Vụ hè thu thất bát ở Nghệ An

Sắn gãy đổ, người dân cố gắng vớt vát

Những ngày này, trên các cánh đồng ở xã Đại Đồng (xã Thanh Ngọc, huyện Thanh Chương cũ) và nhiều địa phương khác của Nghệ An, người dân đang vào vụ thu hoạch sắn. Thế nhưng khác hẳn cảnh rộn ràng của những vụ mùa trước, năm nay nông dân chỉ biết thu hoạch non để chạy lũ, chạy bão, mong vớt vát chút ít sau thiên tai.

Theo người dân địa phương, cơn bão số 5 đã khiến gần như toàn bộ diện tích sắn bị gãy đổ, bật gốc, lá úa vàng, nhiều ruộng bị ngập nước khiến củ thối rữa. Nếu đúng lịch thời vụ, phải đến tháng 11 - 12 mới vào chính vụ thu hoạch nhưng nay bà con buộc phải nhổ sắn non, năng suất thấp, hàm lượng tinh bột chưa đạt yêu cầu.

Ông Nguyễn Đình Ngọ, Trưởng thôn Phú Quang, xã Đại Đồng cho biết: “Toàn thôn có gần 59 ha sắn bị gãy đổ, bà con đang phải tranh thủ thu hoạch sớm. Giá thuê nhân công lại quá cao, tới 400.000 đồng/người/ngày, trong khi giá sắn giảm sâu, nhiều hộ coi như mất trắng. Riêng gia đình tôi có hơn 1 mẫu sắn cũng đang nằm trên ruộng, chưa biết xoay xở thế nào”.

Khác với mọi năm, để nhổ được sắn, các hộ phải thuê máy cày, dùng trâu bò kéo gốc rồi huy động cả gia đình, anh em đổi công để rũ đất, lôi củ, vận chuyển. Tuy nhiên, phần lớn đều thất vọng khi sản lượng thu được quá thấp. Bà Nguyễn Thị Lam, người dân thôn Phú Quang chia sẻ: “Năm ngoái 1 mẫu sắn nhà tôi thu được 16 - 17 tấn củ, nay chỉ được khoảng 3 tấn, chưa bằng 1/5 so với trước. Công sức cả năm coi như đổ sông đổ biển”.

Cùng chung cảnh ngộ, anh Hoàng Đình Nam ở thôn Phú Quang lắc đầu ngao ngán: “Năm nay làm 1 mẫu sắn, đầu tư cả chục triệu đồng giờ thu hoạch chẳng được bao nhiêu. Người dân chúng tôi chán nản, chẳng còn mặn mà với cây sắn, muốn chuyển sang cây trồng khác ổn định hơn”.

Theo thống kê, chi phí trồng sắn mỗi sào (500 m2) khoảng 1,5 - 2 triệu đồng (từ làm đất, phân bón, thuê cày, vận chuyển…). Năm trước, giá thu mua sắn dao động từ 1.900 - 2.500 đồng/kg, nay chỉ còn 800 - 1.300 đồng/kg. Năng suất thấp, giá giảm sâu khiến nhiều hộ đầu tư hàng chục triệu đồng giờ trắng tay.

Không chỉ Đại Đồng, các xã lân cận như Kim Bảng, Hoa Quân, Bích Hào… cũng chung tình cảnh. Ông Trần Quốc Hoàn, đại diện Công ty Cổ phần Nông thủy sản Nghệ An cho hay: "Do mưa bão nên năm nay sắn bị ngập, gãy đổ đến 50% diện tích, năng suất cũng giảm khoảng 30%. Dự báo sẽ là một năm khó khăn cho việc tìm kiếm nguồn nguyên liệu cho nhà máy chúng tôi".

Theo UBND xã Đại Đồng, bão lũ khiến củ bị úng thối, hàm lượng tinh bột thấp nên nhà máy chế biến chỉ thu mua để hỗ trợ tiêu thụ, tránh thiệt hại thêm cho bà con, vì vậy giá cũng thấp hơn chính vụ. Sắp tới xã sẽ lập hồ sơ đề nghị hỗ trợ thiệt hại, đồng thời khuyến khích bà con chọn giống ngắn ngày, liên kết với nhà máy để bao tiêu sản phẩm, hạn chế rủi ro về giá cả.

Lúa hè thu mất mùa, giá không cao

Vụ lúa hè thu năm nay ở Nghệ An cũng không kém phần thảm hại. Đến nay, toàn tỉnh đã thu hoạch hơn 26.000 ha lúa, đánh giá bước đầu cho thấy năng suất giảm mạnh, nhiều diện tích mất trắng do liên tiếp hứng chịu mưa bão.

Bà Nguyễn Thị Sáng ở xóm Mậu 2, xã Kim Liên, thở dài: “Bao công chăm sóc, đến khi lúa trổ thì gặp mưa, rồi ngập 4 - 5 ngày liên tiếp. Năng suất chỉ còn khoảng 1 tạ/sào, bằng một nửa mọi năm”.

Theo UBND xã Kim Liên, toàn xã có hơn 2.200 ha lúa thì có đến 1.800 ha bị mất trắng. Ảnh hưởng của hai cơn bão liên tiếp khiến gần như toàn bộ diện tích lúa của xã bị ngập úng kéo dài, coi như mất trắng. Chỉ còn khoảng hơn 400 ha đang gấp rút thu hoạch nhưng năng suất cũng giảm từ 1/3 đến một nửa so với bình thường.

Ông Nguyễn Văn Dương, Chủ tịch UBND xã Yên Thành cho biết: Vụ hè thu này toàn xã gieo cấy trên 1.400 ha lúa. 900 ha lúa trên địa bàn trong giai đoạn chín rộ, chưa kịp thu hoạch thì mưa ập xuống, bà con dù tranh thủ ra đồng cũng không thể xoay kịp, lúa bị đổ rạp, nước ngập sâu khiến lúa nảy mầm ngay trên bông.

Không chỉ mất mùa, giá lúa năm nay cũng không cao và thiếu ổn định. Bà Nguyễn Thị Minh ở xã Thuần Trung cho hay: “Gia đình tôi có 10 sào, thu chỉ được 2 tạ/sào, thấp hơn mọi năm cả tạ. Giá lúa đầu vụ cũng khá thấp, may là mấy ngày nay có nhích lên nên cũng đỡ lo”.

Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Nghệ An, do ảnh hưởng liên tiếp của bão số 3, 5 và 6, năng suất lúa hè thu giảm mạnh. Nhiều diện tích bị thiệt hại nặng, chất lượng gạo kém, giá lúa đầu vụ cũng không cao. “Dự kiến đến cuối tháng 9 toàn tỉnh mới hoàn thành thu hoạch nhưng nhìn chung đây là vụ lúa khá thất bát”, ông Nguyễn Tiến Đức, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Nghệ An đánh giá.