Nhà văn Tống Phước Bảo chia sẻ trong Talk show giới thiệu "Truyện ngắn đặc sắc 2025" tại TP.HCM. Ảnh: Sbooks.
“Truyện ngắn đặc sắc 2025” do Nhà xuất bản Văn Học tuyển chọn, quy tụ những tác giả có khát vọng trình hiện con người trong chiều kích thẩm mỹ mới. Có tác giả từng rời xa văn chương để dấn thân vào đời, rồi quay về với con chữ để được kể hăng say. Có tác giả viết như để níu giữ ký ức đang dần tan vào quên lãng. Từ những hành trình riêng ấy, họ có được những tác phẩm vừa vặn trong cái khuôn khổ thể loại nhưng có sức vang vọng để chạm đến tâm hồn độc giả.
Trong tuyển tập “Truyện ngắn đặc sắc 2025”, có truyện ngắn gần gũi và nhẹ bẫng như làn sương sớm, có truyện ngắn đan xen thực tế và huyền sử tạo nên một thế giới nửa thực nửa mơ. Lại có truyện ngắn đặc quánh bóng tối, nặng như một tiếng thở dài không dứt, tưởng như cả kiếp người vừa trôi qua trước mắt. Và có những truyện ngắn còn thấp thoáng hiện lên cả quá khứ và hiện tại của đất nước, những tháng ngày chiến tranh biến động, những vết thương tập thể vẫn chưa kịp liền da.
“Truyện ngắn đặc sắc 2025” dẫn dắt bạn đọc từ miền biên ải bạt ngàn lá xanh, đến chốn mênh mông lấp loáng trên đầu con sóng, mở ra bức tranh lập thể về xã hội đương đại. Thoạt nhìn, tưởng chừng chúng rời rạc nhưng sâu bên trong là bao sợi dây vô hình nối kết các phận người với nhau. Cái mừng lẫn cái khổ buông lơi giữa đời, mà ở đây cái buồn khổ như sự thể có tính lây lan, để người với người cũng còn ở đấy nâng đỡ, sẻ chia thì ấy đã là cái mừng. Đó có thể là lần đối thoại giữa người chinh chiến suốt mấy chục năm với một kẻ tóc xanh, giữa kẻ đã trải bao thăng trầm với người mới bước vào đời, giữa người đàn bà khốn khổ bị mù và người thanh niên tri thức sáng mắt.
Các nhân vật trong “Truyện ngắn đặc sắc 2025” không đến mức là hình tượng điển hình. Các nhân vật được cá nhân hóa khiến cho người đọc tưởng chừng mấy ai có chuyện đời như vậy, nhưng họ để lại những bâng khuâng và những ưu tư. Đọc các truyện ngắn “Chuyến đò đêm xuân” của Trần Nguyễn Anh, “Người kể chuyện châu thổ” của Tống Phước Bảo, “Săn mây” của Phan Ngọc Chính”, “Mả ông ăn mày” của Phan Xuân Luật, “Người vớt trăng đêm” của Nguyễn Luân hoặc “Người đóng móng ngựa ở Háng Chái” của Tống Ngọc Hân bỗng thấy có những con người rất đỗi bình thường, thậm chí lắm khi đớn hèn. Tuy nhiên, trong hoàn cảnh nghiệt ngã nhất, họ vẫn âm thầm giữ lấy phẩm giá con người. Đó là sự kiên trì của cái thiện trên nhân gian.
Tập truyện ngắn quy tụ 20 tác giả quen thuộc. Ảnh: Sbooks.
Dẫu đa dạng về đề tài, “Truyện ngắn đặc sắc 2025” vẫn chọn lựa theo hướng coi trọng ân tình. Chính những ân tình làm nên phẩm chất con người Việt Nam, vẫn luôn âm thầm chảy trong từng mạch đời, nâng đỡ chúng ta qua bao biến thiên. Những câu chuyện khiến ta tin thật vào khổ đau, nhưng cũng tin vào tự do, tin vào hạnh phúc. Bởi lẽ ấy mà con người ta mới có thể hằng sống với Đặc Tính Người, là biết mơ ước, biết yêu thương, biết tìm về nguồn cội để không lạc mất chính mình.
Lật giở từng trang “Truyện ngắn đặc sắc 2025” cũng nhận ra được giữa những tháng ngày chộn rộn tưởng như không còn gì để neo đậu, thì vẫn còn đất trời quê hương, làng nước, chòm xóm, láng giềng, nghề truyền thống… Đôi khi, những điều mơ hồ nhất, không định giá bằng vật chất, lại giúp con người không lạc mất đường về.
Trong dòng chảy công nghệ số, một vài tác giả góp mặt “Truyện ngắn đặc sắc 2025” trực tiếp nhắc nhở về bản sắc văn hóa và niềm tin dân gian. Truyện ngắn “Cánh sếu thiên di” của Đỗ Tiến Thụy hoặc truyện ngắn “Dưới ánh chiều tà” của Lê Vi Thủy là những khoảng lặng, để thấu hiểu những trầm tích ít ai nâng niu, để âu lo những đổi thay ít ai đo lường.
20 tác phẩm đứng chung “Truyện ngắn đặc sắc 2025” chưa có đột phá về giọng điệu hay cấu trúc, nhưng mỗi tác giả đều nỗ lực chắt chiu vui buồn để chạm đến tâm hồn độc giả hôm nay.
