Thu hút vốn đầu tư lớn
Bảy tháng qua, các khu công nghiệp (KCN), khu chế xuất (KCX) tại TP.HCM tiếp tục là điểm đến hấp dẫn của nhà đầu tư trong và ngoài nước. Tổng vốn đầu tư nước ngoài vào KCN, KCX của Thành phố đạt hơn 2,4 tỷ USD, gồm 133 dự án cấp mới với hơn 1 tỷ USD vốn đăng ký và 106 dự án điều chỉnh với vốn tăng thêm hơn 1,3 tỷ USD. Bên cạnh đó, vốn đầu tư trong nước đạt hơn 1,4 tỷ USD, bao gồm 74 dự án cấp mới với trên 1,1 tỷ USD và 35 dự án điều chỉnh với vốn tăng thêm gần 298 triệu USD.

Tính đến nay, các KCN, KCX TP.HCM (mới) có tổng cộng 5.707 dự án đầu tư còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư đăng ký là hơn 74 tỷ USD. Ảnh: Tường Tú.
Cụ thể, tại TP.HCM, tổng vốn đầu tư thu hút đạt hơn 349 triệu USD, bằng 58% kế hoạch. Trong đó, vốn đầu tư nước ngoài hơn 55 triệu USD (16 dự án cấp mới với hơn 33 triệu USD và 14 dự án điều chỉnh với hơn 22 triệu USD tăng thêm). Vốn đầu tư trong nước đạt trên 293 triệu USD, gồm 40 dự án cấp mới hơn 100 triệu USD và 21 dự án điều chỉnh với gần 193 triệu USD tăng thêm.
Tại Bà Rịa – Vũng Tàu, kết quả nổi bật hơn khi tổng vốn đầu tư thu hút đạt hơn 2 tỷ USD, vượt 110% kế hoạch. Trong đó, vốn đầu tư nước ngoài chiếm hơn 1,3 tỷ USD (23 dự án cấp mới với hơn 421 triệu USD và 17 dự án điều chỉnh với hơn 879 triệu USD tăng thêm). Vốn đầu tư trong nước đạt hơn 778 triệu USD, bao gồm 18 dự án cấp mới hơn 697 triệu USD và 10 dự án điều chỉnh với hơn 81 triệu USD.
Bình Dương cũng ghi nhận sự tăng trưởng tích cực với hơn 1,4 tỷ USD vốn đầu tư, đạt 115% kế hoạch. Trong đó, vốn đầu tư nước ngoài hơn 1 tỷ USD (94 dự án cấp mới hơn 644 triệu USD và 75 dự án điều chỉnh với hơn 422 triệu USD tăng thêm). Vốn đầu tư trong nước hơn 359 triệu USD, gồm 16 dự án cấp mới hơn 335 triệu USD và 4 dự án điều chỉnh với hơn 24 triệu USD.
Tính đến thời điểm hiện tại, trong tổng số 5.707 dự án còn hiệu lực tại các KCN, KCX TP.HCM, khu vực trung tâm Thành phố chiếm 1.764 dự án, Bà Rịa – Vũng Tàu có 635 dự án và Bình Dương dẫn đầu với 3.308 dự án. Về cơ cấu vốn, có 3.505 dự án có vốn đầu tư nước ngoài với tổng vốn hơn 56 tỷ USD, cùng 2.202 dự án vốn đầu tư trong nước với hơn 18 tỷ USD đăng ký.
Hình thành bộ tiêu chí “xanh”
Về nghiên cứu đề xuất hình thành bộ tiêu chí “xanh” nhằm đánh giá tác động của các KCN, KCX Thành phố đảm bảo lộ trình chuyển đổi “xanh” trong thời kỳ mới, ngày 11/4/2023, UBND TP.HCM đã ban hành Quyết định số 1353 phê duyệt Đề án “Định hướng phát triển các KCN, KCX TP.HCM giai đoạn 2023 - 2030 và tầm nhìn đến năm 2045" và Quyết định số 1354 ban hành Kế hoạch triển khai Đề án này.

TP.HCM tập trung thu hút các ngành nghề được hưởng “cơ chế luồng xanh”, cho phép tích hợp các thủ tục vào một quy trình rút gọn thống nhất. Ảnh: Tường Tú.
Trong giai đoạn 2024 – 2025, TP.HCM lập Đề án thí điểm chuyển đổi 5 khu công nghiệp, khu chế xuất gồm: KCN Tân Bình, KCN Cát Lái, KCN Hiệp Phước, KCN Bình Chiểu và KCX Tân Thuận. Đây sẽ là những điểm mẫu để từ đó rút kinh nghiệm, hoàn thiện mô hình và lộ trình chuyển đổi “xanh” cho toàn hệ thống. Hiện Ban Quản lý các Khu chế xuất và Công nghiệp TP.HCM đang hoàn thiện hồ sơ, dự kiến trình UBND Thành phố phê duyệt trong tháng 8/2025.
Theo định hướng phát triển, TP.HCM (cũ) sẽ trở thành trung tâm tài chính – dịch vụ – công nghệ cao; Bình Dương (cũ) giữ vai trò thủ phủ công nghiệp - công nghệ cao; Bà Rịa – Vũng Tàu (cũ) phát triển thành trung tâm kinh tế biển và khu thương mại tự do. Trên nền tảng đó, TP.HCM định hướng chuyển đổi các KCN, KCX của mình theo hướng sản xuất công nghệ cao, gắn với đổi mới sáng tạo, dịch vụ phục vụ công nghiệp và ứng dụng khoa học - công nghệ tiên tiến.
Về chiến lược thu hút đầu tư, Ban Quản lý các Khu chế xuất và Công nghiệp tập trung thu hút có chọn lọc, ưu tiên các dự án công nghệ cao, giá trị gia tăng lớn và có tác động lan tỏa như sản xuất vi mạch, bán dẫn, công nghệ sinh học, năng lượng tái tạo, trung tâm dữ liệu, nghiên cứu và phát triển. Đặc biệt, chú trọng các dự án ít chịu tác động của hàng rào thuế quan thương mại như dịch vụ phần mềm hay hạ tầng dữ liệu.
Đồng thời áp dụng cơ chế thủ tục đầu tư đặc biệt theo Điều 36a Luật số 57/2024/QH15 đối với các ngành nghề thuộc lĩnh vực công nghệ cao, đổi mới sáng tạo, công nghệ bán dẫn, chế tạo linh kiện, vi mạch điện tử,… đầu tư vào các KCN, KCX TP.HCM. Theo đó, các ngành nghề này được hưởng “cơ chế luồng xanh”, cho phép tích hợp các thủ tục về đầu tư, xây dựng, môi trường, phòng cháy chữa cháy vào một quy trình rút gọn thống nhất. Qua đó, rút ngắn thời gian triển khai dự án, tạo cơ chế thuận lợi, cạnh tranh và thu hút nhà đầu tư chiến lược.