Thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ bảo vệ môi trường
Năm 2025, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã tham mưu ban hành và trực tiếp ban hành trên 1.000 văn bản các loại nhằm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường. Trọng tâm là các quy định về giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt; giá dịch vụ quan trắc môi trường; cụ thể hóa các nội dung được giao theo Luật Bảo vệ môi trường năm 2020.
Cùng với đó, tiếp tục rà soát các nội dung cần điều chỉnh trong Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, trong đó có phương án bảo vệ môi trường và phương án phát triển các khu xử lý chất thải rắn.
Sở Nông nghiệp và Môi trường khảo sát, đánh giá hiện trạng công tác bảo vệ môi trường tại Nhà máy cà phê Phúc Sinh Sơn La. Ảnh: Nguyễn Nga.
Các văn bản được ban hành đúng thẩm quyền, bảo đảm tính hợp pháp, đồng bộ, thống nhất và khả thi khi áp dụng vào thực tiễn, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội địa phương. Qua đó, kịp thời hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các đơn vị sản xuất, kinh doanh trong quá trình hoạt động; các điểm nóng về ô nhiễm môi trường cơ bản được kiểm soát, xử lý; không phát sinh cơ sở gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng trên địa bàn. Ý thức chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường của doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân từng bước được nâng cao, góp phần thực hiện hiệu quả công tác bảo vệ môi trường.
Trong cải cách hành chính, ngành môi trường tăng cường thực hiện hiệu quả quy định về phân cấp, phân định thẩm quyền trong giải quyết thủ tục hành chính; chuẩn hóa thủ tục, rút gọn quy trình, nâng cao chất lượng thẩm định các báo cáo đánh giá tác động môi trường và hồ sơ giấy phép môi trường. Trong năm, đã tiếp nhận, thẩm định, phê duyệt 78 hồ sơ, gồm 31 hồ sơ đánh giá tác động môi trường và 47 giấy phép môi trường. Toàn bộ hồ sơ được giải quyết đúng thời hạn; chất lượng thẩm định được nâng lên, tuân thủ nghiêm cơ chế liên thông một cửa; không để phát sinh phản ánh, kiến nghị.
Một dấu ấn nổi bật trong năm 2025 là việc tham mưu trình UBND tỉnh ban hành Kế hoạch triển khai phân loại chất thải rắn sinh hoạt tại nguồn, lồng ghép các chỉ tiêu môi trường trong hệ thống chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Kết quả đến hết năm 2025, tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt khu vực đô thị được thu gom đạt 92,5%; khu vực nông thôn đạt 88%; tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt khu vực đô thị được xử lý đạt 92,5%. Đồng thời, ngành môi trường đã đề xuất đưa chỉ tiêu “đến năm 2030, tỷ lệ chất thải rắn đô thị được thu gom, xử lý đạt 98%” vào Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2025 - 2030.
Ứng dụng quan trắc tự động, tăng cường sự tham gia của cộng đồng
Cùng với hoàn thiện thể chế, việc theo dõi, giám sát môi trường được triển khai chủ động, linh hoạt, phù hợp với điều kiện thực tiễn. Trong năm 2025, công tác bảo vệ môi trường tại các cơ sở có nguy cơ tác động lớn được theo dõi, nắm bắt; hệ thống quan trắc tự động tại một số cơ sở tiếp tục được duy trì, góp phần cung cấp thông tin phục vụ quản lý nhà nước. Trên cơ sở đó, các thông số môi trường được tổng hợp, phục vụ đánh giá, kịp thời phát hiện những dấu hiệu bất thường và yêu cầu khắc phục, qua đó hạn chế nguy cơ phát sinh ô nhiễm.
Sở Nông nghiệp và Môi trường nắm bắt hiện trạng công tác bảo vệ môi trường tại Nhà máy mía đường Sơn La. Ảnh: Nguyễn Nga.
Song song với đó, công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường được đẩy mạnh với nhiều hình thức phong phú, đa dạng. Các hoạt động hưởng ứng Ngày Môi trường Thế giới 5/6, Tháng hành động vì môi trường, Chiến dịch Làm cho thế giới sạch hơn... đã thu hút đông đảo cán bộ, người dân và học sinh tham gia. Thông qua việc đẩy mạnh tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, kết hợp với tuyên truyền trực quan tại cơ sở, nhận thức của cộng đồng về phân loại rác tại nguồn, bảo vệ nguồn nước và giảm rác thải nhựa từng bước được nâng cao, hình thành những hành động thiết thực ngay trong đời sống hàng ngày.
Đồng thời, đẩy mạnh triển khai thu phí bảo vệ môi trường đối với khí thải công nghiệp; đôn đốc các chủ dự án khai thác khoáng sản thực hiện đầy đủ nghĩa vụ ký quỹ cải tạo, phục hồi môi trường. Đây là giải pháp quan trọng nhằm tăng cường trách nhiệm môi trường của doanh nghiệp, phòng ngừa rủi ro, hạn chế để lại hệ lụy sau khai thác, giảm áp lực cho ngân sách và cộng đồng trong xử lý ô nhiễm về lâu dài.
Năm 2025, Đoàn giám sát Quốc hội khóa XV về việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành đã triển khai giám sát tại Sơn La. Kết quả giám sát cho thấy, dù gặp nhiều khó khăn về kinh tế, thiên tai và tác động của biến đổi khí hậu, Sơn La đã triển khai nghiêm các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường, gắn với Nghị quyết Đại hội Đảng và các quy hoạch phát triển.
Công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường được triển khai đồng bộ, mang lại hiệu quả thiết thực. Bộ máy quản lý từ cấp tỉnh đến cơ sở từng bước được hoàn thiện, hoạt động ổn định, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ; hệ thống chính sách, pháp luật về môi trường ngày càng hoàn chỉnh, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, kiểm soát ô nhiễm và bảo đảm phát triển kinh tế - xã hội theo hướng bền vững.
Đây chính là minh chứng cho hiệu quả của việc hoàn thiện thể chế gắn với tổ chức thực hiện, tạo cơ sở để Sơn La tiếp tục nâng cao chất lượng quản lý môi trường, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững trong giai đoạn mới.
