Từ thôn kiểu mẫu đến điển hình xanh - sạch - đẹp
Na Lo vốn là thôn nông thôn kiểu mẫu đầu tiên của Bắc Hà từ năm 2017 và duy trì đến nay. Khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, Na Lo được đổi tên thành tổ dân phố, song bản chất, nếp sống và tinh thần cộng đồng của bà con vẫn vẹn nguyên. Trên cơ sở phát huy các tiêu chí nông thôn mới, đặc biệt là tiêu chí môi trường, những năm qua Na Lo đã không ngừng cải thiện diện mạo, biến nơi đây thành điểm sáng “xanh - sạch - đẹp” gắn với phát triển du lịch cộng đồng bền vững.

Người dân Na Lo tích cực tham gia xây dựng nông thôn mới, tạo môi trường xanh- sạch - đẹp. Ảnh: Bích Hợp.
Sự thay đổi này không chỉ đến từ nỗ lực của chính quyền địa phương mà còn nhờ vai trò nổi bật của các tổ chức đoàn thể, trong đó Hội Phụ nữ chính là lực lượng tiên phong. Tháng 5/2024, mô hình “Bảo vệ môi trường nông thôn gắn với xây dựng gia đình "5 có, 3 sạch” được ra mắt tại Na Lo với sự tham gia của 30 thành viên.
Chỉ vài tháng sau, số hội viên tăng gấp đôi, mô hình nhanh chóng lan tỏa rộng, thu hút sự hưởng ứng của cộng đồng. Những tuyến đường hoa sim, hoa cúc thân gỗ trải dài, những thùng chứa rác được bố trí gọn gàng, cùng các hộ gia đình tích cực chỉnh trang nhà cửa… đã tạo nên diện mạo mới cho Na Lo, vừa sạch đẹp vừa thân thiện.
Những năm qua, Na Lo đã nổi danh với mô hình du lịch cộng đồng. Du khách tìm đến không chỉ để trải nghiệm bản sắc văn hóa đặc sắc của đồng bào Tày, Phù Lá, Kinh… mà còn bởi không gian sống trong lành, cảnh quan tự nhiên hài hòa. Chính vì vậy, việc gắn với bảo vệ môi trường và phát triển du lịch đã trở thành lựa chọn chiến lược của bà con nơi đây.

Phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường đã đưa Na Lo thành thôn kiểu mẫu về nông thôn mới của xã Bắc Hà. Ảnh: Bích Hợp
Một trong những điểm nhấn là sự ra đời của tổ liên kết phụ nữ kinh doanh du lịch cộng đồng, vừa khai thác tiềm năng du lịch, vừa tạo sinh kế bền vững cho phụ nữ. Thông qua các hoạt động như phát triển dịch vụ homestay, tổ chức trải nghiệm hái mận, làm cốm, may thêu thủ công…, mô hình này không chỉ nâng cao thu nhập mà còn góp phần thực hiện Nghị quyết Đại hội phụ nữ tỉnh Lào Cai nhiệm kỳ 2021 – 2026 về “Hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế theo chuỗi giá trị, tiếp cận thị trường”.
Trong du lịch cộng đồng, cảnh quan môi trường chính là “tài sản chung” và “sản phẩm” để giới thiệu với du khách. Ý thức được điều đó, người dân Na Lo tích cực thực hiện các quy định về vệ sinh, thu gom rác thải, xử lý chất thải chăn nuôi, giữ gìn không gian sống xanh. Nhờ đó, Na Lo không chỉ giữ được vẻ đẹp truyền thống mà còn trở nên hấp dẫn hơn trong mắt du khách trong và ngoài nước.
Bảo vệ môi trường gắn với phát triển kinh tế
Điểm đặc biệt trong mô hình dân vận khéo ở Na Lo là sự bắt đầu từ mỗi hộ gia đình. Cán bộ, hội viên phụ nữ, không chỉ tuyên truyền chung mà còn đến từng nhà để hướng dẫn cách sắp xếp, chỉnh trang. Nhờ vậy, nhiều hộ đã thay đổi thói quen sinh hoạt, dọn dẹp nhà cửa gọn gàng, sạch đẹp, vườn tược quy hoạch khoa học, chuồng trại đảm bảo vệ sinh.
Chị Lèng Thị Diệc, hội viên phụ nữ thôn Na Lo chia sẻ: “Được cán bộ hướng dẫn, gia đình tôi đã quy hoạch lại mô hình vườn – chuồng – rừng. Nhà ở đặt gần đường thuận tiện cho sinh hoạt, phía xa là chuồng trại chăn nuôi có hố tiêu và bể xử lý nước thải, bên dưới là vườn cây ăn quả, ruộng rau sạch. Nhờ vậy, vừa đảm bảo môi trường, vừa tăng thu nhập.”

Phong trào dân vận khéo “Cải tạo cảnh quan gắn với vệ sinh môi trường” tạo chuyển biến mạnh mẽ trong phát triển nông thôn mới đưa Na Lo trở thành hình mẫu để nhiều địa phương khác học tập. Ảnh: Bích Hợp.
Không chỉ dừng ở từng hộ, Na Lo còn phát động phong trào quét dọn đường làng, vệ sinh ngõ xóm định kỳ mỗi tháng. Các tuyến đường Na Lo 1, Na Lo 2 được trồng hơn 1.200 cây hoa cúc thân gỗ, thường xuyên chăm sóc, tạo cảnh quan xanh mát. Hội Phụ nữ còn phối hợp tổ chức các lớp tập huấn cho hàng trăm hộ dân về ủ phân chuồng bằng men vi sinh, vừa giảm ô nhiễm, vừa tạo phân bón hữu cơ cho sản xuất.
Với 162 hộ, hơn 600 nhân khẩu, sinh kế chính của Na Lo vẫn là nông nghiệp và chăn nuôi. Toàn thôn có trên 18 ha cây ăn quả, 10 ha rau màu, gần 800 con gia súc và hơn 4.500 gia cầm. Để phát triển kinh tế bền vững, người dân đã gắn sản xuất với bảo vệ môi trường. Nhiều hộ được vận động nhân rộng đàn lợn đen bản địa, nuôi trâu, ngựa theo hình thức nhốt chuồng sạch sẽ, vừa giữ gìn giống quý, vừa giảm thiểu chất thải ra môi trường.
Các hộ làm du lịch homestay cũng tích cực tham gia chỉnh trang cảnh quan, đầu tư làm cổng sắt, trồng hoa giấy trước cổng, tạo điểm nhấn “xanh – sạch – đẹp”, vừa thu hút khách du lịch vừa góp phần xây dựng diện mạo nông thôn mới.
Ông Vàng Văn Tân, Bí thư Chi bộ tổ dân phố Na Lo nhấn mạnh: “Chúng tôi phát động phong trào ‘Sạch từ nhà ra ngõ, sạch từ ngõ vào nhà’, khuyến khích bà con ăn sạch, ở sạch, sống sạch. Bảo vệ môi trường giờ không chỉ là trách nhiệm mà còn là thói quen, là nét văn hóa của người dân”.
Nhờ những nỗ lực đồng bộ, mô hình đã được công nhận là một trong 91 mô hình dân vận khéo tiêu biểu của tỉnh Lào Cai giai đoạn 2022 - 2025. Mô hình không chỉ nâng cao ý thức cộng đồng về bảo vệ môi trường mà còn góp phần cải thiện thu nhập, nâng cao đời sống, từng bước đưa Na Lo trở thành điểm sáng nông thôn mới ở vùng cao Bắc Hà.
Ngày nay, Na Lo không chỉ là nơi để du khách trải nghiệm văn hóa bản địa, mà còn là minh chứng sống động cho hiệu quả của phong trào xây dựng nông thôn mới gắn với tiêu chí môi trường. Từ những tuyến đường hoa, những ngôi nhà gọn gàng, những vườn rau sạch, đến các homestay xanh mát, tất cả đã tạo nên hình ảnh một Na Lo hiện đại nhưng vẫn giữ hồn truyền thống.
Thôn Na Lo, xã Bắc Hà được công nhận là thôn NTM kiểu mẫu từ năm 2017. Đây là điểm sáng trong phong trào xây dựng môi trường “xanh - sạch - đẹp”, gắn với mô hình “Cải tạo cảnh quan, vệ sinh môi trường” giai đoạn 2022 - 2025. Những năm qua, Na Lo đã phát triển mạnh mẽ mô hình liên kết phụ nữ kinh doanh du lịch cộng đồng, đồng thời tích cực triển khai nhiều hoạt động bảo vệ môi trường. Nhờ sự chung sức của cấp ủy, chính quyền và nhân dân, đặc biệt là vai trò nòng cốt của phụ nữ, Na Lo không chỉ giữ vững danh hiệu “nông thôn kiểu mẫu” mà còn trở thành điểm du lịch cộng đồng hấp dẫn, mang đậm bản sắc văn hóa vùng cao.