Cần chính sách tài chính xanh tích hợp
Các lĩnh vực cần thu hút tài chính xanh như năng lượng, nông nghiệp, lâm nghiệp, giao thông vốn là lĩnh vực đầu tư nhiều rủi ro vì chậm thu hồi vốn, do đó rất cần chính sách cụ thể rõ ràng của nhà nước tạo hành lang pháp lý thuận lợi để thu hút nguồn lực nguồn lực tài chính xanh cho các doanh nghiệp thực thi kinh tế tuần hoàn.
Theo ThS. Nguyễn Phan Yến Phương, Học viện Ngân hàng, khung chính sách hoàn thiện là điều quan trọng nhất. Đó là hệ thống chính sách tích hợp, bao gồm tín dụng, tái cấp vốn, chính sách tài khóa và tài chính cho khu vực tư nhân, ngân hàng và tài chính xanh, cũng như thị trường vốn để chuyển dòng vốn vào nền kinh tế xanh và các chương trình biến đổi khí hậu.
Chính phủ và các cơ quan, ban, ngành cần xây dựng theo hướng tăng cường nỗ lực khí hậu, thúc đẩy đầu tư xanh, giảm dần hoặc loại bỏ về thuế, phí hay ưu đãi thuế, phí đối với những ngành, nghề, lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro môi trường, tạo điều kiện thuận lợi, thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước hình thành một hệ sinh thái kinh tế xanh toàn diện.
Dòng tài chính xanh sẽ hướng tới các dự án chuyển đổi sản xuất theo hướng giám phát thải. Ảnh: Nhật Tân.
Các tổ chức tín dụng cần chủ động đa dạng hóa các sản phẩm như tín dụng xanh, trái phiếu xanh, bảo hiểm xanh; Thiết kế các gói tín dụng ưu đãi lãi suất cho các dự án xanh, kinh tế tuần hoàn; Chủ động xây dựng dịch vụ ngân hàng xanh và kế hoạch quản trị rủi ro môi trường. Bên cạnh đó, các tổ chức tín dụng cần xây dựng quy trình thẩm định dành riêng cho tín dụng xanh; có sản phẩm, dịch vụ phù hợp đối với các lĩnh vực khác nhau...
Doanh nghiệp chủ động để tạo thế mạnh cạnh tranh
Việc phát triển xanh là xu hướng tất yếu, đồng thời mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp mở rộng thị trường, nâng cao vị thế. Việc chủ động của các doanh nghiệp không kém phần quan trọng, bên cạnh việc Nhà nước hoàn thành khung pháp lý.
Theo ThS. Nguyễn Phan Yến Phương, các doanh nghiệp cần chủ động thực hành quản trị xanh, hướng tới việc tạo ra các sản phẩm có tác động đến xã hội cũng như môi trường. Doanh nghiệp cần chủ động tiếp cận nguồn tín dụng xanh từ các định chế tài chính trong nước và quốc tế, lãnh đạo doanh nghiệp rất linh hoạt đổi mới tư duy, chủ động tìm kiếm các nguồn tài chính xanh trên thị trường.
Cụ thể, ESG như một tiêu chuẩn bắt buộc cho các doanh nghiệp muốn tiếp cận tín dụng trong tương lai. Do đó, công bố báo cáo ESG không chỉ là xu hướng, mà sẽ trở thành "giấy thông hành" để tiếp cận nguồn vốn ưu đãi. Doanh nghiệp cũng nên lựa chọn sản phẩm trái phiếu ESG phù hợp mục đích cụ thể của doanh nghiệp ở từng giai đoạn, lộ trình phát triển.
Ngân hàng Thế giới (WB) nhiều lần khuyến cáo, rằng Việt Nam đang bước vào “giai đoạn quyết định” của chuyển đổi xanh. Trong phát biểu hồi tháng 5/2025, bà Mariam J. Sherman, Giám đốc Quốc gia WB tại Việt Nam, nhấn mạnh: “Điều quan trọng lúc này là thiết lập các cơ chế và gói khuyến khích phù hợp để thúc đẩy doanh nghiệp và người dân chủ động thích ứng, đồng thời tích hợp quản lý rủi ro khí hậu vào mọi lĩnh vực của nền kinh tế”. Thông điệp này cho thấy tài chính xanh muốn phát huy tác dụng thì phải đi cùng cải cách thể chế, khuyến khích đổi mới và giảm rủi ro cho các chủ thể tham gia.
