Nhiều kết quả đạt được
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang diễn biến ngày càng phức tạp, hoạt động khai thác nguồn nước ở thượng nguồn tăng cao, cùng với áp lực của đô thị hóa, phát triển công nghiệp trong vùng dẫn đến nguồn nước mặt bị suy giảm và gia tăng khai thác nước dưới đất gây nguy cơ suy thoái, cạn kiệt tầng chứa nước.
Để quản lý, bảo vệ tài nguyên nước, đặc biệt là nước dưới đất, TP Cần Thơ luôn xác định đây là nhiệm vụ thường xuyên, lâu dài và cần triển khai bằng nhiều giải pháp đồng bộ. Trước thời điểm sáp nhập các đơn vị hành chính, nhiều địa phương đã thực hiện điều tra, đánh giá trữ lượng và chất lượng nước mặt, nước dưới đất; ban hành các văn bản chỉ đạo tăng cường quản lý, hạn chế khai thác nước dưới đất ở những nơi đã có hệ thống cấp nước tập trung hoặc có khả năng khai thác từ nguồn nước mặt.
TP Cần Thơ đang triển khai nhiều giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên nước. Ảnh: Lê Hùng.
Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về tài nguyên nước được triển khai sâu rộng, giúp người dân, doanh nghiệp nâng cao ý thức bảo vệ nguồn nước. Công tác thanh tra, kiểm tra được thực hiện thường xuyên, góp phần đưa hoạt động khai thác tài nguyên nước đi vào nề nếp.
Dù vậy, thực tế hiện nay nhiều công trình khai thác nước dưới đất nhỏ lẻ vẫn liên tục gia tăng, tập trung chủ yếu ở khu vực phục vụ sản xuất nông nghiệp và nuôi thủy sản trên địa bàn thành phố. Việc tuân thủ quy định về đăng ký, cấp phép của một bộ phận người dân còn chậm gây khó khăn cho công tác quản lý, kiểm soát khai thác, ẩn chứa nguy cơ làm suy giảm chất lượng nguồn nước, hạ thấp mực nước, ô nhiễm, xâm nhập mặn.
Siết chặt công tác quản lý, bảo vệ nguồn nước
Trước thực trạng này, ngày 18/11/2025, UBND TP Cần Thơ đã ban hành Chỉ thị số 09/CT-UBND về tăng cường công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên nước dưới đất trên địa bàn thành phố. Đây là bước chỉ đạo quan trọng nhằm chấn chỉnh, ngăn ngừa tình trạng lạm dụng, khai thác vượt quá khả năng phục hồi của nguồn nước; đồng thời tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước về tài nguyên nước dưới đất, hướng đến tối ưu hóa lợi ích kinh tế, xã hội, môi trường và bảo đảm an ninh nguồn nước trong dài hạn.
Theo nội dung Chỉ thị này, UBND thành phố yêu cầu các cơ quan quản lý và tổ chức, cá nhân có liên quan phải chấp hành nghiêm Luật Tài nguyên nước và các quy định pháp luật hiện hành. Việc thăm dò, khai thác, sử dụng nước dưới đất cũng như hành nghề khoan khai thác phải tuân thủ chặt chẽ yêu cầu kỹ thuật. Nghiêm cấm các hành vi gây ô nhiễm nguồn nước như đổ chất thải, rác thải, làm rò rỉ hóa chất độc hại xuống lòng đất; xả thải vào vùng bảo hộ vệ sinh của các công trình lấy nước sinh hoạt hay làm sai lệch dữ liệu tài nguyên nước.
Đồng thời kết hợp hoặc luân phiên khai thác nước mặt với nước dưới đất và nước mưa, tăng cường tuần hoàn, tái sử dụng nước nhằm tối ưu hóa nguồn nước sẵn có, giảm áp lực lên tầng chứa nước và bảo đảm tính bền vững trong khai thác lâu dài. Khoanh định vùng cấm, vùng hạn chế khai thác và ưu tiên dành nguồn nước dưới đất cho cấp nước sinh hoạt, phòng chống thiên tai và chữa cháy.
Thực hiện theo nhiệm vụ được giao tại Chỉ thị này, Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Cần Thơ hiện đang tập trung đẩy mạnh tuyên truyền, tập huấn cho các tổ chức và cá nhân liên quan về quy định khai thác và bảo vệ nước dưới đất. Mục tiêu là ngăn ngừa vi phạm ngay từ đầu, hướng người dân đến sử dụng nguồn nước an toàn, hợp pháp và hiệu quả.
Bên cạnh đó, duy trì công tác quan trắc động thái nước dưới đất giúp kịp thời phát hiện dấu hiệu suy giảm, ô nhiễm nguồn nước để báo cáo và đề xuất UBND thành phố biện pháp khắc phục. Tăng cường kiểm tra hoạt động khoan, thăm dò, khai thác của các tổ chức và cá nhân, bảo đảm thực hiện đúng quy trình kỹ thuật và quy định pháp luật.
Sở Nông nghiệp và Môi trường còn triển khai kiểm kê tài nguyên nước giai đoạn đến năm 2025 và lập kế hoạch bảo vệ nước dưới đất trên địa bàn thành phố theo các văn bản chỉ đạo của UBND TP Cần Thơ.
