Du lịch sinh thái nâng thu nhập người dân xứ Dừa

Phát triển mô hình du lịch sinh thái

Xứ Dừa (tên gọi quen thuộc của Bến Tre trước đây và Vĩnh Long ngày nay) từ lâu đã trở thành điểm đến yêu thích của du khách bởi phong cảnh sông nước hữu tình, con người chân chất, hiền hòa. Vùng đất này được bao bọc bởi những dòng sông rộng lớn cùng hệ thống kênh rạch chằng chịt, dưới bóng những hàng dừa trải dài bất tận đã tạo nên nét đặc trưng khó nơi nào sánh được.

Tận dụng lợi thế thiên nhiên cùng những giá trị văn hóa đặc sắc, nhiều hộ dân nông thôn đã mạnh dạn phát triển mô hình du lịch sinh thái. Trong bối cảnh chuyển đổi số và kinh tế xanh, người dân được tiếp cận thông tin ngày càng đa dạng và kịp thời, từ đó nâng cao kiến thức làm du lịch và nắm bắt tốt hơn nhu cầu của du khách. Nhờ vậy, các sản phẩm du lịch được tổ chức bài bản, chuyên nghiệp; đồng thời góp phần tạo sinh kế bền vững, bảo vệ môi trường và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Nổi bật trong số các mô hình này là nông trại “Người Giữ Rừng” của anh Nguyễn Tấn Vàng ở xã Thạnh Phước. Xuất phát từ mong muốn làm mới quê hương và tìm hướng phát triển bền vững cho nông nghiệp, anh xây dựng mô hình du lịch trải nghiệm rừng ngập mặn kết hợp nuôi thủy sản dưới tán rừng. Du khách đến đây không chỉ được trải nghiệm các hoạt động gần gũi với thiên nhiên mà còn hiểu thêm về vai trò của rừng ngập mặn trong bảo vệ bờ biển và cân bằng sinh thái.

Điểm đặc biệt là vợ chồng anh Vàng thường xuyên tổ chức hướng dẫn, trao đổi kinh nghiệm cho bà con. Anh chị giúp người dân hiểu về nhu cầu thị trường, cách tạo sản phẩm du lịch phù hợp và những kỹ thuật nuôi thủy sản bền vững. Những buổi chia sẻ gần gũi này trở thành “cầu nối thông tin” quan trọng, giúp bà con tiếp cận kiến thức mới một cách dễ hiểu, từ đó tự tin hơn khi tham gia vào chuỗi giá trị du lịch - nông nghiệp. “Làm du lịch gắn với nông nghiệp phải dựa vào phản hồi của thị trường, phải hiểu khách hàng để điều chỉnh sản phẩm kịp thời”, anh Vàng nói.

Trong khi đó, tại phường Phú Tân, anh Võ Văn Phong - Giám đốc Công ty Truyền thông và Du lịch C2T lại chọn phát triển tour du lịch Net Zero - mô hình hướng đến lối sống xanh thông qua đạp xe, sử dụng phương tiện thấp phát thải, tái sử dụng chai thủy tinh và ưu tiên dùng sản phẩm địa phương. Các tour Net Zero còn lồng ghép nội dung tuyên truyền về phân loại rác, giảm nhựa dùng một lần, sống hòa hợp với tự nhiên… thu hút nhiều thanh niên, phụ nữ và du khách trẻ.

Nhờ những mô hình này, hình ảnh quê hương xứ Dừa ngày càng rõ nét là điểm đến du lịch xanh, thân thiện, nơi người dân không chỉ làm du lịch đơn thuần mà còn học hỏi, lan tỏa lối sống bền vững trong cộng đồng.

Hướng tới du lịch xanh, bền vững

Sau khi hợp nhất không gian phát triển mới, Vĩnh Long sở hữu lợi thế vượt trội với sự đa dạng về cảnh quan: miệt vườn xanh tươi, sông nước trù phú, rừng ngập mặn ven biển, cùng nền văn hóa Khmer đặc trưng, các làng nghề thủ công, di tích và ẩm thực truyền thống phong phú.

Hướng đến mục tiêu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng, tỉnh Vĩnh Long đã định hướng quy hoạch phát triển du lịch theo ba cụm giá trị liên hoàn: Miệt vườn - sông nước trên trục sông Tiền và sông Hậu; Văn hóa Khmer, làng nghề và hệ thống lễ hội gắn với di tích lò gốm Mang Thít; Biển, rừng ngập mặn trên trục Ba Động - Cồn Bửng - Cồn Ngoài.

Trên cơ sở đó, tỉnh tập trung phát triển các sản phẩm tiêu biểu như: du thuyền sinh thái trên sông Tiền, sông Hậu kết nối miệt vườn và làng nghề; cùng với các tour trải nghiệm kinh tế ven sông, trải nghiệm văn hóa Khmer và du lịch sinh thái biển.

Song song đó, ngành du lịch tỉnh còn đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong xúc tiến quảng bá, tăng liên kết vùng với các tỉnh thành, xây dựng hệ sinh thái du lịch thông minh, đặc biệt là sớm hoàn thiện bộ nhận diện thương hiệu Vĩnh Long trong thời kỳ mới gắn với bốn giá trị cốt lõi “cộng đồng - di sản - sinh thái - thông minh”, qua đó định vị hình ảnh điểm đến hiện đại nhưng vẫn mang chiều sâu văn hóa.

Theo ông Văn Hữu Huệ - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Vĩnh Long, với diện tích gần 120 nghìn hecta và khoảng 22 triệu cây dừa, chiếm trên 50% diện tích cả nước, tỉnh xác định dừa là cây trồng chủ lực, gắn bó lâu đời với người dân và đóng vai trò quan trọng trong kinh tế địa phương.

Từ lợi thế đó, Vĩnh Long định hướng phát triển du lịch sinh thái miệt vườn và du lịch ẩm thực gắn với sản phẩm OCOP từ dừa, đặc biệt là các sản phẩm từ dừa sáp, giống dừa quý hiếm mang giá trị kinh tế cao. Đồng thời, các làng nghề thủ công mỹ nghệ từ dừa, cơ sở chế biến dừa sẽ được hỗ trợ nâng cấp để trở thành điểm tham quan trải nghiệm.

Ngoài ra, tỉnh cũng chú trọng đào tạo người dân nông thôn kỹ năng truyền thông trên mạng xã hội, khả năng thiết kế sản phẩm du lịch, kỹ năng đón tiếp và kết nối thị trường. Khi được cung cấp thông tin đầy đủ và đúng lúc, người dân có thể mạnh dạn cải tiến sản phẩm, áp dụng tiêu chuẩn an toàn, mở rộng thị trường và nâng cao chuỗi giá trị nông nghiệp địa phương.

Trong tương lai, cùng với việc tập trung đầu tư, hoàn thiện cơ sở hạ tầng và đào tạo con người phục vụ phát triển du lịch cộng đồng, sẽ giúp người dân nông thôn tiếp tục phát triển mô hình du lịch sinh thái hiệu quả, góp phần nâng cao cuộc sống. Đó không chỉ là cơ hội đổi đời cho người dân, mà còn là cách để gìn giữ bản sắc văn hóa nơi miền sông nước xứ Dừa - Vĩnh Long.