Chủ động di dời dân và ứng phó khẩn cấp
Trước dự báo Khánh Hòa có thể phải đối mặt với 1-2 cơn bão và nhiều đợt mưa lớn vào cuối năm, ông Nguyễn Duy Quang, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường kiêm Phó Trưởng Ban chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Phòng thủ dân sự tỉnh Khánh Hòa cho biết, Sở đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các địa phương rà soát và xây dựng phương án phòng chống thiên tai phù hợp.
Xóm Núi, phường Nam Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa là một trong những khu vực có nguy cơ sạt lở trong mùa mưa bão. Ảnh: Kim Sơ.
Đặc biệt, tại khu vực phía Tây Nam của tỉnh, nơi có địa hình đồi núi hiểm trở và nguy cơ cao xảy ra lũ quét, sạt lở đất, các địa phương đã thống kê khoảng 30 khu vực có nguy cơ sạt lở cao với gần 1.000 hộ dân sinh sống.
Các phương án ứng phó đã được xây dựng chi tiết, bao gồm cả việc chuẩn bị lực lượng, phương tiện và vật tư cần thiết để sơ tán người dân ra khỏi khu vực nguy hiểm. Lực lượng tại chỗ gồm cán bộ, đội ngũ xung kích phòng chống thiên tai, quân đội và công an sẽ được huy động để hỗ trợ di dời.
Ghi nhận của chúng tôi tại xã Trung Khánh Vĩnh, địa phương xác định có 3 khu vực trọng yếu gồm: thôn Ba Cẳng (7 hộ, 17 khẩu) và 2 khu vực bờ sông Giang tại thôn Suối Cá (nhà ông Cao Đình Khánh và ông Cao Thanh Chặng) có nguy cơ xảy ra sạt lở khi có mưa lớn kéo dài.
Nhằm chủ động phòng ngừa, chính quyền địa phương này đã xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm và sẽ tập trung các giải pháp chính trong mùa mưa bão tới.
Bà Cao Thị Ngọc Thanh, Chủ tịch UBND xã Trung Khánh Vĩnh cho biết, địa phương đã có kế hoạch di dời chi tiết, trong đó các hộ dân thuộc vùng nguy hiểm đã được lên danh sách cụ thể. Xã đã chuẩn bị sẵn các địa điểm sơ tán an toàn như nhà văn hóa, trường học kiên cố hoặc các nhà dân ở khu vực cao ráo. Các phương án hỗ trợ vận chuyển và đảm bảo nhu yếu phẩm cơ bản cho người dân khi sơ tán cũng đã được tính toán kỹ lưỡng.
Công tác theo dõi và cảnh báo cũng được chú trọng. Xã sẽ thành lập các tổ công tác giám sát tại chỗ để theo dõi chặt chẽ diễn biến tại các điểm sạt lở. Bên cạnh đó, các bản tin dự báo thời tiết và tình hình mưa bão từ các cơ quan chức năng sẽ được cập nhật liên tục qua hệ thống loa phát thanh xã và thông báo trực tiếp tới các hộ dân. Điều này giúp người dân chủ động nắm bắt thông tin và kịp thời ứng phó khi có tình huống khẩn cấp xảy ra.
Nhiều địa phương khác cũng đã rút ra kinh nghiệm từ thực tế. Tại xóm Núi, thôn Thành Phát, phường Nam Nha Trang, nơi từng xảy ra sạt lở vào năm 2018, người dân đã nâng cao ý thức chủ động phòng tránh. Bà Tạ Thị Dương, một người dân sống tại đây, chia sẻ: “Hằng năm vào mùa mưa bão, khi có mưa lớn, chính quyền đều thông báo và di dời bà con đến nhà văn hóa thôn dưới chân núi. Đến khi mưa ngớt, bà con mới quay về để đảm bảo an toàn tính mạng”.
Ông Hoàng Văn Đạt, Trưởng thôn Thành Phát, cho biết hiện nay xóm Núi có khoảng hơn 180 hộ dân. Để đảm bảo an toàn, chính quyền luôn theo dõi chặt chẽ thời tiết và thông báo kịp thời để bà con chủ động di dời đến nơi an toàn. Nhờ sự phối hợp giữa chính quyền và người dân, công tác phòng chống thiên tai tại đây ngày càng hiệu quả.
Nâng cao nhận thức cộng đồng
Để đảm bảo thông tin dự báo, cảnh báo sớm đến người dân, đặc biệt ở vùng sâu, vùng xa, theo ông Nguyễn Duy Quang, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh đã tăng cường phối hợp với nhiều ban ngành liên quan.
Vào mùa mưa bão, chính quyền địa phương cảnh báo, di dời người dân ở vùng có nguy cơ sạt lở. Ảnh: Kim Sơ.
Hằng năm, Sở phối hợp với Đài Khí tượng Thủy văn Trung Bộ để cung cấp các bản tin dự báo, cảnh báo thiên tai, sau đó nhanh chóng chuyển tiếp các thông báo về diễn biến thời tiết đến các địa phương thông qua nhiều phương tiện khác nhau.
Bên cạnh đó, Sở còn đẩy mạnh phối hợp với các tổ chức như Hội Chữ thập đỏ, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên để phổ biến thông tin cảnh báo và hướng dẫn ứng phó đến mạng lưới cộng tác viên cơ sở, giúp người dân nâng cao ý thức. Công nghệ thông tin cũng được ứng dụng hiệu quả qua tin nhắn SMS và mạng xã hội như Zalo, Facebook, giúp thông tin tiếp cận người dân trên diện rộng.
Về công tác nâng cao nhận thức và kỹ năng phòng, chống bão lũ, Sở đã triển khai các hoạt động như tổ chức tập huấn, diễn tập cho cán bộ và người dân ở những khu vực thường xuyên chịu ảnh hưởng.
Tỉnh Khánh Hòa thống kê khoảng 30 khu vực có nguy cơ sạt lở cao với gần 1.000 hộ dân sinh sống. Ảnh: Kim Sơ.
Các hoạt động này giúp người dân trang bị kiến thức và kỹ năng cơ bản để ứng phó hiệu quả, giảm thiểu rủi ro. Ngoài ra, các tài liệu hướng dẫn phòng, chống thiên tai được tuyên truyền dưới dạng dễ hiểu, có hình ảnh minh họa rõ ràng, phù hợp với từng vùng miền và từng nhóm đối tượng.
Nội dung phòng, chống thiên tai cũng được lồng ghép vào các chương trình xây dựng nông thôn mới và phát triển sinh kế bền vững, giúp người dân hiểu rõ rủi ro và tích hợp công tác phòng ngừa vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội địa phương.
Những nỗ lực này không chỉ góp phần nâng cao năng lực ứng phó thiên tai mà còn tạo dựng ý thức chủ động, tinh thần tự lực và sự gắn kết cộng đồng trong công tác phòng, chống thiên tai, hướng đến một sự phát triển bền vững.
Ngoài ra, trong các ngày mưa lũ, Sở Nông nghiệp và Môi trường Khánh Hòa cũng tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương nghiêm cấm người dân thực hiện các hoạt động nguy hiểm như vớt củi, bắt cá. Lực lượng chốt chặn cũng sẽ được triển khai tại các khu vực ngập sâu, ngầm, và cầu tràn khi mưa lũ lớn và lực lượng, phương tiện cứu hộ, cứu nạn luôn ở trạng thái sẵn sàng khi có yêu cầu.
