 hộ dân được thụ hưởng thông qua việc hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi, nguyên liệu sản xuất, đồng thời tổ chức tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật phù hợp với điều kiện từng vùng.

Song song với đó, các dịch vụ xã hội cơ bản dành cho người nghèo được thực hiện kịp thời, tạo điều kiện để người dân tiếp cận đầy đủ các nguồn lực thiết yếu. 100% hộ nghèo, cận nghèo và người dân tộc thiểu số được cấp thẻ bảo hiểm y tế hằng năm. Các chính sách hỗ trợ tiền điện, cứu đói giáp hạt và an sinh xã hội khác cũng được triển khai đồng bộ.

Nhờ những nỗ lực đó, tỷ lệ hộ nghèo bình quân toàn tỉnh giai đoạn 2021-2024 đã giảm 2,95%, tỷ lệ nghèo đa chiều giảm 4,3%. Dự kiến đến hết năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn sẽ còn dưới 3%, đạt mục tiêu đã đề ra trong Chương trình.

‘Thông đường’ để mở ra cơ hội phát triển sản xuất

Tiếp nối những kết quả đạt được sau 5 năm triển khai Chương trình, ông Hoàng Văn Chiều cho biết, từ thực tiễn tổ chức thực hiện trên địa bàn, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lạng Sơn đã rút ra nhiều bài học quan trọng trong công tác giảm nghèo bền vững.

Trước hết, hiệu quả của Chương trình gắn chặt với vai trò lãnh đạo, chỉ đạo thống nhất và xuyên suốt của cả hệ thống chính trị. Khi các cấp ủy đảng, chính quyền thực sự quan tâm, quán triệt đầy đủ về nhận thức và trách nhiệm, đồng thời tạo được sự đồng thuận trong xã hội, các chủ trương, chính sách giảm nghèo mới có điều kiện đi vào cuộc sống. Việc ban hành chính sách luôn được gắn với hướng dẫn thực hiện kịp thời, rõ ràng, giúp cơ sở chủ động triển khai và người dân sớm được thụ hưởng.

Lạng Sơn là tỉnh miền núi, biên giới có tổng diện tích tự nhiên trên 8.300 km², dân số trên 880.000 người. Phần lớn dân số là người dân tộc thiểu số, trên 83% dân số sinh sống ở khu vực nông thôn.

Tỉnh lựa chọn cách tiếp cận đầu tư có trọng tâm, trọng điểm và hướng tới tính bền vững. Trong đó hạ tầng giao thông được xem là nền tảng quan trọng. Khi “đường thông”, cơ hội phát triển sản xuất, giao thương và tiếp cận dịch vụ của người dân cũng được mở ra, tạo tiền đề lâu dài cho mục tiêu giảm nghèo bền vững.

Thực tiễn cũng cho thấy, muốn người dân thoát nghèo bền vững thì trọng tâm phải là sinh kế. Các dự án hỗ trợ phát triển sản xuất dành cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo chỉ thực sự phát huy hiệu quả khi bám sát nhu cầu, điều kiện và khả năng của từng nhóm đối tượng, từng địa bàn, tránh áp đặt mô hình cứng nhắc, thiếu tính thích ứng.

Một bài học quan trọng khác là việc nâng cao nhận thức và phát huy vai trò chủ thể của người dân, đặc biệt là chính những hộ nghèo, hộ cận nghèo. Giảm nghèo chỉ bền vững khi khơi dậy được ý chí tự lực, tự vươn lên của người dân, kết hợp hài hòa với các chính sách hỗ trợ của Nhà nước để hình thành nguồn thu nhập ổn định.

Ông Hoàng Văn Chiều cũng nhấn mạnh vai trò then chốt của nguồn lực Nhà nước trong việc triển khai Chương trình, nhất là tại các địa bàn khó khăn. Nguồn lực này cần được ưu tiên, bố trí kịp thời, đồng thời đi kèm với cơ chế huy động sự chung tay của cộng đồng, doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế và chính người dân trong quá trình thực hiện mục tiêu giảm nghèo.

Bên cạnh đó, công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá cần được thực hiện thường xuyên, kịp thời để hạn chế tiêu cực, ngăn chặn việc lợi dụng chính sách, đồng thời phát hiện sớm những bất cập trong cơ chế, chính sách để kiến nghị điều chỉnh, bổ sung phù hợp với thực tiễn.

Cuối cùng, truyền thông về giảm nghèo được xác định là một nhiệm vụ quan trọng, cần được triển khai với nhiều hình thức đa dạng, phù hợp. Thông qua tuyên truyền, nhận thức của xã hội và của chính người dân, đặc biệt là hộ nghèo, hộ cận nghèo, từng bước được nâng lên, giúp họ tiếp cận đầy đủ, kịp thời các chủ trương, chính sách, xóa dần tâm lý trông chờ, ỷ lại, từ đó chủ động nỗ lực vươn lên phát triển kinh tế và giảm nghèo một cách bền vững.

Đề xuất sớm ban hành chuẩn nghèo đa chiều cho giai đoạn 2026-2030

Để công tác giảm nghèo tiếp tục đạt hiệu quả trong giai đoạn tới, ông Hoàng Văn Chiều cho biết, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lạng Sơn đã kiến nghị, đề xuất một số nội dung trọng tâm nhằm triển khai Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2030 theo hướng chủ động, linh hoạt và sát thực tiễn hơn.

Trước hết, tỉnh kiến nghị Chính phủ sớm phê duyệt Chương trình giai đoạn mới, đồng thời các bộ, ngành Trung ương ban hành kịp thời các văn bản hướng dẫn để địa phương có cơ sở chủ động tổ chức thực hiện ngay từ đầu kỳ.

Cùng với đó là tiếp tục đẩy mạnh phân cấp, phân quyền theo hướng giao rõ mục tiêu, nhiệm vụ và kinh phí, tạo điều kiện để các địa phương linh hoạt trong việc bố trí, cân đối ngân sách giữa các dự án, tiểu dự án của Chương trình, qua đó tối ưu hiệu quả sử dụng nguồn vốn và các chính sách hỗ trợ giảm nghèo.

Bên cạnh đó, Lạng Sơn đề xuất Chính phủ sớm ban hành chuẩn nghèo đa chiều cho giai đoạn 2026-2030, làm cơ sở thống nhất trong cả nước. Trên cơ sở đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường trình cấp có thẩm quyền ban hành quy trình, phương pháp và bộ công cụ rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo phù hợp với giai đoạn mới, giúp các địa phương triển khai rà soát, xác định đúng đối tượng, đúng thực trạng, tránh chồng chéo và bảo đảm tính chính xác, minh bạch.

Về phân bổ nguồn lực, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Lạng Sơn kiến nghị ưu tiên kinh phí cho các xã, thôn đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng an toàn khu, vùng biên giới. Việc tập trung nguồn lực cho những địa bàn “lõi nghèo” này được xem là yếu tố then chốt để thực hiện hiệu quả mục tiêu giảm nghèo đa chiều, theo hướng bao trùm và bền vững trong giai đoạn 2026-2030.