Cụ thể, UBND tỉnh Nghệ An vừa có văn bản gửi Bộ Xây dựng đề xuất điều chỉnh hướng tuyến đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam đi qua địa bàn tỉnh, nhằm hạn chế tối đa ảnh hưởng đến hơn 2.150 hộ dân và nhiều công trình hạ tầng, di tích văn hóa, tôn giáo.
Qua rà soát, tỉnh Nghệ An xác định hướng tuyến đường sắt tốc độ cao hiện nay đi qua nhiều khu vực dân cư đông đúc, ảnh hưởng đến số lượng lớn hộ dân phải tái định cư. Tuyến giao cắt với các tuyến đường bộ trọng yếu của tỉnh, về lâu dài sẽ tác động mạnh đến mạng lưới giao thông vận tải của địa phương như: Điểm giao cắt với QL48 tại xã Hùng Châu, điểm giao đường tỉnh 537 và điểm cắt QL7B tại xã Đức Châu, đường liên xã Hoa - Hạnh xã Minh Châu, QL7 đoạn qua xã Diễn Châu và đoạn qua 2 xã Tân Châu, An Châu. Đặc biệt, tuyến còn cắt qua nút giao của tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam tại xã Hưng Nguyên.
Đoạn đường sắt tốc độ cao dự kiến đi qua tại xã Lam Thành, tỉnh Nghệ An. Ảnh: Đình Tiệp.
Bên cạnh đó, hướng tuyến hiện nay còn đi qua, tác động trực tiếp tới các khu di tích lịch sử cấp tỉnh như: Nhà thờ họ Lưu Đức đại tôn, Đền Làng Rào, Nghĩa trang liệt sỹ huyện Hưng Nguyên, ga depot trên đường tỉnh 542C và sông Hoàng Cần. Đặc biệt là khu vực nhà thờ Giáo xứ Mỹ Yên (xã Nghi Phương cũ, nay là Thần Lĩnh) đã có từ lâu đời và là nơi có đông đồng bào giáo dân sinh sống.
Ông Hoàng Phú Hiền, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An kiến nghị, để bảo tồn giá trị văn hóa, lịch sử, tâm linh và giảm thiểu tối đa ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt, nhà cửa, tài sản của người dân, cần tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Đặc biệt, cần giảm thiểu việc giải phóng mặt bằng tại các cơ sở tôn giáo.
UBND tỉnh Nghệ An đề nghị Bộ Xây dựng chỉ đạo Ban Quản lý dự án đường sắt yêu cầu đơn vị tư vấn khảo sát, thiết kế rà soát cụ thể từng vị trí. Đồng thời, cần tổ chức kiểm tra thực tế và phối hợp với Sở Xây dựng, chính quyền địa phương để đề xuất giải pháp thiết kế, điều chỉnh hướng tuyến cho phù hợp.
Tỉnh Nghệ An đề xuất với Bộ Xây dựng điều chỉnh hướng tuyến đường sắt tốc độ cao trục Bắc - Nam để hạn chế việc ảnh hưởng đến người dân, di tích...Ảnh: Internet.
Theo báo cáo của Sở Xây dựng tỉnh Nghệ An, tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam qua tỉnh Nghệ An dài 85,5 km. Tuyến dự kiến đi qua 18 xã, phường, gồm: Hoàng Mai, Quỳnh Văn, Quỳnh Sơn, Quỳnh Lưu, Hùng Châu, Đức Châu, Quảng Châu, Minh Châu, Diễn Châu, An Châu, Tân Châu, Đông Thành, Thần Linh, Nghi Lộc, Yên Trung, Hưng Nguyên, Hưng Nguyên Nam và Lam Thành. Qua khảo sát, có 38 khu dân cư với khoảng 2.150 hộ dân bị ảnh hưởng. Trong đó, 1.942 hộ thuộc diện phải di dời, cần được bố trí tái định cư.
Vì thế, tỉnh Nghệ An đề xuất quy hoạch khoảng 30 khu tái định cư phục vụ giải phóng mặt bằng trên địa bàn tỉnh Nghệ An với tổng diện tích hơn 102 ha. Kinh phí xây dựng các khu này ước khoảng 1.450 tỷ đồng, lấy từ nguồn vốn giải phóng mặt bằng của dự án và ngân sách địa phương.
Theo kế hoạch, tỉnh Nghệ An đặt mục tiêu đến ngày 19/8/2025 sẽ khởi công ít nhất một khu tái định cư, qua đó đáp ứng tiến độ triển khai dự án đường sắt cao tốc theo yêu cầu của Chính phủ và Bộ Xây dựng.
