Trận mưa lớn do ảnh hưởng của bão số 5 vừa qua đã để lại hậu quả nặng nề cho người dân nhiều địa phương miền núi phía Bắc. Tại xã Tân Kỳ (Thái Nguyên), một trong những hộ chịu thiệt hại nhiều nhất là gia đình ông Hoàng Thông Liều, dân tộc Dao, sống tại thôn Tân Minh.
Chỉ sau một đêm mưa xối xả, gần 1.500 m2 đất đá từ taluy dương bất ngờ sạt xuống, vùi lấp ngôi nhà cấp 4 trị giá hơn 300 triệu đồng là tài sản tích góp cả chục năm lao động vất vả của vợ chồng ông Liều.
"Từ ngày ngôi nhà bị đất đá vùi lấp, gia đình tôi phải dựng tạm một căn lán nhỏ để ở. Cuộc sống vốn đã chật vật nay càng thêm thiếu thốn", ông Liều nghẹn ngào.
Máy xúc đất đá khỏi nhà ông Liều. Ảnh: Quang Linh.
Chính quyền và cộng đồng vào cuộc
Theo ông Đặng Quý Thành - Trưởng thôn Tân Minh, xã Tân Kỳ, trận mưa lớn kéo dài nhiều ngày đã gây ra nhiều đợt sạt lở trên địa bàn, trong đó hộ ông Liều chịu thiệt hại nặng nề nhất. Lượng đất đá khổng lồ tràn xuống khiến phần lớn ngôi nhà bị vùi lấp, không thể sử dụng nếu không được san gạt.
Trước tình hình đó, chính quyền xã Tân Kỳ đã nhanh chóng kêu gọi sự hỗ trợ từ cộng đồng. Lời kêu gọi đã nhận được sự hưởng ứng từ nhiều cá nhân, nhà hảo tâm. Đặc biệt, ông Dương Ngọc Nam và ông Dương Ngọc Huy đã huy động máy xúc, nhiều xe tải cùng nhân công trực tiếp tham gia san gạt, giải phóng khối lượng đất đá khổng lồ tại ngôi nhà của ông Liều.
Ông Hoàng Thông Liều tại nơi ở tạm trong thời gian chờ san gạt đất đá. Ảnh: Quang Linh.
“Nhờ có sự giúp đỡ kịp thời, phần lớn đất đá đã được di dời. Nếu không, gia đình tôi chẳng thể nào quay lại căn nhà này. Công việc của vợ chồng tôi chủ yếu là làm nông, thu nhập chẳng bao nhiêu. Nếu phải xây dựng lại từ đầu thì không biết bao giờ mới có được một mái ấm”, ông Liều chia sẻ.
Không lơ là chủ quan trong tương lai
Không chỉ gia đình ông Liều, xã Tân Kỳ còn có nhiều hộ khác bị ảnh hưởng bởi bão số 5. Ông Bùi Nguyên Quỳnh - Phó Chủ tịch UBND xã Tân Kỳ cho biết, tổng cộng có 6 ngôi nhà trên địa bàn bị thiệt hại, chủ yếu do sạt lở taluy dương, với tổng khối lượng đất đá ước tính trên 4.000 m2. Ngoài ra, khoảng 12,6 ha đất nông nghiệp cũng bị ảnh hưởng, nhiều diện tích hoa màu bị vùi lấp hoặc cuốn trôi.
Thiên tai đã khiến đời sống và hoạt động sản xuất của người dân xã Tân Kỳ gặp nhiều khó khăn. Để khắc phục, chính quyền xã đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ: huy động lực lượng tại chỗ tham gia khắc phục hậu quả, hỗ trợ khôi phục sản xuất cho bà con, đồng thời tiếp tục kêu gọi các tổ chức, cá nhân chung tay cùng địa phương.
“Chúng tôi xác định ưu tiên hàng đầu là đảm bảo an toàn tính mạng cho người dân. Đối với những điểm có nguy cơ sạt lở cao, xã kiên quyết tuyên truyền, vận động bà con di dời đến nơi an toàn. Tài sản có thể khôi phục dần, nhưng tính mạng người dân thì không thể xem nhẹ”, ông Quỳnh nhấn mạnh.
Lượng đất đá phải san gạt ước tính lên tới 1.500 m2. Ảnh: Quang Linh.
Trong khó khăn, tinh thần đoàn kết, lá lành đùm lá rách lại được phát huy mạnh mẽ. Ngoài sự chung tay của chính quyền và các nhà hảo tâm, bà con trong thôn cũng góp sức, góp công hỗ trợ gia đình ông Liều san gạt đất đá, chia sẻ gạo thóc, củi lửa để gia đình vượt qua giai đoạn khốn khó.
Câu chuyện của gia đình ông Hoàng Thông Liều một lần nữa cho thấy sự mong manh của đời sống người dân miền núi trước tác động khắc nghiệt của thiên tai. Khi mưa lớn, đất đá dễ dàng sạt xuống, vùi lấp nhà cửa, ruộng vườn.
Các chuyên gia cho rằng, cùng với giải pháp cấp bách là hỗ trợ khắc phục hậu quả, địa phương cần xây dựng kế hoạch lâu dài nhằm giảm thiểu rủi ro thiên tai: quy hoạch khu dân cư tránh vùng nguy hiểm, củng cố hệ thống thoát nước, xây dựng kè chống sạt lở và tăng cường tuyên truyền cho người dân về kỹ năng phòng tránh mưa lũ.
Chỉ khi có sự chuẩn bị chủ động, kết hợp với tinh thần đoàn kết cộng đồng, cuộc sống của người dân mới bớt đi cảnh “chạy lũ, chạy sạt lở” mỗi mùa mưa bão.
