Theo báo cáo mới của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF), khu vực này chiếm gần 30% trữ lượng toàn cầu đối với các khoáng sản quan trọng như cobalt, đồng, graphite, lithium, mangan và nhóm kim loại bạch kim. Đây đều là nguyên liệu thiết yếu cho công nghệ xe điện, pin lưu trữ năng lượng và tấm pin mặt trời, qua đó thúc đẩy quá trình chuyển dịch năng lượng.
Tuy nhiên, dù có tiềm năng lớn, Nam Phi hiện chỉ thu hút chưa đến 10% nguồn vốn thăm dò khoáng sản toàn cầu. Trước tình hình đó, WEF đã công bố báo cáo “Đảm bảo khoáng sản cho chuyển dịch năng lượng: Tài chính cho Nam Phi”, trong đó nhấn mạnh: Để thu hẹp khoảng cách về nguồn vốn, khu vực cần khắc phục nhiều hạn chế về chính sách, hạ tầng chưa đáp ứng, tiếp cận điện năng thiếu ổn định và đổi mới sáng tạo còn chậm.
Nam Phi cần khắc phục nhiều hạn chế về chính sách, hạ tầng chưa đáp ứng, tiếp cận điện năng thiếu ổn định và đổi mới sáng tạo còn chậm để thu hút đầu tư vào khoáng sản, qua đó thúc đẩy chuyển dịch năng lượng. Ảnh: WEF.
Song song với đó, WEF cũng công bố các nghiên cứu điển hình cho thấy việc phát triển năng lượng tái tạo một cách có trách nhiệm không chỉ bền vững mà còn tạo lợi thế chiến lược. Các dự án tiêu biểu bao gồm triển khai năng lượng sạch 24/7 tại Ấn Độ, đẩy nhanh tốc độ phát triển điện tái tạo ở Đức, và xây dựng hệ thống điện mặt trời nổi chống sóng tại Trung Quốc. Các bài học rút ra khẳng định chuyển dịch năng lượng cần đi đôi với bảo vệ môi trường và tăng cường gắn kết cộng đồng.
Trên phạm vi toàn cầu, đầu tư vào phát triển năng lượng tái tạo mới đạt kỷ lục 386 tỷ USD trong nửa đầu năm 2025, theo BloombergNEF, với sự tăng trưởng mạnh từ điện mặt trời quy mô nhỏ và điện gió ngoài khơi. Nhiều quốc gia cũng đang thúc đẩy các dự án năng lượng lớn: Ba Lan mở rộng công suất điện gió bất chấp trở ngại pháp lý; Nigeria gần như xóa bỏ nạn trộm cắp dầu qua đường ống, mở đường cho sản lượng vượt 2,5 triệu thùng/ngày; trong khi Iraq đã nâng sản lượng điện lên 28.000 MW, cải thiện tình trạng thiếu điện kéo dài.
Tại châu Âu, Thụy Điển lên kế hoạch xây dựng lò phản ứng hạt nhân mô-đun nhỏ đầu tiên sau nhiều thập kỷ, trong bối cảnh nhu cầu điện dự kiến tăng 150% vào năm 2045. Ở châu Phi, xuất khẩu điện mặt trời từ Trung Quốc sang lục địa này tăng 60% trong năm qua, với 20 quốc gia ghi nhận kỷ lục nhập khẩu mới.
Theo các chuyên gia WEF, để quá trình chuyển dịch năng lượng toàn cầu diễn ra hiệu quả và công bằng, cần kết hợp khai thác bền vững khoáng sản chiến lược, mở rộng hạ tầng năng lượng sạch, và đảm bảo lợi ích lâu dài cho cộng đồng cũng như nền kinh tế.
