Bị cáo Bùi Thị Nối tại phiên tòa. Ảnh: TTXVN.
Lời xin lỗi muộn màng
Chiều ngày 9/3, phiên phúc thẩm xét đơn kháng cáo của 6 bị cáo trong vụ án "giết người", "chống người thi hành công vụ" xảy ra tại thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội kết thúc phần tranh tụng. Trước khi Hội đồng xét xử (HĐXX) tuyên án, các bị cáo được nói lời sau cùng trước tòa.
Là người đầu tiên trình bày lời nói sau cùng, bị cáo Lê Đình Công cho rằng mình không bàn bạc, giao nhiệm vụ cho các bị cáo khác. Công cũng phủ nhận không tham gia ba cuộc họp ở nhà bố đẻ là ông Lê Đình Kình, không chống đối lực lượng công an. Công mong được hưởng khoan hồng, nhận mức án tốt nhất.
Bị cáo Bùi Viết Hiểu cho hay năm nay đã 78 tuổi, hai lần bị thương nên sức khỏe rất yếu. Ông Hiểu cho rằng cái sai của mình là biết các bị cáo khác phạm tội nhưng không ngăn cản, nên mong tòa giảm nhẹ hình phạt để sớm trở về với con cháu.
Bị cáo Nguyễn Quốc Tiến mong HĐXX xem xét lại các tình tiết mà mình không làm để chuyển đổi tội danh, giảm nhẹ hình phạt cho mình, sớm trở về với gia đình để làm người hoàn lương. Bị cáo Tiến cũng gửi lời xin lỗi tới gia đình ba chiến sĩ công an hi sinh.
"Dù không trực tiếp gây ra cái chết nhưng bị cáo rất ân hận vì mình có mặt tại hiện trường mà không thể ngăn cản hành vi của các bị cáo khác, khiến các chiến sĩ công an hi sinh", bị cáo Tiến nói.
Các bị cáo nghe tòa tuyên án.
Bị cáo Lê Đình Doanh gửi lời xin lỗi đến gia đình ba chiến sĩ hi sinh, mong được hưởng khoan hồng để sớm trở về với gia đình.
Là bị cáo nữ duy nhất, Bùi Thị Nối khi trình bày nói nhiều vấn đề không liên quan nên liên tục bị chủ tọa nhắc nhở. Bà Nối cho rằng "bị cáo ăn chay, không làm gì đáng tiếc, nên nhờ luật sư giúp đỡ".
Không có căn cứ kháng cáo
Tại phần tranh luận, nhiều luật sư bào chữa cho rằng có dấu hiệu vi phạm tố tụng, không khách quan khi vụ án xảy ra ở Hà Nội và Công an Hà Nội lại là đơn vị điều tra. Hơn nữa, các lực lượng công an tiến vào thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức có phải đang thi hành công vụ không cũng chưa được làm rõ. Luật sư đề nghị công khai kế hoạch bảo vệ của Công an Hà Nội.
Về thu thập chứng cứ, luật sư cho rằng video lời khai của các bị cáo tại toà sơ thẩm có sự cắt ghép. Video thực hiện trong quá trình điều tra nhưng lại "chạy chữ là bị cáo".
Luật sư của Nguyễn Quốc Tiến nói thân chủ mua lựu đạn giả. Bị cáo Tiến biết điều này sau khi sử dụng hai quả mà không phát nổ. Vì thế, luật sư cho rằng không thể cáo buộc Tiến phạm tội Giết người như bản án sơ thẩm.
Một số luật sư cho rằng bị cáo Hiểu, Công, Tiến không trực tiếp thực hiện hành vi giết người mà chỉ chống người thi hành công vụ nên đề nghị đổi tội danh.
Đại diện VKS trình bày quan điểm đối đáp. Ảnh: NAM ANH.
Đối đáp, đại diện VKSND Cấp cao tại Hà Nội nói theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, vụ án xảy ra ở Hà Nội nên Công an Hà Nội điều tra là đúng thẩm quyền. Hơn nữa, từ khi xảy ra vụ án đã có sự kiểm sát của VKSND Hà Nội cùng các luật sư tham gia nên "không thể nói không khách quan".
Về việc có phải công an về Đồng Tâm thi hành nhiệm vụ hay không, đại diện VKS cho rằng đây là địa bàn phức tạp từ lâu. Trước thời điểm xảy ra vụ án, Công an Hà Nội đã có kế hoạch đảm bảo mục tiêu, an ninh trật tự ở xã Đồng Tâm.
Khi công an tiến đến cổng làng Hoành, các bị cáo với sự chuẩn bị từ trước đã đứng trên nóc nhà ông Kình bắn pháo sáng, ném lựu đạn, bom xăng chống đối. VKS khẳng định lực: "Lượng chức năng trong trường hợp này đang thi hành nhiệm vụ. Hành vi chống đối ở đây là chống người thi hành công vụ".
Cơ quan công tố xác định bị cáo Công, Hiểu là người tổ chức cuộc họp lôi kéo người dân, phân công nhiệm vụ. Công quay video và phát trực tiếp trên mạng xã hội, tuyên bố chống đối lực lượng chức năng, "giết từ 300 đến 500 người".
Hai người này nhờ Tiến mua lựu đạn. Việc không nổ là nằm ngoài ý muốn của các bị cáo bởi vậy "không thể nói Tiến biết là lựu đạn giả nên không liên quan". Theo VKS, còn có các chứng cứ và lời khai của các bị cáo khác khẳng định bị cáo Hiểu và Công là người tổ chức tuyên truyền, phân công nhiệm vụ cho đồng bọn.
VKS ghi nhận việc video lời khai của các bị cáo trình chiếu tại toà sơ thẩm "có dấu hiệu cắt ghép". Tuy nhiên đây chỉ là "video mô phỏng để mọi người tiện theo dõi tại toà". Tài liệu chứng cứ buộc tội đã có trong các biên bản ghi lời khai, dấu vết khác.
Trước việc có bị cáo trình bày đã bị hạn chế quyền kháng cáo khi bị tạm giam, đại diện VKS nói qua hai ngày xét xử, 6 bị cáo đều "giữ nguyên kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, không phàn nàn". Vì thế, việc cho rằng quyền kháng cáo bị hạn chế là "không có căn cứ".
Hình phạt thích đáng cho những kẻ cầm đầu vụ án Đồng Tâm
Sau hai ngày xét xử, TAND Cấp cao tại Hà Nội đã tuyên, bác toàn bộ đơn xin giảm nhẹ hình phạt của 6 bị cáo trong vụ án "Giết người", "Chống người thi hành công vụ" xảy ra tại xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội..
Cụ thể, bị cáo Lê Đình Công, Lê Đình Chức bị y án tử hình; Lê Đình Doanh tù chung thân; Bùi Viết Hiểu 16 năm tù và Nguyễn Quốc Tiến 13 năm tù cùng về tội "Giết người". Bị cáo Bùi Thị Nối bị tuyên y án 6 năm tù giam về tội "Chống người thi hành công vụ".
HĐXX tuyên án cuối giờ chiều ngày 9/3.
Theo Tòa phúc thẩm, hành vi của các bị cáo là đặc biệt nguy hiểm, bất chấp pháp luật, coi thường tính mạng, sức khỏe của người khác. Hành vi phạm tội có tổ chức, cách thức thực hiện tội phạm dã man. Hậu quả, 3 chiến sĩ công an làm nhiệm vụ đã hy sinh.
Quá trình thực hiện hành vi phạm tội, các bị cáo đã có sự bàn bạc, phân công; sử dụng vũ khí, phương tiện có khả năng sát thương cao. Cấp sơ thẩm tuyên phạt các bị cáo Lê Đình Công, Lê Đình Chức về tội tử hình giết người với các tình tiết định khung là giết người có tổ chức, giết nhiều người, giết người người đang thi hành công vụ, giết người bằng phương pháp có khả năng làm chết nhiều người, có tính chất côn đồ… là hoàn toàn phù hợp, đúng với tính chất, mức độ hành vi phạm tội của các bị cáo.
Tại tòa phúc thẩm, các bị cáo xuất trình một số tình tiết giảm nhẹ. HĐXX ghi nhận các tình tiết này.
Mặc dù áp dụng thêm các tình tiết giảm nhẹ trên, tuy nhiên, xét vai trò, tính chất, mức độ hành vi phạm tội của các bị cáo, hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, mức án cấp sơ thẩm đã áp dụng với các bị cáo là đúng quy định của pháp luật, tương xứng mức độ, hành vi phạm tội của các bị cáo. Do đó, không có căn cứ chấp nhận kháng cáo của các bị cáo cũng như phần bào chữa của các luật sư.
Xét kháng cáo của bị cáo Bùi Thị Nối, Tòa phúc thẩm thấy, bị cáo Nối bị Lê Đình Công, Lê Đình Kình, Bùi Viết Hiểu lôi kéo; vì nhận thức hạn chế nên đã đi theo và thực hiện hành vi phạm tội.
Bị cáo Nối đã cùng với các bị cáo khác đã trực tiếp thực hiện hành vi tấn công lực lượng chức năng bằng những hung khí nguy hiểm như gạch đá, bom xăng, túyp sắt gắn dao bầu.
Tòa sơ thẩm đã từng xem xét bị cáo là nông dân chất phác, nhận thức hạn chế, bị lôi kéo, không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra cái chết của 3 chiến sĩ công an. VKS đã rút 1 phần truy tố, chuyển tội danh cho bị cáo từ "Giết người" sang "Chống người thi hành công vụ". Cấp sơ thẩm đã xem xét, tuyên phạt bị cáo theo đề nghị của VKS là đúng người, đúng tội, không oan.
Tại tòa, bị cáo và luật sư bào chữa đề nghị HĐXX cho bị cáo được hưởng án treo, song Tòa xét thấy không có căn cứ chấp nhận, cần giữ nguyên mức án như cấp sơ thẩm đã tuyên.
