Nhạc sĩ Thế Hiển là một trong số ít người sáng tác được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân. Nhạc sĩ Thế Hiển trở thành Nghệ sĩ Nhân dân nhờ thể hiện bản thân ở khả năng biểu diễn chính những ca khúc của mình.
Nhạc sĩ Thế Hiển (1955-2025). Ảnh: TL.
Không phải dạng hào hoa đẹp trai, nhưng nhạc sĩ Thế Hiển chinh phục đám đông bằng sự gần gũi và thân thiện. Bất kỳ không gian nào, hễ ai yêu cầu thì nhạc sĩ Thế Hiển sẵn sàng ôm đàn hát liên tục hàng chục ca khúc. Thậm chí, giữa chốn nhộn nhịp nào đó, chính nhạc sĩ Thế Hiển cũng gợi ý để mình được góp vui mấy tiết mục. Đó là một phẩm chất không dễ tìm thấy, trong nhịp điệu xã hội càng ngày càng nhiều toan tính hôm nay. Nhạc sĩ Thế Hiển giống như lãng tử cuối cùng của đô thị phương Nam, cứ hồn nhiên ôm đàn thong dong ca hát từ cao ốc ngột ngạt đến biên giới xa xôi.
Nơi khởi nghiệp của nhạc sĩ Thế Hiển là Đoàn ca nhạc Bông Sen TP.HCM. Năm 1983, khi theo đơn vị phục vụ bộ đội đóng quân trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, ca sĩ Thế Hiển bỗng dưng cao hứng sáng tác ca khúc “Hát về anh” với những chia sẻ xao xuyến: “Một ba lô, cây súng trên vai, người chiến sĩ quen với gian lao/ Ngày dài đêm thâu vẫn có những người lính trẻ, nặng tình quê hương canh giữ trên miền đất mẹ”.
Không ngờ, ca khúc “Hát về anh” nhanh chóng lan tỏa, và ca sĩ Thế Hiển có thêm "thân phận" nhạc sĩ Thế Hiển. Hơn 40 năm qua, đã có rất nhiều ca sĩ biểu diễn “Hát về anh”, nhưng gây ấn tượng mạnh mẽ nhất cho giới mộ điệu vẫn là hình ảnh nhạc sĩ Thế Hiển vừa đàn vừa hát: “Cho em thơ ngủ ngon và vui bước sớm hôm đến trường/ Cho yên vui mùa xuân đôi lứa còn hẹn hò ước mơ/ Ðã có những hy sinh khó nói hết bằng lời/ Nên đọng lại trong tôi những nghĩ suy”.
Hình ảnh quen thuộc của nhạc sĩ Thế Hiển trong các chuyến lưu diễn. Ảnh: TL.
Sau sự trẻ trung và sự ân tình của ca khúc “Hát về anh”, nhạc sĩ Thế Hiển tiếp tục có ca khúc “Nhánh lan rừng” viết năm 1987. Câu chuyện người chiến sĩ biên phòng lại xuất hiện với một vẻ đẹp khác trong âm nhạc Thế Hiển: “có người chiến sĩ áo vương bụi đường xa, đi giữa dòng người qua phố phường đông vui”. Nhờ ca khúc “Nhánh lan rừng” của nhạc sĩ Thế Hiển, mọi người hiểu thêm giá trị cuộc sống thanh bình: “Nhớ lúc chiến đấu, khi dừng chân bên bờ suối vắng/ Thấy nhánh lan rừng lá vẫn xanh trên cành cháy khô/ Gợi lên lời hát trong tâm tư người lính trẻ/ Gió mưa không phai tàn loài hoa trắng phong lan”.
Từ sức bật của “Hát về anh” và “Nhánh lan rừng”, nhạc sĩ Thế Hiển có thêm nhiều ca khúc biểu dương những chiến sĩ biên phòng như “Chiều xuân trên biên cương”, “Chiến sĩ biên phòng hành khúc”, “Đường tuần tra biên giới”, “Tiếng hát biên phòng trên đảo Thạnh An”...
Xét ở góc độ chuyên môn, tài năng của nhạc sĩ Thế Hiển không phải vượt trội. Thế nhưng, phong cách cống hiến không chút e ngại “rừng âm u, mây núi mênh mông/ ngày nắng cháy, đêm giá lạnh đầy” đã giúp ông có được một chỗ đứng vững chắc trong làng nghệ thuật. Nhạc sĩ Thế Hiển có lẽ là người duy nhất trong giới âm nhạc Việt Nam đã 6 lần đi cùng các đoàn công tác đến quần đảo Trường Sa. Không những ông đã hát với lính đảo, mà ông còn sáng tác các ca khúc “Vỏ ốc biển”, “Hành khúc chiến sĩ tàu ngầm”, “Lính đảo Trường Sa”, “Khúc hát tự hào HQ 561”...
Nhạc sĩ Thế Hiển đã sống một cuộc đời sôi nổi và đam mê. Ảnh: TL.
Ngoài đam mê “xin hát mãi về anh, người chiến sĩ biên cương”, nhạc sĩ Thế Hiển cũng rất có duyên với những ca khúc đặt hàng cho địa phương hoặc cho doanh nghiệp. Riêng mảng ca khúc thiếu nhi, ông vừa có sáng tác “Nhong nhong nhong” vui nhộn “nhong nhong nhong cha làm con ngựa, để cho con vui tiếng cười”, lại vừa có sáng tác “Dấu chấm hỏi” day dứt “Tại sao sinh em trong cuộc đời, mà sao không cho em tình người/ Tại sao em lang thang lạc loài, em nào có tội gì đâu/ Tuổi thơ em không một mái nhà, tuổi thơ em không được đến trường/ Tuổi thơ em bơ vơ đầu đường, xin từng hạt cơm rơi, xin từng hạt cơm rơi”.
Nhạc sĩ Thế Hiển đã sống 70 năm sôi nổi trên dương gian. Ông cưới vợ cả thảy 4 lần, mà người phụ nữ nào cũng dành cho ông nhiều lưu luyến và trân trọng. Nhạc sĩ Thế Hiển nhẹ nhàng trút hơi thở cuối cùng, vì dễ mấy ai “đi giữa dòng người qua phố phương đông vui” có được thành tựu và phúc phận như ông.
