Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng trình bày tờ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội. Ảnh: Phạm Thắng.
Trình bày Tờ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về kéo dài thời hạn miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nêu rõ, dự thảo Nghị quyết được xây dựng nhằm thể chế hóa chủ trương, quan điểm của Đảng và Nhà nước về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.
Dự thảo Nghị quyết được xây dựng cũng để khuyến khích các tổ chức, cá nhân đầu tư vào nông nghiệp, nông dân, nông thôn, góp phần thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp, nâng cao hơn nữa giá trị sản phẩm nông nghiệp.
Từ đó, nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp trong bối cảnh hội nhập quốc tế; tiếp tục phát huy kết quả đạt được của chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp, bảo đảm phù hợp với thông lệ quốc tế.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, để tiếp tục phát huy kết quả của việc miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp, phù hợp với định hướng của Đảng và Nhà nước về nông nghiệp, nông dân và nông thôn; tiếp tục khuyến khích tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn; góp phần chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp, nông thôn theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Chính phủ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết của Quốc hội để kéo dài thời gian thực hiện miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp theo quy định tại Nghị quyết số 55/2010/QH12, Nghị quyết số 28/2016/QH14 và Nghị quyết số 107/2020/QH15 đến hết 31/12/2030.
"Việc tiếp tục miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đến hết năm 2030 sẽ không làm giảm thu do đây là chính sách đang được thực hiện trên thực tế. Với đề xuất kéo dài thời gian miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp, như quy định hiện hành đến hết 31/12/2030 thì số thuế sử dụng đất nông nghiệp được miễn khoảng 7.500 tỷ đồng/năm", Bộ trưởng nêu rõ.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cũng khẳng định, đây sẽ tiếp tục là hình thức hỗ trợ trực tiếp tới bà con nông dân, là nguồn đầu tư tài chính trực tiếp cho khu vực nông nghiệp, nông dân, nông thôn để đầu tư, mở rộng quy mô sản xuất nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm.
Qua đó, giúp tạo công ăn việc làm cho nông dân, cải thiện cuộc sống, gắn bó với hoạt động sản xuất nông nghiệp, góp phần khuyến khích đầu tư, thúc đẩy kinh tế nông nghiệp phát triển bền vững. Đồng thời, thể hiện chủ trương nhất quán của Đảng và Nhà nước về nông nghiệp, nông dân, nông thôn; phù hợp với Chiến lược phát triển KT-XH 5 năm, quy hoạch tổng thể phát triển sản xuất ngành nông nghiệp.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi trình bày Báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết. Ảnh: Phạm Thắng.
Trình bày Báo cáo thẩm tra dự thảo Nghị quyết, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho rằng, qua hơn 30 năm ban hành Luật Thuế sử dụng đất nông nghiệp, chính sách miễn, giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp đã được thực hiện trong một thời gian dài thông qua các Nghị quyết của Quốc hội ban hành ngoài phạm vi của Luật.
Nhưng cũng có ý kiến cho rằng, việc miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp một cách đại trà không tạo ra động lực cho việc sử dụng đất hiệu quả, tích tụ đất cho sản xuất nông nghiệp theo quy mô lớn và việc miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp thời gian vừa qua cũng có phần dẫn đến tình trạng còn lãng phí, để hoang hóa.
Do đó, đề nghị rà soát, đánh giá thực trạng sử dụng đất nông nghiệp để có thể thiết kế chính sách miễn giảm thuế này như một công cụ thúc đẩy hiệu quả sử dụng đất, tránh lãng phí nguồn lực đất nông nghiệp, góp phần thực hiện Chỉ thị số 27-CT/TW của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cũng lưu ý, tại Báo cáo tổng kết, đánh giá tình hình thực hiện chính sách thuế sử dụng đất nông nghiệp, Bộ Tài chính đã đánh giá chính sách thuế này qua hơn 30 năm triển khai, đến nay có những quy định không còn phù hợp với thực tế sản xuất nông nghiệp. Chẳng hạn, cách xác định nghĩa vụ thuế vẫn đang được tính theo kg thóc trên 1 ha của từng hạn đất (hiện vẫn đang áp dụng đối với một số đối tượng không thuộc diện được miễn thuế).
Ngoài ra, Ủy ban Kinh tế và Tài chính đề nghị Chính phủ cân nhắc việc không miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp đối với các trường hợp đất để hoang hóa, sử dụng không đúng mục đích phục vụ cho nông nghiệp. Đồng thời, thực hiện đánh giá định kỳ về hiệu quả của chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp từ các góc độ về tác động đến kinh tế nông nghiệp, đời sống nông dân và hiệu quả sử dụng đất.
