Bà lang - Cô giáo Hoàng Thị Tý đang chữa bệnh
Không chỉ là một cô giáo tận tuỵ, hết lòng vì học sinh, một giáo viên dạy giỏi của trường phổ thông cơ sở (dạy môn Sinh - Hoá) mà bà còn là một đảng viên gương mẫu. Lãnh đạo xã cho biết, năm nào bà cũng được chi bộ bầu là một đảng viên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. 
Đến Lục Ngạn (Bắc Giang), hỏi nhà bà lang Tý xã Phi Điền, rất nhiều người biết. Có người còn chỉ dẫn tỉ mỉ: Bà lang Tý chữa xương chứ gì. Nhà bà ở thôn Cầu Chét ấy.
Thế mới biết “tiếng lành đồn xa”. Tôi biết và tìm đến bà từ lời kể của một anh bạn làm phóng viên cho tờ “Tin Tức”:
- Chân trái tôi bị tai nạn xe máy, đã đi khám và chụp X quang ở bệnh viện Việt - Đức. Chẩn đoán lâm sàng cho thấy có tổn thương xương, sưng nề cổ chân, bong gân bàn chân. Bác sỹ chỉ định bó bột. Nhưng sau khi tháo bột, đứng lâu tôi vẫn thấy máu dồn xuống chân rất tức, đi lại cảm thấy rất chối ở cổ chân.
Tìm đến bà lang Tý, bà bảo tôi nằm xuống, đưa tay khám bằng cách vuốt nhẹ dọc ống xương tới ngón chân, nắn nhẹ vào phần bàn chân vẫn hơi gồ và hơi tấy của tôi xong, bà bảo: Xương mu bàn chân của anh bị trật hai khớp, vì vậy nhìn bên ngoài vẫn thấy hơi gồ lên. Do bị lệch khớp nên một vài mạch máu bị chèn ép chưa thể lưu thông hoàn toàn, vì vậy không thể đứng hay ngồi xổm lâu, ngoài ra đi lại không thể thuận tiện, để lâu sẽ bị ảnh hưởng, có thể thành dị tật.
Mức độ trật khớp còn rất nhẹ nên chụp X quang sẽ không thể hiện rõ trên phim. Rồi bà nắn luôn cho tôi. Chỉ nghe hai tiếng “rốp… khục” rất rõ. Tôi đau khủng khiếp, nhưng sau đó bàn chân tôi có cảm giác như được bôi dầu gió vào, nóng ran, và cái đau lập tức biến mất, nhanh đến lạ lùng…
Đến nơi, điều đầu tiên chúng tôi nhận thấy là nhà rất đông người, ngoài sân dựng rất nhiều xe máy. Nhìn biển số xe, thấy ngoài biển Bắc Giang còn cả biển số của tỉnh ngoài như Hà Nội, Thái Bình, Hải Phòng, Hải Dương… Tuổi trạc ngoài bốn mươi, bà lang Tý (tên đầy đủ là Hoàng Thị Tý) có vóc người nhỏ bé, hơi gầy, đang tập trung khám, nắn cho các bệnh nhân. Bà bảo, chữa bệnh không phải là công việc chính của mình.
Việc chính của bà là dạy học, vì vậy bà chẳng muốn quảng bá rộng rãi việc chữa bệnh, sợ nhiều người kéo đến, nếu không chữa xuể thì có lỗi với người bệnh, mà tập trung chữa thì ảnh hưởng đến công tác, có lỗi với các em học sinh. Việc bà đến với nghề chữa bệnh, mà chuyên về chữa xương này, không phảI bằng con đường học hành ở trường này trường nọ mà là học trực tiếp từ cụ thân sinh.
Thân sinh bà là một cán bộ ngành công an thời kháng chiến chống Pháp. Khi còn ở chiến khu Việt Bắc, cụ học được một bài thuốc Nam rất quý của bà con dân tộc thiểu số, có thể bó lành rất nhanh các vết thương về xương như gẫy… đồng thời học được cách nắn xương khi bị các tổn thương như bong gân, sái khớp, trật khớp… Xuất ngũ, cụ về quê gốc là làng Cầu Chét xã Phi Điền rồi dùng bài thuốc trên chữa cho bà con quanh vùng.
Bà Tý khi đó còn trẻ, thường theo cha, phụ giúp cha khi cụ khám bệnh, chữa bệnh cho mọi người, nên bà tiếp thu được những kiến thức và kinh nghiệm chữa bệnh, đặc biệt là khả năng chẩn đoán những tổn thương về xương bên trong cơ thể con người, chỉ bằng đôi bàn tay của cha. Khi đã tuổi cao sức yếu, thân sinh bà muốn truyền lại bài thuốc và kinh nghiệm khám, chữa cho các con, nhưng chẳng ai học được, ngoài bà.
Từ năm 1985, khi cụ thân sinh đã quá già yếu, không thể làm việc được nữa thì bà chính thức thay cha. Người dân địa phương, trước đây bị gẫy xương, bong gân, trật khớp… vẫn đến nhờ cụ chữa, thì nay lại đến nhờ bà. Thế rồi tiếng đồn cứ ngày một lan xa, nhiều người bệnh từ các vùng khác nghe tiếng bà cũng tìm đến. Hỏi chuyện nhiều người dân ở xã từng được bà chữa bệnh, chúng tôi đều nghe được từ miệng họ những lời ca ngợi:
- Đôi tay cô Tý cứ như là có mắt ấy. Chỉ sờ bằng tay mà cô biết rõ bệnh nhân bị gẫy xương ở đoạn nào, gẫy làm mấy mảnh, bệnh nhân bị sái khớp, lệch đốt sống hay rạn xương. Cô bó xương gẫy nhanh khỏi lắm, chỉ bằng mấy thứ lá. Còn nắn khớp, chữa bong gân cũng rất nhanh, rất chuẩn. Nhờ cô mà chúng tôi khỏi phải đi viện. Chứ nếu không, vừa mất thời gian, vừa tốn tiền triệu…
Ngay cả chủ tịch xã Phi Điền khi chơi thể thao bị ngã sái khớp, rồi con trai ông bị ngã gẫy tay, cũng không đi viện mà đến nhờ bà Tý. Bà đã chữa lành cho cả hai bố con. Điều đặc biệt là bà lang - cô giáo Tý chữa bệnh hoàn toàn không vì mục đích kiếm tiền. Lãnh đạo địa phương cũng xác nhận với chúng tôi:
- Đúng là bà Tý làm thuốc, chữa bệnh không vì mục đích kinh doanh. Nói không ngoa, giá như chữa bệnh vì tiền, thì chỉ cần lấy giá rất vừa phải thôi, bà ấy đã có thể giầu nhất nhì trong xã rồi. Nhưng bà không thế. Chữa khỏi rồi, ai đưa nhiều đưa ít mặc lòng, chẳng bao giờ bà đòi hỏi…
Chính vì thế mà chúng tôi thấy những bệnh nhân đến nhà bà chẳng ai hỏi giá cả hay phí tổn. Khi về, họ lặng lẽ đặt lên nóc tủ người năm ngàn, người mười ngàn, lác đác một vài tờ hai mươi ngàn, có người chỉ có cân cam hay... chùm vải thiều. Chắc là người đó ở xa đến, nên mới không biết vải thiều ở Lục Ngạn rẻ như… cho, mà bà cũng chẳng để ý, vì bà chẳng bao giờ ghi sổ sách, và cũng chẳng có ai đứng ra thu tiền hộ cho bà. (Còn nữa)
