Bộ trưởng Bộ Biến đổi khí hậu Pakistan Musadiq Malik cho rằng, tình trạng mưa lũ và thời tiết cực đoan liên tiếp xảy ra tại nước này là biểu hiện của một “cuộc khủng hoảng bất công”, khi nguồn tài chính khí hậu toàn cầu vẫn được phân bổ không công bằng.
Từ đầu mùa mưa năm nay tại Pakistan, mưa lớn và lũ quét đã khiến ít nhất 32 người thiệt mạng. Đây là đợt thiên tai mới nhất tiếp nối chuỗi sự kiện khí hậu khắc nghiệt mà Pakistan phải hứng chịu trong những năm gần đây - từ mưa đá lớn đến nắng nóng kỷ lục và các trận lũ lịch sử.
Nhiệt độ tăng khiến sông băng tan nhanh, làm gia tăng nguy cơ lũ lụt, thiệt hại cơ sở hạ tầng, mất mát về người và đất đai, đe dọa cộng đồng và tình trạng thiếu nước. Ảnh: Al Jazeera.
Báo cáo Chỉ số Khí hậu năm 2025 tiếp tục xếp Pakistan là một trong những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi biến đổi khí hậu, dù nước này chỉ đóng góp khoảng 0,5% lượng khí thải CO₂ toàn cầu. Đáng chú ý, trận lũ lớn năm 2022 đã khiến 1.700 người thiệt mạng, hơn 33 triệu người bị ảnh hưởng và thiệt hại kinh tế lên tới 30 tỷ USD.
Phát biểu trên kênh Al Jazeera, Bộ trưởng Malik nhấn mạnh: “Đây không chỉ là khủng hoảng khí hậu, mà là khủng hoảng công lý. Khoảng 85% tài chính xanh toàn cầu đang chảy vào nhóm 10 quốc gia gây ô nhiễm hàng đầu, vốn chiếm gần 70% lượng khí thải, trong khi hơn 180 quốc gia khác, như Pakistan, chỉ nhận được chưa đầy 15%”.
Theo ước tính, Pakistan cần đầu tư từ 40-50 tỷ USD mỗi năm, kéo dài đến năm 2050 để thích ứng với biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, từ các cam kết tại hội nghị năm 2023, quốc gia này mới chỉ nhận được khoảng 2,8 tỷ USD. Mặc dù Quỹ Tiền tệ Quốc tế cho biết Pakistan sẽ nhận được 1,3 tỷ USD theo chương trình phục hồi khí hậu, nhưng Bộ trưởng Malik cho rằng đây là con số không đáng kể so với nhu cầu thực tế tại Pakistan.
Cùng với đó, hiện tượng băng tan nhanh tại hơn 13.000 sông băng ở phía bắc Pakistan cũng làm gia tăng nguy cơ lũ quét, đe dọa nghiêm trọng đến cơ sở hạ tầng, đất đai và tính mạng người dân. Theo báo cáo của Bộ Môi trường Pakistan và Viện nghiên cứu EvK2CNR (Italy), lũ lụt không chỉ cuốn trôi đất đai mà còn phá hủy hàng nghìn năm văn minh tại tỉnh Sindh, từ trường học, bệnh viện, đền thờ, đến các di tích lịch sử.
Trong khi đó, hệ thống y tế và ứng phó thảm họa của Pakistan vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu. Theo Tổ chức Ân xá Quốc tế, trẻ em và người cao tuổi là những đối tượng dễ tổn thương nhất trong các thảm họa khí hậu, thường không được tiếp cận đầy đủ với các dịch vụ y tế cần thiết, nước sạch và dịch vụ cứu trợ kịp thời.
