Tỉnh có đàn heo lớn nhất nước ngăn chặn dịch tả heo Châu Phi

Dịch tả heo Châu Phi lần đầu xuất hiện tại Việt Nam năm 2019, gây thiệt hại nặng nề cho ngành chăn nuôi. Khu vực Đông Nam bộ, đặc biệt các tỉnh Đồng Nai, Bình Dương, Bình Phước và Bình Thuận (cũ)… là những địa phương từng chịu ảnh hưởng nghiêm trọng trong các đợt dịch trước.

Mặc dù đã triển khai nhiều biện pháp kiểm soát, nhưng nguy cơ bùng phát dịch trở lại vẫn rất cao, nhất là tại những địa phương có mật độ đàn heo lớn.

Theo Chi cục Chăn nuôi và Thủy sản Đồng Nai, tỉnh hiện có tổng đàn heo gần 4,2 triệu con, lớn nhất cả nước và nằm trên các tuyến giao thông huyết mạch, khiến áp lực kiểm soát dịch bệnh luôn ở mức rất cao.

Từ ngày 31/7 đến 4/8/2025, sau khi tiếp nhận thông tin về dịch bệnh, lực lượng thú y đã phối hợp chính quyền các xã Sông Ray, An Lộc, Tân Hưng… tiến hành kiểm tra, lấy mẫu xét nghiệm. Kết quả cho thấy heo tại các điểm này đều dương tính với virus dịch tả heo Châu Phi. Tình hình dịch bệnh tại Đồng Nai đang có dấu hiệu tái bùng phát với tốc độ lây lan nhanh và phạm vi rộng.

Từ đầu năm 2025 đến nay, Đồng Nai đã phát hiện 15 ổ dịch tại 12 xã, buộc tiêu hủy gần 3.900 con heo mắc bệnh hoặc chết. So với cùng kỳ năm 2024, số ổ dịch tăng 114,3%, số lượng heo mắc bệnh, chết và tiêu hủy tăng hơn 797,4%.

Ông Nguyễn Trường Giang, Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thủy sản Đồng Nai cho biết: “Phần lớn heo trên địa bàn được nuôi tại các trang trại lớn, áp dụng tiêu chuẩn an toàn sinh học nghiêm ngặt. Tuy nhiên, dịch tả heo Châu Phi hiện chưa có vaccine đặc trị, trong khi chăn nuôi nhỏ lẻ xen kẽ với trang trại vẫn chiếm khoảng 50%, tạo ra nguy cơ lây lan rất cao”.

Đến nay quy mô chăn nuôi trang trại trên địa bàn tỉnh Đồng Nai đã tăng so với trước, điều kiện an toàn sinh học ở một số cơ sở chưa đảm bảo, nhất là hộ chăn nuôi nhỏ lẻ; mầm bệnh biến chủng, vẫn lưu hành với tỷ lệ cao trên đàn vật nuôi; môi trường biến đổi và thời tiết bất lợi, tạo điều kiện virus tồn tại lâu; vận chuyển, giết mổ trái phép và buôn bán heo bệnh ra thị trường dẫn đến nguy cơ dịch bệnh phát sinh và lây lan rất cao.

Thực tế, trong ý thức người chăn nuôi vẫn còn xảy ra tình trạng giấu dịch, bán chạy heo bệnh, vứt xác heo ra môi trường. Lực lượng thú y cơ sở mỏng, nhiều xã mới thành lập chưa có nhân viên thú y, dẫn đến chậm phát hiện và xử lý ổ dịch. Đáng chú ý, dù đã có vaccine phòng dịch tả heo Châu Phi, nhiều hộ vẫn chưa tiêm phòng cho đàn vật nuôi, làm giảm hiệu quả kiểm soát dịch.

Trước diễn biến phức tạp, UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành Văn bản khẩn số 1768/UBND-KTN, yêu cầu các sở, ngành, địa phương triển khai đồng bộ và quyết liệt các giải pháp cấp bách nhằm xử lý triệt để các ổ dịch hiện có. Hỗ trợ kịp thời cho người chăn nuôi bị thiệt hại, siết chặt kiểm soát vận chuyển heo, đặc biệt tại Biên Hòa và Long Khánh. Xử lý nghiêm các trường hợp giấu dịch hoặc chậm báo cáo.

Với tổng đàn heo lớn, vị trí giao thương trọng điểm và mạng lưới chăn nuôi đan xen, khu vực Đông Nam bộ, đặc biệt là Đồng Nai đang đối mặt nguy cơ dịch tả heo Châu Phi bùng phát mạnh trở lại nếu không kiểm soát chặt chẽ.

Theo khuyến cáo của các chuyên gia, ngành chăn nuôi cần tăng cường an toàn sinh học tại tất cả cơ sở nuôi, từ hộ nhỏ lẻ đến trang trại quy mô lớn. Tiêm vaccine phòng dịch tả heo Châu Phi cho đàn heo khỏe mạnh. Nâng cao giám sát dịch tễ và xử lý ngay khi phát hiện bệnh. Tuyên truyền thường xuyên để người nuôi nâng cao ý thức, tuân thủ nghiêm quy định.

Ông Nguyễn Kim Đoán, Phó Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai chia sẻ: “Trang trại của gia đình tôi đã tiêm phòng vaccine dịch tả heo Châu Phi 4 năm nay nên đàn heo không gặp rủi ro dịch bệnh. Tuy nhiên, loại vaccine này không thông dụng như các loại khác, yêu cầu kỹ thuật cao, vì vậy người nuôi cần được trang bị kiến thức chuyên môn để sử dụng đúng cách và hiệu quả”.

Theo nhận định của Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai, chăn nuôi an toàn sinh học là điều kiện cần, nhưng tiêm vaccine phòng bệnh mới là yếu tố then chốt để bảo vệ đàn heo. Người chăn nuôi cũng cần mua heo giống sạch bệnh, có truy xuất nguồn gốc nhằm tránh biến chứng khi tiêm vaccine.

Ông Nguyễn Văn Thắng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Nai, cho biết: “UBND tỉnh đang chỉ đạo các địa phương nâng cảnh báo lên mức cao nhất, huy động lực lượng để xử lý dứt điểm ổ dịch ngay khi phát hiện, không để lan rộng và hạn chế phát sinh ổ dịch mới. Đồng thời, tỉnh sẽ hỗ trợ người chăn nuôi bị thiệt hại theo quy định, kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp mua bán, vận chuyển heo bệnh hoặc vứt xác heo ra môi trường”.

Tỉnh Đồng Nai cũng đang xây dựng vùng chăn nuôi an toàn dịch bệnh, triển khai tiêm vaccine cho đàn heo thịt theo hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Công tác tuyên truyền đến từng hộ chăn nuôi được đẩy mạnh, nhằm nâng cao nhận thức và chấm dứt tình trạng chủ quan, giấu dịch - nguyên nhân chính khiến dịch bùng phát mạnh.