Chính sách chạm tay người nghèo: [Bài 1] Vốn vay, điểm tựa cho hành trình đổi đời

LTS: Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững đang tạo bước chuyển mạnh mẽ ở Lâm Đồng, giúp người dân có thêm cơ hội phát triển sinh kế và vươn lên thoát nghèo. Thông qua nguồn vốn ưu đãi, hỗ trợ sản xuất và hướng dẫn kỹ thuật, chính sách đã thật sự đi vào đời sống, mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần xây dựng vùng quê ngày càng ổn định và no ấm.

Đồng vốn mở lối thoát nghèo

Giữa vùng đất cao nguyên đầy nắng gió của xã Quảng Tín, tỉnh Lâm Đồng câu chuyện vươn lên của anh Đỗ Văn Lợi, trú tại thôn 2, trở thành niềm cảm phục của nhiều người dân trong vùng. Ít ai biết rằng người nông dân ấy từng là một người lính cụ Hồ trở về sau những năm tháng phục vụ trong quân ngũ, bắt đầu lại cuộc sống với đôi bàn tay trắng. Năm 2019, biến cố lớn đến khi căn nhà nhỏ của anh bị cháy, toàn bộ tài sản tích góp bấy lâu bị thiêu rụi. Nhưng thay vì gục ngã, anh Lợi chọn đứng dậy từ tro tàn.

Nhờ sự quan tâm, hỗ trợ kịp thời của chính quyền, bà con lối xóm và đặc biệt là nguồn vốn vay ưu đãi 130 triệu đồng từ Ngân hàng Chính sách xã hội và một phần từ các Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững anh đã mạnh dạn mua lại một ít đất rẫy, đầu tư trồng cà phê và sầu riêng. Sau nhiều năm cần mẫn chăm sóc, giờ đây anh đã có hơn 2,7 ha đất sản xuất, trong đó cà phê cho năng suất ổn định khoảng 5 tấn/ha, còn sầu riêng đang phát triển tốt, hứa hẹn nguồn thu đáng kể trong tương lai.

“Nguồn vốn chính sách như chiếc phao cứu sinh cho gia đình tôi trong giai đoạn khó khăn nhất, nhờ Nhà nước hỗ trợ với lãi suất ưu đãi mà những năm qua tôi đã từng bước vươn lên và nuôi dạy con cái ăn học đầy đủ”, anh Lợi nói.

Tương tự, gia đình chị Nguyễn Thị Thìn, trú ở xã Quảng Tín, người phụ nữ nghèo đã và đang nỗ lực từng ngày để ổn định cuộc sống nhờ nguồn vốn vay ưu đãi của Nhà nước. Năm 2022, chị được Ngân hàng Chính sách xã hội cho vay 50 triệu đồng để phát triển kinh tế. Có thêm ba sào đất (1 sào 1.000 m2) do bố mẹ cho, chị đầu tư trồng hơn 500 cây cà phê. Từ những ngày đầu còn lúng túng, thiếu kinh nghiệm, chị vừa làm vừa học hỏi, tận tay chăm chút cho từng gốc cây, mong có thể đổi lấy vụ mùa bội thu.

Giờ đây, vườn cà phê của chị đã xanh tốt, chuẩn bị cho thu hoạch vụ đầu đầu tiên. Theo tính toán của chị, nếu thời tiết thuận lợi, vụ này sau khi trừ chi phí, gia đình có thể thu được khoảng 100 triệu đồng, đủ để trả nợ ngân hàng, lo cho con ăn học và tái đầu tư sản xuất.

“Tôi chưa bao giờ nghĩ mình có thể làm được như hôm nay. Nhờ có nguồn vốn vay ưu đãi, tôi mới có điều kiện gây dựng lại kinh tế gia đình. Đồng vốn tuy không lớn, nhưng với người nghèo như tôi, đó là cơ hội để bắt đầu lại, để tin rằng mình có thể thoát nghèo bằng chính sức lao động của mình”, chị Thìn xúc chia sẻ.

Chính quyền đồng hành, dân nghèo vững bước

Theo ông Nguyễn Văn Sáng, Chủ tịch UBND xã Quảng Tín, công tác giảm nghèo luôn được chính quyền địa phương đặt lên hàng đầu, với tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau”. Với dân số hơn 8.642 người, trong đó 133 hộ nghèo và 293 hộ cận nghèo, chiếm đến 25 % là đồng bào dân tộc thiểu số.

Thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, Nhà nước đã dự kiến mục tiêu giảm hộ nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều bình quân từ 1-1,5% mỗi năm.  Quảng Tín xác định lộ trình cụ thể để phấn đấu mỗi năm giảm phần trăm hộ nghèo tương ứng, đồng thời hạn chế tình trạng tái nghèo.

Địa phương không chỉ hỗ trợ vốn vay ưu đãi, mà còn tập trung cung cấp kỹ thuật canh tác, chuyển giao giống, kỹ năng quản lý sản xuất cho bà con. Điển hình như, tổ chức các lớp tập huấn hàng năm về trồng trọt, chăm sóc cây cà phê, sầu riêng.

Phối hợp với các tổ chức khuyến nông, cán bộ chuyên môn xuống từng thôn bản hướng dẫn kỹ thuật, kiểm tra đồng ruộng để đảm bảo bà con áp dụng đúng quy trình. Bên cạnh đó, xã còn triển khai các chương trình hỗ trợ giống cây trồng, phân bón, hỗ trợ cơ giới hóa, tạo điều kiện để người dân tiếp cận thị trường tiêu thụ thông qua liên kết tổ hợp tác, hợp tác xã.

Trong thời gian tới, địa phương kiến nghị Ngân hàng Nhà nước, Ngân hàng Chính sách Xã hội cần tiếp tục mở rộng quy mô cho vay ưu đãi, tăng mức cho vay và kéo dài thời hạn vay, đặc biệt trong bối cảnh chi phí vật tư, phân bón, năng lượng tăng cao. Sự hỗ trợ tài chính kịp thời, với lãi suất thấp và điều kiện thuận lợi sẽ là “cú hích” để nhiều hộ nghèo, hộ mới thoát nghèo như chị Thìn, anh Lợi và các gia đình khác mạnh dạn đầu tư mở rộng sản xuất, nâng cao thu nhập bền vững.

“Chính sách đúng thì người dân được tiếp cận và địa phương đồng hành, là cách làm mang tính chính trị cao, thể hiện tinh thần “dân biết, dân làm, dân kiểm tra, dân hưởng lợi”, góp phần thiết thực vào mục tiêu giảm nghèo, xây dựng quê hương ấm no, phát triển”, ông Sáng khẳng định.

Liên quan đến vấn đề này, lãnh đạo UBND tỉnh Lâm Đồng yêu cầu Ngân hàng Chính sách Xã hội cùng các tổ chức tín dụng trên địa bàn tiếp tục chủ động phối hợp với chính quyền cơ sở, các tổ chức hội, đoàn thể nhằm tăng cường hướng dẫn kỹ thuật, tư vấn phương án sản xuất, kinh doanh gắn với từng loại hình cây trồng, vật nuôi phù hợp điều kiện địa phương. Chính quyền tỉnh cũng chỉ đạo cần mở rộng các mô hình “vốn - kỹ thuật - thị trường” liên kết chặt chẽ, để người dân không chỉ được vay vốn mà còn được hỗ trợ toàn diện từ khâu sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm.