Theo Quyết định, quản lý CTRSH là trách nhiệm, nghĩa vụ của mọi cơ quan, tổ chức, hộ gia đình và cá nhân có hoạt động làm phát sinh chất thải. Tất cả các đối tượng phát sinh rác thải phải thực hiện phân loại tại nguồn theo ba nhóm: Chất thải có khả năng tái sử dụng, tái chế (giấy thải, nhựa thải, kim loại thải,…);
Chất thải thực phẩm (các phần thải bỏ từ sơ chế, chế biến thức ăn, các loại rau, củ, quả thải bỏ; thức ăn thừa; thực phẩm hỏng;…); CTRSH khác gồm: chất thải cồng kềnh, chất thải nguy hại trong sinh hoạt và rác còn lại. Việc phân loại phải được thực hiện đồng bộ, thống nhất nhằm tăng cường tái sử dụng, tái chế, khai thác tối đa giá trị tài nguyên của CTRSH.
Sơn La ban hành quy định mới về quản lý CTRSH trên toàn tỉnh. Ảnh: Nguyễn Nga.
Quyết định cũng quy định rõ yêu cầu về lưu giữ, chuyển giao chất thải. Bao bì đựng rác phải có màu sắc nhận diện rõ ràng, trong đó túi màu xanh lá dùng cho chất thải thực phẩm và túi màu xám dành cho nhóm rác còn lại.
Bao bì (túi), thiết bị lưu giữ (thùng) phải bảo đảm lưu chứa an toàn chất thải, có kích thước phù hợp với lượng chất thải và thời gian lưu giữ. Bao bì đựng chất thải thực phẩm phải chống thấm, không làm rò rỉ nước và phát tán mùi. Thiết bị lưu giữ phải bảo đảm chống rò rỉ nước, có nắp đậy kín để ngăn phát tán mùi và được dán nhãn nhận diện, phân biệt các loại chất thải. Đối với rác thải cồng kềnh như giường, tủ, bàn, ghế, đệm…, người dân phải thực hiện tháo dỡ, giảm kích thước trước khi vận chuyển đến điểm tập kết hoặc trạm trung chuyển.
Về thu gom và vận chuyển, UBND cấp xã có trách nhiệm bố trí điểm tập kết phù hợp với quy mô dân cư; lựa chọn đơn vị thu gom thông qua đấu thầu, đặt hàng hoặc giao nhiệm vụ theo quy định. Hoạt động thu gom phải tránh giờ cao điểm, bảo đảm mỹ quan đô thị và hạn chế ùn tắc giao thông.
Đối với xử lý chất thải, khuyến khích các hộ gia đình chuyển giao nhóm rác tái chế cho tổ chức, cá nhân thu mua phế liệu hoặc cơ sở tái chế. Chất thải thực phẩm có thể được xử lý tại hộ như ủ phân hữu cơ hoặc tận dụng làm thức ăn chăn nuôi; trong trường hợp không có điều kiện tự xử lý, chất thải phải được đưa đến khu xử lý tập trung bằng các phương pháp hiện đại, thân thiện với môi trường, hạn chế tối đa chôn lấp trực tiếp.
Quyết định cũng quy định rõ trách nhiệm, quyền hạn của hộ gia đình, cá nhân; cơ sở thu gom, vận chuyển, xử lý CTRSH. Sở Nông nghiệp và Môi trường được giao chủ trì tổ chức kiểm tra, hướng dẫn, đồng thời tham mưu điều chỉnh giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý CTRSH sau phân loại, bảo đảm phù hợp thực tế địa phương.
UBND cấp xã giữ vai trò nòng cốt trong tuyên truyền, hướng dẫn nhân dân thực hiện nghiêm quy định. Xây dựng lộ trình xử lý triệt để các bãi rác tự phát, ngăn ngừa phát sinh các bãi chôn lấp tự phát mới; quy hoạch và công bố vị trí điểm tập kết, cơ sở thu gom, vận chuyển, xử lý CTRSH trên địa bàn. Chủ tịch UBND cấp xã chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND tỉnh nếu để xảy ra ô nhiễm môi trường do CTRSH trong phạm vi quản lý.
