Cứ đến độ tháng 8, những vườn bưởi bắt đầu tỏa mùi thơm là thời điểm những quả bưởi đã bước vào giai đoạn chín, chuẩn bị cho thu hoạch. Cũng thời gian này, người trồng bưởi huyện Hương Khê (Hà Tĩnh) vừa tập trung ra mở từng túi bọc quả bưởi, vừa tưới tưới nước định kỳ, treo các bẫy bả tiêu diệt côn trùng chích hút để giúp quả bưởi đảm bảo chất lượng, mẫu mã đẹp.
Bưởi Phúc Trạch chuẩn bị vào vụ thu hoạch. Ảnh: Nguyễn Hoàn.
Năm nay, vườn bưởi 300 gốc của gia đình ông Phan Văn Sáng ở thôn 6, xã Hương Thủy, huyện Hương Khê khá được mùa. Mặc dù năm nay nắng nóng kéo dài nhưng nhờ duy trì quy trình canh tác theo hướng hữu cơ, phòng trừ sâu bệnh kịp thời nên bưởi cho quả đều và cây bưởi khỏe, tỷ lệ đậu quả khá cao.
Ông Sáng cho biết, bưởi Phúc Trạch thường được thu hoạch từ cuối tháng 8 đến hết tháng 9 (dương lịch), như vậy chỉ còn khoảng 10 ngày nữa là bắt đầu vụ thu hoạch. "Hiện chúng tôi đã dừng các hoạt động chăm bón, đang tập trung kiểm tra, tháo túi bọc để quả bưởi được chín tự nhiên và tiến hành tưới nước khi thời tiết nắng nóng, giúp quả mọng nước và ngọt đúng vị.
Cũng theo kinh nghiệm trồng bưởi lâu năm của ông Sáng, đến kỳ thu hoạch, những vùng thấp, có nguy cơ bị ngập lụt trong mùa mưa bão sẽ được người dân thu hái sớm để tránh thiệt hại cũng như bán được giá cao vào dịp rằm tháng 7, những vùng có địa hình cao hơn sẽ thu hoạch sau khi quả bưởi đủ độ chín và độ ngọt đảm bảo.
Mở túi bọc quả trước khi thu hoạch sẽ giúp quả bưởi tích lũy đủ dinh dưỡng, đảm bảo độ ngọt và màu sắc đẹp tự nhiên. Ảnh: Nguyễn Hoàn.
Xã Hương Thủy có diện tích trồng bưởi 230ha, trong đó diện tích đã cho thu hoạch là 180ha. Dự kiến vụ bưởi năm nay sản lượng bưởi toàn xã ước đạt gần 2.100 tấn. Hiện hầu hết các nhà vườn đang tập trung mở bao quả và thương lái đã đến kiểm tra, đặt hàng, đặt cọc thu mua với số lượng lớn.
Ông Đỗ Công Anh - Phó Chủ tịch UBND xã Hương Thủy cho biết: Thời gian này, UBND xã đã phân công cán bộ trực tiếp xuống từng hộ, nhất là những vườn bưởi trồng ở vùng thấp hay bị ngập lụt để hướng dẫn người dân mở bao quả sớm, tổ chức kiểm tra, đánh giá độ chín và kết nối với thương lái để tiêu thụ cho bà con nông dân.
Cây bưởi cho giá trị kinh tế cao gấp nhiều lần so với nhiều loại cây trồng khác. Để giữ được giá trị và thương hiệu đòi hỏi người trồng phải chăm sóc theo đúng quy trình, giúp vườn bưởi không bị suy kiệt, làm giảm năng suất.
Cùng với việc mở túi bọc quả, nông dân sử dụng các bẫy bả để tiêu diệt côn trùng gây hại quả. Ảnh: Nguyễn Hoàn.
Xác định bưởi là cây trồng mang lại thu nhập chính nên quá trình trồng và chăm sóc hơn 500 gốc bưởi, ông Lê Văn Huân ở xã Hà (huyện Hương Khê) đã áp dụng đầy đủ các biện pháp kỹ thuật như bón phân, tỉa cành, tạo tán, thụ phấn bổ sung, phòng trừ sâu bệnh phù hợp cho mỗi giai đoạn. Tuy nhiên, thời điểm bưởi ra hoa, đậu quả gặp thời tiết giá rét khiến sản lượng bưởi năm nay của ông Huân kém hơn năm ngoái. Dù vậy nhờ chăm sóc tốt, trọng lượng quả bưởi của vườn ông Huân năm nay khá đều (1,2 - 1,4kg/quả), dự kiến sản lượng đạt trên 14 tấn, đem lại thu nhập trên 300 triệu đồng.
Những ngày này, ông Huân đang tích cực ra vườn kiểm tra từng gốc bưởi, những gốc có quả sắp đến kỳ thu hoạch được ông tháo túi bọc. Để tiết kiệm chi phí mua túi bọc, sau khi tháo ra, túi được xếp ngay ngắn, phơi khô, giữ cẩn thận để sử dụng vào vụ bưởi năm sau.
Những túi bọc quả bưởi được người dân phơi khô, giữ lại dùng bọc quả cho những vụ tiếp theo. Ảnh: Nguyễn Hoàn.
Theo ông Huân, để bưởi có màu sắc đẹp tự nhiên và đảm bảo độ ngọt khi xuất bán, ông thường mở túi bọc trước khi thu hoạch khoảng 10 ngày. Tuy nhiên, giai đoạn bưởi chín có mùi thơm nên khi mở túi bọc sẽ thu hút các loại côn trùng như ruồi vàng, bọ cánh cam chích hút, quả dễ bị hỏng nên cùng với việc mở bao quả, cần phải treo các bẫy bả sinh học ở các cành cây để tiêu diệt sinh vật gây hại, đảm bảo năng suất, chất lượng quả về cuối vụ.
Bưởi Phúc Trạch (huyện Hương Khê, Hà Tĩnh) được mệnh danh là “Đệ nhất danh quả” với tổng diện tích sản xuất khoảng 2.800ha, trong đó có trên 1.800ha đã cho quả, sản lượng hàng năm đạt khoảng 21.000 tấn. Theo đánh giá, năm nay do ảnh hưởng của thời tiết bất lợi, sản lượng bưởi Phúc Trạch dự kiến sụt giảm so với các năm trước.
Ngành chuyên môn, chính quyền địa phương tổ chức kiểm tra, đánh giá độ chín để hướng dẫn người dân thu hoạch và kết nối với thương lái để tiêu thụ bưởi cho bà con. Ảnh: Nguyễn Hoàn.
Ông Võ Tá Tài – Cán bộ Trung tâm Ứng dụng khoa học kỹ thuật và Bảo vệ cây trồng - vật nuôi huyện Hương Khê chia sẻ: "Dù sản lượng quả bưởi Phúc Trạch năm nay thấp hơn năm trước nhưng quả đẹp và đồng đều hơn. Đây cũng là cơ sở để người dân kỳ vọng giá bưởi sẽ cao hơn so với mặt bằng chung các năm trước".
Ông Tài cũng khuyến cáo bà con cần lưu ý giai đoạn này, kiểm tra cụ thể các vườn bưởi, xác định thời điểm thu hoạch để mở túi bọc quả trước. Khi mở túi bọc quả, bà con phải treo bẫy dẫn dụ để diệt ruồi vàng chích hút làm thối quả và mẫu mã quả xấu. Ngoài ra, giai đoạn này cũng cần tưới nước định kỳ đầy đủ, đặc biệt trong những ngày nắng nóng xảy ra, tránh khô hạn làm cây bưởi chậm phục hồi sau khi thu hoạch.
Khi thu hoạch, nên chọn thời điểm vào những lúc trời mát. Các thao tác thu hoạch phải nhẹ nhàng để không làm vỡ các tế bào tinh dầu của trái bưởi, như vậy sẽ bảo quản quả bưởi được lâu hơn mà không làm ảnh hưởng đến chất lượng hay bị hư hỏng.
Năm nay bưởi Phúc Trạch dự kiến có sản lượng thấp hơn năm ngoái nhưng bù lại quả đẹp, đồng đều, là cơ sở để người dân kỳ vọng bán được gái cao.
Ông Lê Quang Vinh – Trưởng phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Hương Khê thông tin: Từ đầu mùa bưởi, huyện Hương Khê đã phối hợp với các tổ chức đoàn thể khảo sát, xây dựng kế hoạch chi tiết nhằm có phương án hỗ trợ bà con tiêu thụ bưởi Phúc Trạch và dự kiến sắp tới sẽ tổ chức các sự kiện để quảng bá hình ảnh, thương hiệu bưởi Phúc Trạch, tạo cơ hội cho các tổ hợp tác sản xuất, doanh nghiệp và người tiêu dùng gặp gỡ, kết nối và thúc đẩy tiêu thụ bưởi...
![Những mùa cá xứ Tuyên: [Bài 2] ‘Vựa’ cá đặc sản](https://t.ex-cdn.com/nongnghiepmoitruong.vn/192w/files/nghienmx/2025/06/30/5933-dji_20240811162625_0483_d-135259_559.jpg)
