Hà Nội tăng cường kiểm tra, giám sát và truy xuất nguồn gốc thịt lợn

Khó khăn trong kiểm soát cơ sở giết mổ

Bệnh DTLCP tại Hà Nội đang xảy ra tại 22 xã, 152 thôn, 487 hộ. Tổng số lợn buộc phải tiêu hủy đến nay trên 10.000 con, mỗi ngày Hà Nội phải tiêu hủy hàng trăm con lợn, gây áp lực đến công tác xử lý, hỗ trợ thiệt hại cũng như nguy cơ lây lan dịch bệnh trên diện rộng nếu không có biện pháp kiểm soát kịp thời.

Hà Nội hiện có 701 cơ sở giết mổ gồm: 84 cơ sở giết mổ trâu, bò; 201 cơ sở giết mổ lợn; 405 cơ sở giết mổ gia cầm, 11 cơ sở giết mổ động vật khác.

Nửa đầu năm nay, toàn Thành phố có 9,2 triệu con gia súc, gia cầm, 140.000 tấn sản phẩm được kiểm dịch nhập; 22,3 triệu con gia súc, gia cầm, 135.000 tấn sản phẩm được kiểm dịch xuất; công tác kiểm soát giết mổ tăng 9% so với cùng kỳ năm 2024, đã kiểm soát 100% cơ sở giết mổ quy mô lớn, đáp ứng khoảng 60% nhu cầu thịt được kiểm soát từ các cơ sở giết mổ có kiểm soát.

Theo Chi cục Chăn nuôi, Thủy sản và Thú y Hà Nội, tình trạng giết mổ nhỏ lẻ, không phép vẫn tồn tại song song với các cơ sở giết mổ tập trung đã được đầu tư, xây dựng và đưa vào hoạt động tại một số địa phương. Thực trạng này khiến các cơ sở giết mổ tập trung hoạt động không hiệu quả, làm giảm niềm tin của người dân, đồng thời gây tâm lý e ngại khi đầu tư vào lĩnh vực này.

Bên cạnh đó, số lượng hộ chăn nuôi nhỏ lẻ trên địa bàn vẫn còn lớn (126.253 nông hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm), kéo theo sự tồn tại phổ biến của các điểm giết mổ nhỏ lẻ. Điều này tiềm ẩn nguy cơ cao làm lây lan dịch bệnh giữa các khu vực và gây khó khăn cho công tác kiểm soát dịch bệnh.

Thực hiện Nghị quyết của HĐND Thành phố về xử lý dứt điểm các chợ không phù hợp quy hoạch, các tụ điểm kinh doanh tự phát và hoạt động giết mổ gia súc, gia cầm nhỏ lẻ trên địa bàn, TP Hà Nội giao Sở Nông nghiệp và Môi trường rà soát toàn bộ cơ sở giết mổ nhỏ lẻ, phân loại cơ sở không phép, không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm; xây dựng lộ trình, chế tài xử lý dứt điểm, đặc biệt đối với điểm giết mổ trong khu dân cư, hoàn thành trước tháng 9/2025.

Sở rà soát, điều chỉnh quy hoạch cơ sở giết mổ tập trung phù hợp với thực tiễn; tham mưu chính sách hỗ trợ, khuyến khích đầu tư cơ sở giết mổ hiện đại, hỗ trợ di dời hộ chăn nuôi nhỏ lẻ.

Kiểm tra, giám sát và truy xuất nguồn gốc thịt lợn

Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội xác định, việc quản lý nguồn gốc sản phẩm động vật kinh doanh tại các chợ còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là tại các chợ cóc, chợ tạm với số lượng lớn và phân tán. Phần lớn các chợ này do cấp xã quản lý, trong khi công tác kiểm tra phải thông qua đoàn liên ngành nên khó triển khai thường xuyên, liên tục.

Điều này gây khó khăn trong việc kiểm soát nguồn gốc, chất lượng sản phẩm và phòng, chống dịch bệnh. Việc tổ chức chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp khiến nhiều phòng chuyên môn cấp xã (phòng kinh tế) thiếu cán bộ có chuyên môn về chăn nuôi, thú y, gây lúng túng trong tham mưu và triển khai khi có dịch xảy ra.

Để làm tốt công tác phòng, chống bệnh dịch tả lợn Châu Phi trên địa bàn, TP Hà Nội đã đề ra giải pháp: Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và truy xuất nguồn gốc thịt lợn, sản phẩm từ lợn kinh doanh tại các chợ, chợ đầu mối và cơ sở phân phối trên địa bàn. Yêu cầu các cơ sở, hộ kinh doanh thực hiện nghiêm quy định về kiểm dịch, hồ sơ chứng minh nguồn gốc xuất xứ, đảm bảo sản phẩm có kiểm soát giết mổ hợp pháp.

Chỉ đạo lực lượng công an, quản lý thị trường và chính quyền địa phương tăng cường kiểm tra, kiểm soát hoạt động giết mổ, vận chuyển, buôn bán động vật, sản phẩm động vật, đặc biệt là tại các chợ kinh doanh sản phẩm động vật; xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định về phòng, chống dịch động vật.

Sở Nông nghiệp và Môi trường Thành phố tăng cường phối hợp liên ngành với lực lượng công an, quản lý thị trường và chính quyền địa phương trong công tác kiểm tra, kiểm soát việc vận chuyển, buôn bán động vật và sản phẩm động vật, đặc biệt chú trọng tại các tuyến giao thông trọng điểm và khu vực cửa ngõ ra - vào Thành phố để kiểm soát, truy xuất nguồn gốc thịt lợn, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng, đồng thời thực hiện hiệu quả công tác phòng chống bệnh DTLCP.

Các xã chủ động thiết lập các chốt kiểm soát tạm thời tại các trục đường thường xuyên có hoạt động vận chuyển động vật, sản phẩm động vật, đặc biệt là lợn và sản phẩm sau giết mổ nhằm quản lý chặt chẽ nguồn gốc và kiểm soát lưu thông sản phẩm trên địa bàn.

Kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp kinh doanh, vận chuyển sản phẩm thịt lợn không có chứng từ hợp lệ, nhất là các hành vi tiêu thụ lợn mắc bệnh, sản phẩm từ lợn bệnh và việc vứt xác động vật, nhất là lợn chết ra môi trường công cộng, kênh mương, bãi rác mà không thực hiện tiêu hủy đúng quy định.