Ứng phó với sự lây lan liên lục địa của dòng virus cúm gia cầm HPAI

Bảo vệ và chuyển đổi chuỗi giá trị gia cầm trước HPAI

Tổ chức Nông lương Liên hợp quốc (FAO) và Tổ chức Thú y Thế giới (WOAH/OIE), trong khuôn khổ toàn cầu về kiểm soát tiến bộ bệnh động vật xuyên biên giới (GF-TAD), đã hợp tác soạn thảo chiến lược toàn cầu 10 năm để phòng ngừa và kiểm soát bệnh cúm gia cầm độc lực cao (HPAI), nhằm ứng phó với sự lây lan liên lục địa và những thay đổi trong dòng virus HPAI đang lưu hành (Gs/GD, đặc biệt là dòng 2.3.4.4b).

Đây là chiến lược thay thế kế hoạch được công bố năm 2007, nhấn mạnh cách tiếp cận mang tính hệ thống nhằm bối cảnh hóa mối đe dọa từ HPAI và nỗ lực hướng tới chuyển đổi lâu dài trong ngành gia cầm.

Chiến lược phòng chống cúm gia cầm độc lực cao giai đoạn 2024-2033 tập trung mạnh mẽ vào cách tiếp cận Một Sức khỏe để đảm bảo sự hợp tác tích hợp với các lĩnh vực y tế công cộng, động vật hoang dã và môi trường nhằm ngăn chặn, bảo vệ và chuyển đổi chuỗi giá trị gia cầm trong nỗ lực phòng chống HPAI. Khuyến khích việc sử dụng các phương tiện bảo vệ chuỗi giá trị gia cầm sẵn có và được mở rộng nhằm giảm gánh nặng lây nhiễm và tổn thất.

Ngoài ra, chiến lược sửa đổi cung cấp một khuôn khổ để các nước triển khai kế hoạch quốc gia hiệu quả cho việc phản ánh diễn biến của dịch bệnh và những tiến bộ khoa học mới, phù hợp với từng bối cảnh cụ thể.

Theo FAO và WOAH, để đạt được tầm nhìn toàn cầu, cần thực hiện một loạt các hành động liên kết chặt chẽ. Trước tiên, cần thiết lập cơ cấu quản trị để điều phối, giám sát và báo cáo việc thực hiện chiến lược thông qua các cơ chế hiện có.

Bên cạnh đó, việc tham gia với các đối tác công và tư nhân quốc tế là cần thiết để tăng cường phối hợp và hợp tác, nhằm hỗ trợ thực hiện chiến lược một cách hiệu quả. Kế hoạch truyền thông phải được xây dựng và triển khai nhằm đảm bảo nhận thức về chiến lược, tuyên bố quan điểm, cập nhật tiến độ và vận động hỗ trợ kỹ thuật cùng đầu tư tài chính cho các chiến lược phòng ngừa và kiểm soát HPAI quốc gia.

Hỗ trợ OFFLU, mạng lưới chuyên môn toàn cầu của OIE/FAO về cúm động vật, cũng là một yếu tố quan trọng. OFFLU sẽ cung cấp đầu vào kỹ thuật và lãnh đạo chuyên môn toàn cầu, khu vực và quốc gia trong hợp tác khoa học, giám sát toàn cầu, cũng như tạo và phổ biến kiến thức kỹ thuật.

Hơn nữa, việc tạo điều kiện phát triển hướng dẫn quốc tế để hỗ trợ áp dụng các chiến lược kiểm soát dịch bệnh dựa trên cơ sở khoa học, bao gồm tăng cường an toàn sinh học trong chuỗi giá trị và sử dụng các chương trình tiêm chủng HPAI an toàn, hiệu quả khi thích hợp, sẽ là biện pháp phòng ngừa và kiểm soát bổ sung cần thiết.

Ngoài ra, khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho các quốc gia báo cáo quốc tế về các đợt bùng phát HPAI và phổ biến kịp thời các phân tích toàn cầu. Tham gia với các đối tác Bốn bên (FAO, UNEP, WHO và WOAH) sẽ hỗ trợ các quốc gia triển khai phương pháp tiếp cận Một Sức khỏe nhằm ngăn ngừa và kiểm soát HPAI ở gia cầm cũng như bảo vệ động vật hoang dã và sức khỏe cộng đồng.

Tận dụng Sáng kiến Chuyển đổi chăn nuôi bền vững sẽ hỗ trợ các khu vực và quốc gia tăng cường chuỗi giá trị gia cầm và nâng cao khả năng phục hồi trước HPAI, các bệnh truyền nhiễm khác và các áp lực trong tương lai, bao gồm cả các cú sốc về khí hậu.

Trọng tâm là cách tiếp cận Một sức khỏe

Với tầm nhìn về việc phòng ngừa và kiểm soát HPAI hiệu quả, phù hợp với quá trình chuyển đổi bền vững của hệ thống nông sản thực phẩm, chiến lược này xem xét tất cả các loại virus LPAI và HPAI, bao gồm cả virus LPAI lây từ động vật sang người, đặc biệt là dòng H5N1 2.3.4.4b.

Với trọng tâm là cách tiếp cận Một sức khỏe, chiến lược tập trung vào các hành động sẽ được ngành thú y triển khai, phối hợp với các ngành khác, nhằm phòng ngừa và kiểm soát HPAI, từ đó bổ sung các chiến lược và hướng dẫn khác về cúm gia cầm.

Những đối tượng được hưởng lợi bao gồm dịch vụ thú y quốc gia, các dịch vụ về động vật hoang dã, môi trường và y tế công cộng, cộng đồng kinh tế khu vực, khu vực tư nhân, các cơ sở nghiên cứu và giáo dục, cùng các tổ chức xã hội dân sự liên quan đến sức khỏe động vật, phúc lợi, chuỗi sản xuất và giá trị cũng như phòng chống và kiểm soát bệnh có nguồn gốc từ động vật.

Để đạt được mục tiêu này, cần khuyến khích sự tham gia với các nền tảng Một sức khỏe hiện có hoặc thành lập các nền tảng Một sức khỏe cấp khu vực và quốc gia để làm việc với các đối tác Bốn bên trong khu vực.

Việc tổ chức chia sẻ và cập nhật thông tin thường xuyên trong khu vực về HPAI, nêu bật bối cảnh khu vực và dự đoán các giai đoạn lây truyền rủi ro cao liên quan đến việc gia tăng buôn bán gia cầm và di cư của chim hoang dã, cũng rất quan trọng.

Bên cạnh đó, cần tạo điều kiện phát triển mạng lưới phòng thí nghiệm khu vực và nâng cao năng lực phòng thí nghiệm tham chiếu để cải thiện khả năng phát hiện và xác định đặc tính của virus HPAI.

Cần thu hút các bên liên quan tham gia đánh giá chuỗi giá trị gia cầm trong khu vực để xác định các lĩnh vực chính cần chuyển đổi sẽ giúp nâng cao hiệu quả của các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát HPAI.