Chuyển đổi xanh và giảm phát thải
Ông Bùi Minh Trí - Trưởng Ban Quản lý các Khu chế xuất và Công nghiệp TP.HCM (HEPZA) cho biết: Với 30 năm hình thành và phát triển, các khu công nghiệp (KCN), khu chế xuất trên địa bàn thành phố đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử trong việc đặt nền móng đầu tiên cho thu hút đầu tư nước ngoài (FDI) vào TP.HCM nói riêng và cả nước nói chung; đồng thời, thúc đẩy phát triển đô thị khu vực xung quanh khu công nghiệp và hình thành hành lang pháp lý trong suốt quá trình hoạt động, hướng tới mục tiêu phát triển kinh tế xanh và bền vững của Thành phố.
TP.HCM tái cơ cấu các ngành công nghiệp trong các khu công nghiệp theo hướng công nghệ cao, công nghiệp xanh và hướng tới nền kinh tế các-bon thấp. Ảnh: Tường Tú.
Trước bối cảnh đất nước ngày càng hội nhập sâu rộng hơn vào nền kinh tế thế giới, việc chuyển đổi xanh, phát triển bền vững, kinh tế tuần hoàn là một xu hướng tất yếu; các tiêu chuẩn mới trong thương mại và đầu tư quốc tế đang dần định hình theo hướng gắn thương mại và đầu tư với các tiêu chí về giảm phát thải khí nhà kính, giảm phát thải các-bon và phát triển bền vững; trong đó, các tiêu chí về môi trường, chuyển đổi năng lượng… cũng từng bước được thực hiện tại một số nước phát triển.
Điều đó đặt ra cho các KCN, khu chế xuất của TP.HCM cần phải đổi mới và tái cơ cấu các ngành công nghiệp theo hướng công nghệ cao, công nghệ xanh, giảm phát thải khí các-bon và tham gia vào chuỗi sản xuất toàn cầu, tăng các ngành công nghiệp thâm dụng công nghệ, tập trung xây dựng mới các KCN theo các mô hình KCN chuyên ngành, như: công nghiệp dược, điện điện tử, cơ khí chế tạo, lương thực thực phẩm,... gắn với chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo nhằm phát triển bền vững các KCN.
Theo HEPZA, với mục tiêu phát triển một nền công nghiệp xanh, công nghiệp sạch, có chất lượng cao; đặc biệt, tập trung thu hút đầu tư và phát triển các ngành công nghiệp tiên tiến vào các KCN, khu chế xuất trên địa bàn thành phố, như: chip, bán dẫn, rô bốt, thiết bị y khoa… thì việc di dời các nhà máy nằm trong nội thành thành phố hoặc chuyển đổi sang công nghệ mới, công nghệ xanh và sạch, sử dụng ít năng lượng và giảm phát thải trong giai đoạn hiện nay là yêu cầu cấp thiết của Thành phố.
Hiện nay, HEPZA đang đẩy mạnh tuyên truyền, tư vấn và hướng dẫn các nhà đầu tư thực hiện các dự án đầu tư vào các KCN, khu chế xuất, đặc biệt là các dự án thuộc công nghệ cao, bán dẫn, trung tâm dữ liệu và đổi mới sáng tạo; phổ biến rộng rãi các chính sách kích cầu đầu tư của TP.HCM nhằm khuyến khích các doanh nghiệp trong nước và các doanh nghiệp FDI đổi mới công nghệ để nâng cao năng suất và năng lực cạnh tranh, hướng tới mục tiêu phát triển xanh và bền vững của Thành phố.
Phát triển theo hướng xanh, bền vững
Ông Bùi Minh Trí - Trưởng ban HEPZA cho hay: Hiện tại, UBND TP.HCM đã ban hành Kế hoạch triển khai thực hiện Đề án “Định hướng phát triển các KCN, khu chế xuất của TP.HCM giai đoạn 2023-2030 và tầm nhìn đến năm 2045”. Trong đó, TP.HCM sẽ tập trung tổ chức chuyển đổi 5 KCN, khu chế xuất trên địa bàn thành phố, gồm: Tân Thuận, Bình Chiểu, Tân Bình, Cát Lái 2 và Hiệp Phước nhằm chuyển đổi các KCN, khu chế xuất này theo hướng đẩy mạnh phát triển kinh tế tuần hoàn và phát triển xanh, bền vững và giảm phát thải các-bon trong giai đoạn sắp tới.
Khu chế xuất Tân Thuận được TP.HCM định hướng chuyển đổi theo hướng thu hút các dự án xanh thuộc lĩnh vực công nghệ cao, thân thiện với môi trường. Ảnh: Tường Tú.
Hiện tại, HEPZA tiếp tục phối hợp với Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM để nghiên cứu đối với từng KCN đã được Thành phố lựa chọn thí điểm. Cụ thể, Khu chế xuất Tân Thuận đã được định hướng phát triển từ nay đến kết thúc dự án vào năm 2041 là giữ quỹ đất hiện hữu và dành cho phát triển công nghiệp với tiêu chí thu hút đầu tư là chuyển đổi theo hướng thu hút các dự án thuộc lĩnh vực công nghệ cao.
Đồng thời, KCN Hiệp Phước đã được TP.HCM định hướng phát triển chuyển đổi thành KCN Sinh thái - Đô thị - Cảng, theo Dự án “Triển khai KCN sinh thái tại Việt Nam theo hướng tiếp cận từ chương trình KCN sinh thái toàn cầu”. KCN Bình Chiểu đã được TP.HCM định hướng phát triển sau khi hết thời hạn thuê đất vào năm 2048 để phát triển theo hướng dịch vụ, do diện tích đất nhỏ và nằm trong khu dân cư.
Cùng với đó, KCN Cát Lái 2 đã được TP.HCM định hướng phát triển theo đề xuất là chuyển đổi thành một phần của Trung tâm Logistics số 2 - Trung tâm Logistics Cát Lái. Riêng KCN Tân Bình đã được TP.HCM định hướng phát triển sau khi hết thời hạn thuê đất vào năm 2047 để phát triển KCN theo mô hình KCN - Đô thị - Dịch vụ; trong đó, KCN này được đầu tư theo loại hình khu công nghiệp công nghệ cao.
HEPZA hiện đang hoàn thiện và sẽ tham mưu UBND TP.HCM phê duyệt Đề án chuyển đổi thí điểm 5 KCN, khu chế xuất trên địa bàn thành phố; đồng thời, đề xuất các chính sách hỗ trợ của Thành phố cho chuyển đổi các KCN, khu chế xuất này. Qua đó, nhân rộng mô hình chuyển đổi, tái cấu trúc theo hướng phát triển các ngành công nghiệp xanh, sạch, có giá trị gia tăng cao và nâng cao hiệu quả sử dụng đất.
