Lan tỏa lối sống xanh từ trường học đến gia đình

Chung tay xây dựng ngôi trường xanh

Trong bối cảnh ô nhiễm rác thải nhựa đang là thách thức lớn, nhiều trường học ở TP Cần Thơ đã chủ động biến lớp học thành vườn ươm lối sống xanh. Tại Trường Tiểu học Tô Hiến Thành (phường Ninh Kiều), Trường Tiểu học Nguyễn Du (phường Tân An), Trường Tiểu học và THCS Lê Bình (phường Cái Răng), phong trào chống rác thải nhựa, giảm thiểu túi ni lông được triển khai mạnh mẽ, gắn với các giờ học và hoạt động ngoại khóa.

Thông qua các buổi sinh hoạt dưới cờ, sinh hoạt lớp, chuyên đề ngoại khóa, học sinh được tìm hiểu tác hại của rác thải nhựa khó phân hủy đối với sức khỏe và môi trường. Các em còn trực tiếp tham gia những hoạt động cụ thể như thu gom rác, phân loại, tái chế vật dụng nhựa thành chậu cây, hộp đựng bút, bảng trang trí lớp học.

Cô Nguyễn Trần Tú Trinh, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học Tô Hiến Thành, phường Ninh Kiều cho biết: “Rác thải nhựa đã trở thành thói quen sử dụng hằng ngày của nhiều người, nhưng đồng thời cũng là nguyên nhân gây ô nhiễm nghiêm trọng. Chính vì vậy, chúng tôi chú trọng giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho học sinh từ những hành động nhỏ. Các em đã quen dần với việc không sử dụng hộp xốp, túi ni lông; phân loại rác đúng cách; biến can nhựa thành chậu cây xanh. Từ đó, ý thức bảo vệ môi trường được hình thành bền vững”.

Chia sẻ về trải nghiệm của mình, em Nguyễn Hoàng Phúc Tường, học sinh lớp 5A1, Trường Tiểu học Tô Hiến Thành) bày tỏ: “Em rất thích tham gia phân loại rác và trồng cây. Những hoạt động này giúp em hiểu rõ hơn lợi ích của việc bảo vệ môi trường. Khi thấy cây mình trồng lớn lên, em cảm thấy vui và thấy mình đã làm được điều có ích cho môi trường”.

Tại Trường THCS Lê Bình, phong trào xây dựng ngôi trường xanh được cụ thể hóa bằng nhiều mô hình sáng tạo. Mỗi lớp đều chọn một ý tưởng bảo vệ môi trường để thực hiện, từ tái chế chai nhựa thành chậu hoa đến xây dựng góc xanh trong lớp học. Để phong trào duy trì thường xuyên, Ban Giám hiệu nhà trường giao cho đoàn trường, chi đội và giáo viên chủ nhiệm theo dõi, đánh giá định kỳ. Những lớp làm tốt được biểu dương, còn mô hình nào chưa phù hợp sẽ được điều chỉnh.

Em Nguyễn Văn Nghĩa (học sinh lớp 6A4, Trường THCS Lê Bình) kể: “Lớp em chọn tái chế rác thải nhựa thành chậu trồng hoa. Vừa tiết kiệm, vừa làm trường thêm xanh đẹp. Khi nhìn thấy dãy chậu hoa từ chai nhựa do chính tay mình làm, em rất vui”.

Mang lối sống xanh từ trường về nhà

Điểm đặc biệt của phong trào này không dừng lại trong phạm vi trường lớp. Chính học sinh đã trở thành cầu nối lan tỏa ý thức bảo vệ môi trường đến từng mái nhà. Sau mỗi giờ học, các em đem những kiến thức phân loại, tái chế rác về chia sẻ với ông bà, cha mẹ. Nhờ vậy, thói quen tiêu dùng của người lớn đã thay đổi rõ rệt.

Em Nguyễn Văn Nghĩa (THCS Lê Bình) cho biết: “Ở nhà, em cùng ông bà tận dụng chai nhựa cắt làm chậu trồng rau. Nhờ vậy, nhà em vừa có rau sạch ăn, vừa không tốn tiền mua nhiều như trước”.

Chính sự thay đổi nhỏ này đã tạo nên những chuyển biến rõ nét trong gia đình ông Nguyễn Văn Cang  (ông nội của em Nghĩa). Ông Cang chia sẻ: “Trước đây, mỗi ngày tôi đều phải đi chợ mua rau. Nhưng từ khi cháu hướng dẫn trồng rau bằng can nhựa, nhà tôi vừa có rau sạch, vừa tiết kiệm chi phí. Không gian quanh nhà cũng xanh mát hơn trước”.

Sự tác động từ học sinh còn thể hiện ở việc thay đổi thói quen dùng túi ni lông của những phụ huynh. Bà Lê Thị Thê (bà nội của em Nghĩa) thừa nhận: “Trước kia tôi đi chợ thường mang về cả chục bọc ni lông. Nhưng từ khi cháu khuyên hạn chế, tôi dần chuyển sang dùng giỏ xách, hộp đựng thức ăn. Ban đầu thấy ngại, nhưng giờ trở thành thói quen rồi”.

Cũng từ sự kiên trì chia sẻ, nhắc nhở của học sinh, nhiều phụ huynh khác cũng thay đổi. Chị Phan Thị Thùy Trang, ở phường Ninh Kiều (phụ huynh em Phúc Tường), chia sẻ: “Ngày trước tôi gom tất cả rác vào một bọc cho công nhân thu gom. Nhưng sau khi con nhắc nhở, tôi bắt đầu phân loại rác riêng biệt. Lúc đầu hơi mất thời gian, nhưng nhờ vậy mà ý thức của cả gia đình thay đổi tích cực”.

Thậm chí, ngay cả những học sinh nhỏ tuổi cũng có sức ảnh hưởng lớn đối với phụ huynh trong vấn đề bảo vệ môi trường. Em Trương Thiên Bảo (lớp 2A1, Trường Tiểu học Tô Hiến Thành) sau khi được thầy cô hướng dẫn, đã về nhà nhắc nhỏ cha mẹ thường xuyên quét dọn, tận dụng vật dụng bỏ đi để trồng cây trước sân.

Chị Lê Yến Nhi, mẹ của Thiên Bảo kể: “Con tôi tuy nhỏ nhưng luôn nhắc nhở ba mẹ phải giữ nhà cửa xanh, sạch, đẹp như lời thầy cô dạy ở lớp. Nhờ vậy, vợ chồng tôi cũng thay đổi, tận dụng các chai lọ bỏ đi để trồng thêm cây, vừa đẹp nhà, vừa tốt cho môi trường”.

Không chỉ vậy, theo chị Nhi, sau khi đi học về bé Bảo còn chủ động tìm gom chai nhựa, lon bia, thùng giấy,… gom bỏ vào bao bán phế liệu lấy tiền mua đồ dùng học tập hoặc ủng hộ các bạn học sinh có hoàn cảnh khó khăn ở trường.  

Có thể thấy, phong trào phân loại, tái chế, tái sử dụng rác thải nhựa tại các trường học Cần Thơ đã vượt qua ý nghĩa tuyên truyền đơn thuần. Nhờ sự lan tỏa tự nhiên từ học sinh, gia đình trở thành nơi để các em thực hành và duy trì lối sống xanh, hình thành cộng đồng sống xanh và bền vững hơn.

Từ những chai nhựa tưởng như bỏ đi đã được tái sử dụng thành chậu trồng hoa hay những lời nhắc nhỏ cha mẹ hạn chế dùng túi ni lông đã thể hiện ý thức, trách nhiệm của các em học sinh trong việc bảo vệ môi trường. Ý thức của các em đang lan tỏa đến từng gia đình, từng con hẻm, góp phần xây dựng TP Cần Thơ ngày càng xanh, sạch, đẹp, bền vững.